Φεύγει σαν χθες, 2 Μαρτίου 2019, χτυπημένος από τον καρκίνο μα έχοντας νικήσει την απανθρωπιά
Χθες, 2 Μαρτίου 2021, συμπληρώθηκαν δύο χρόνια από όταν μάθαμε την είδηση του θανάτου του. Ο Γιάννης Μπεχράκης θα μπορούσαμε να πούμε ότι ''έφυγε'' με τον ίδιο τρόπο με τον οποίο ζούσε, ''πολεμώντας''. Πολεμούσε για κάτι πολύ συγκεκριμένο, αυτή ήταν η αποστολή του όπως είχε δηλώσει: «Η αποστολή μου είναι να σας αφηγηθώ την ιστορία, ώστε εσείς να αποφασίσετε τι θέλετε να κάνετε. Η αποστολή μου είναι να εξασφαλίσω ότι κανείς δεν θα μπορεί να πει: «Δεν γνώριζα». Και τα κατάφερε.
Κάλυψε φωτογραφικά γεγονότα, που όσο κι αν θέλουν οι ευνοημένοι αυτού του κόσμου να στρέψουν το βλέμμα τους αλλού, θα υπάρχει πάντα το αρχείο που θα φέρει το όνομα του Γιάννη Μπεχράκη στο οποίο βρίσκονται καταγεγραμμένα ο πόνος, ο ξεριζωμός και ο θάνατος. Γεγονότα που είδαμε να ''καλύπτονται'' από γνωστούς στο είδος ρεπόρτερ πριν πέντε χρόνια με στόχο τη διαστρέβλωση των πραγματικών γεγονότων για χάρη άλλων σκοπών. Διότι το μακρινό 2015, δεν ακούσαμε ούτε για ένα λεπτό σε κάποιο κεντρικό δελτίο ειδήσεων για το πόσο φρικτό ήταν γονείς να αναγκάζονται να διασχίσουν ωκεανούς μαζί με τα παιδιά τους με στόχο να ζήσουν αλλά κινδυνεύοντας να χάσουν τη ζωή τους, δεν ακούσαμε ποτέ από τα στόματα όσων διαμορφώνουν την κοινή γνώμη καθημερινά οκτώ με εννιά για τις τραγικές συνθήκες στις οποίες αναγκάστηκαν να ζήσουν στη Μόρια όλοι εκείνοι οι άνθρωποι, που όπως πολύ σωστά ειπώθηκε από κάποιους που διαθέτουν ενσυναίσθηση, ''Δεν ήταν τραγικό που κάηκε η Μόρια, τραγικό ήταν ότι υπήρξε''. Όμως είναι πολύ πιο εύκολο να χαρακτηρίζουμε απελπισμένες κινήσεις ανθρώπων προκειμένου να διεκδικήσουν πιο ανθρώπινες συνθήκες διαβίωσης, ως εγκληματικές, ειδικά όταν εκφράζουμε την άποψή μας από την ασφάλεια του καναπέ μας.
Γι' αυτό πάλεψε ο Γιάννης Μπεχράκης, για την αποκατάσταση της αλήθειας. Έτσι εξηγούνται οι σπουδές του στη φωτογραφία στο Αthens School of Arts and Technology και στο Πανεπιστήμιο Μίντλσεξ (Middlesex University) στο Λονδίνο. Είχε ένα άστρο, να μην προβάλουν δικαιολογίες ντυμένες υπό τον μανδύα της μισανθρωπιάς και του ρατσισμού όσοι δεν μπορούν να δεχτούν ακόμη ότι κατά τύχη γεννήθηκαν Έλληνες, όσοι περηφανεύονται στις εθνικές επετείους αλλά έχουν επιλεκτική μνήμη αγνοώντας ότι οι παππούδες τους υπήρξαν πρόσφυγες μα οι ίδιοι επιλέγουν να είναι ρατσιστές (!).
Το 1988 ήταν η αρχή για τον σπουδαίο φωτορεπόρτερ, όταν ξεκίνησε να εργάζεται για το Reuters στην Αθήνα. Η κρίση στη Λιβύη το 1989, η μεταναστευτική και προσφυσική κρίση, πόλεμοι από διάφορα σημεία του κόσμου, οι συρράξεις στο Αφγανιστάν, στην Τσετσενία, η εξέγερση στην Αίγυπτο το 2011 και ο σεισμός στο Κασμίρ καθώς και σημαντικά πολιτικά και αθλητικά γεγονότα ήταν όλα όσα οδήγησαν τον Γιάννη Μπεχράκη να βραβευθεί το 2016 με το βραβείο Πούλιτζερ.
«Δεν θα ξεχάσω τον Αύγουστο του 2015 στην Κω, όταν είδα μια γυναίκα κάπως ηλικιωμένη να κάθεται στην αμμουδιά. Ο ήλιος μόλις είχε ανατείλει και της φώτιζε το πρόσωπο. Χαμογελούσε. Ήταν μια πολύ ήσυχη στιγμή.
Μη θέλοντας να καταστρέψω αυτή την αρμονία και τη γαλήνη, τράβηξα μερικές φωτογραφίες από κάποια απόσταση -στην παραλία πηγαινοερχόταν κόσμος, φωτογράφοι, πρόσφυγες- και κάποια στιγμή την πλησίασα και της έδωσα ένα γλυκό, έτσι σαν καλωσόρισμα ελληνικό.
Και τότε κατάλαβα πως ήταν τυφλή! Η ψυχή μου πλημμύρισε από συγκίνηση. Μου έπιασε το χέρι και, συνεχίζοντας να χαμογελά, άρχισε να μου λέει ότι ένιωθε ευγνώμων που είχε μπορέσει να φτάσει έως εδώ, που μπορούσε να νιώθει αυτό το αεράκι και τη μυρωδιά της θάλασσας. Ένιωθε ξανά ότι υπάρχει ελπίδα γι’ αυτήν, για τα παιδιά και τα εγγόνια της.
Ήταν Παλαιστίνια και ήταν η δεύτερη φορά που ξεριζωνόταν, την πρώτη ως πρόσφυγας από την Παλαιστίνη στη Συρία και τη δεύτερη από τη Συρία στην Ευρώπη. Και παρ’ όλα αυτά δεν είχε χάσει την πίστη της στην ελπίδα και στην ομορφιά του κόσμου».
Γ. Μπεχράκης
