Μας μιλάει για την bFlex, την πρώτη εταιρία που έφερε το bike subscription στην Ελλάδα!
Κάθε πολιτικό κόμμα στην Ελλάδα, κατά την διάρκεια των εκλογών, έχει στην ατζέντα του έννοιες όπως «πράσινη» ανάπτυξη, «κυκλική» οικονομία κτλ. Στα λόγια όλα ακούγονται ιδεατά, όμως στις πράξεις, η Ελλάδα είναι ακόμα αρκετά πίσω σε σχέση με την ΕΕ για αυτά τα θέματα. Τι γίνεται όμως όταν μεταναστεύει στην Ελλάδα, ένας Ολλανδός και δεν μπορεί εύκολα να προσαρμοστεί στο ελληνικό «χάος» με την κίνηση, την έλλειψη ποδηλατοδρόμων, και τους ρύπους που υπάρχουν στην ατμόσφαιρα; Αποφάσισε να ιδρύσει την bFlex που προσφέρει all inclusive ευέλικτες μηνιαίες συνδρομές πράσινης κινητικότητας. Για την bFlex μιλήσαμε με τον Robbert van der Meer. Διαβάστε τα όσα ενδιαφέροντα είπε στον Παναγιώτη Λουκά.
Φιλοδοξία μας είναι να επιταχύνουμε τη μετάβαση από τα ρυπογόνα είδη μεταφοράς στα “πράσινα”. Για να το πετύχεις αυτό, χρειάζεσαι μια πολύ ισχυρή αντιπρόταση και αυτό είναι κάτι που διαθέτει η bFlex. Η bFlex είναι ο πρώτος πάροχος πράσινης κινητικότητας ως υπηρεσία στην Ελλάδα. Μπορείτε να φανταστείτε βέβαια ότι το ξεκίνημα ήταν δύσκολο και αβέβαιο. Στην αρχή δυσκολεύτηκα να βρω υποστήριξη και χρηματοδότηση, οπότε αρχικά η χρηματοδότηση ήταν εξ’ολοκλήρου δική μου (με πολύ περιορισμένους πόρους). Ξεκίνησα με 2 ποδήλατα και την ιστοσελίδα, κυριολεκτικά από το σαλόνι του σπιτιού μου. Μόλις έγινε η κράτηση των 2 ποδηλάτων, παρήγγειλα μερικά ακόμη, μέχρι που το σαλόνι μου έγινε χώρος στάθμευσης, χαχα! Θα πρέπει εδώ να ευχαριστήσω τα δύο μου σκυλιά που ήταν πολύ υπομονετικά μαζί μου. Μόλις είχα ένα ισχυρό proof of concept, ανακάλυψα το The People's Trust που ήταν πρόθυμο να με βοηθήσει να αναπτυχθώ περαιτέρω. Από εκεί και έπειτα κατάφερα να βρω έναν VC που ήταν πρόθυμος να κάνει μια επένδυση μετοχικού κεφαλαίου στην ιδέα. Οι προσδοκίες και οι φιλοδοξίες μου παραμένουν οι ίδιες, το 46% της ρύπανσης στην Αθήνα προέρχεται από την κυκλοφορία της. Οι άνθρωποι περιμένουν σε ουρές στις ώρες αιχμής και στη συνέχεια ξοδεύουν πολύ χρόνο για να βρουν θέσεις στάθμευσης. Επιπλέον, είναι αρκετά δαπανηρό να είσαι κάτοχος αυτοκινήτου! Δεν λέω ότι κανείς δεν πρέπει να οδηγεί πια ή να απαλλαγεί από το αυτοκίνητό του, αλλά το θέμα είναι να χρησιμοποιούμε το αυτοκίνητο όλο και λιγότερο. Από την έναρξή μας το 2020 είδαμε και άλλες εταιρείες άρχισαν να εστιάζουν σε συνδρομητικά μοντέλα που συνδέονται επίσης με την πράσινη κινητικότητα. Αυτό για εμάς φυσικά είναι ένα τεράστιο κομπλιμέντο για τις προσπάθειες και την ιδέα μας. Όσο περισσότερες επιλογές έχουν οι πελάτες, τόσο πιο εύκολο θα είναι να κάνουν την "πράσινη" στροφή.
Το νούμερο ένα κοινό-στόχος μας είναι οι άνθρωποι που μετακινούνται καθημερινά. Εκεί είναι που προσδίδουμε τη μεγαλύτερη αξία. Οι εργαζόμενοι είναι πολυάσχολοι, οπότε δεν έχουν χρόνο να φτιάξουν τα ποδήλατά τους ή να τα πάνε στον μηχανικό και έτσι χρειάζονται μια πιο ολοκληρωμένη υπηρεσία. Οι εργαζόμενοι οι οποίοι και χρησιμοποιούν τα μέσα μεταφοράς περισσότερο, επωφελούνται καθώς οι συνδρομές μας είναι η φθηνότερη λύση γι' αυτούς (μόνο 0,63 €/ημέρα!). Για εμένα προσωπικά είναι σημαντικό αυτός ο τομέας ο οποίος και «συμβάλλει» περισσότερο στις εκπομπές ρύπων να γίνει πιο «πράσινος». Επιπλέον, εστιάζουμε στις επιχειρήσεις. Πιστεύω ότι οι εταιρείες πρέπει να δώσουν το θετικό παράδειγμα. Μπορούν να παρέχουν ποδήλατα στους υπαλλήλους τους για τις καθημερινές μετακινήσεις ή για να πηγαίνουν σε συναντήσεις, διαλείμματα για καφέ κ.λπ. Όχι να αναγκάσουν την ομάδα τους να χρησιμοποιήσει ποδήλατα, αλλά να το προσφέρουν ως επιλογή. Το πλεονέκτημα για την εταιρεία; Χαμηλότερη παραγωγή εκπομπών, υγιέστεροι και λιγότερο αγχωμένοι εργαζόμενοι.
Θέλουμε να δούμε τα πράσινα λάστιχά μας σε κάθε πόλη. Η bFlex είναι ελληνική εταιρεία και η Αθήνα είναι η πρώτη πόλη στην οποία ανοίξαμε. Θέλουμε να αναπτυχθούμε περαιτέρω εντός και εκτός Ελλάδας. Στην Πράγα ξεκινήσαμε πρόσφατα τη λειτουργία μας. Αυτή είναι λοιπόν η εξωτερική ανάπτυξη. Εσωτερικά έχουμε ενισχύσει την ομάδα μας, η Γεωργία είναι η CMO μας και ο Δημήτρης ο CTO. Αναπτύσσουμε περαιτέρω επίσης το λογισμικό μας, για να βελτιώσουμε το UX. Επιπλέον, αυξάνουμε τη σειρά προϊόντων μας και τους τύπους συνδρομών που προσφέρουμε. Όπως κάθε startup, υπάρχουν πολλά περιθώρια βελτίωσης και ανάπτυξης προς κάθε κατεύθυνση!
Η bFlex προσφέρει ευέλικτες all-inclusive μηνιαίες συνδρομές πράσινη κινητικότητας. Προτού ξεκινήσουμε τη λειτουργία της ιδέας μας εδώ, οι άνθρωποι είχαν δύο επιλογές. Πρώτον, μπορούσαν να αγοράσουν ένα ποδήλατο, ένα ηλεκτρικό ποδήλατο ή ένα ηλεκτρικό σκούτερ. Αυτό σημαίνει αρχικό υψηλό κόστος και στη συνέχεια σε περίπτωση συντήρησης θα πρέπει να το κάνουν μόνοι τους ή σε μηχανικό. Και τα δύο είναι αναποτελεσματικά όταν εξετάζεται ο χρόνος και τα χρήματα που ξοδεύει κάποιος. Επιπλέον, δεν θα μπορεί καν να χρησιμοποιήσει το ποδήλατο για τις επόμενες δύο ημέρες και εδώ έρχεται το πρόβλημα της ανελαστικότητας! Πόσα ποδήλατα στέκονται ακόμα σπασμένα ή αχρησιμοποίητα σε αποθηκευτικούς χώρους; Ένα άλλο παράδειγμα, αν κάποιος αγοράσει ένα καινούριο ποδήλατο και μετά θέλει να αλλάξει σε ηλεκτρικό, θα πρέπει να πουλήσει το ποδήλατό του. Αντίθετα, με τη bFlex μπορεί απλά να αναβαθμίσει τη συνδρομή του ή να τη διακόψει εντελώς. Η άλλη επιλογή ήταν η χρήση σκούτερ short-term, τα οποία εξαφανίστηκαν εντελώς κατά τη διάρκεια του Covid. Αλλά ακόμα και τότε, καθώς τα σκούτερ νοικιάζονται βάσει λεπτών, η χρήση τους είναι πολύ πιο ακριβή από τις συνδρομές μας. Το άλλο μειονέκτημα του short-term sharing είναι ότι δεν υπάρχει εγγυημένη διαθεσιμότητα. Φανταστείτε ότι πρέπει να πάτε σε μια σημαντική συνάντηση και δεν μπορείτε να βρείτε /σκούτερ. Οι Έλληνες δεν φημίζονται για τη συνέπειά τους αλλά και πάλι … χαχα αστειεύομαι φυσικά, αγαπώ τους Έλληνες είναι έξω καρδιά!
Πιστεύω ότι αυξάνονται με ταχείς ρυθμούς τα κίνητρα που δίνει η Ελλάδα σε νέους επιχειρηματίες . Όπως ανέφερα προηγουμένως το The People's Trust στηρίζει έναν τεράστιο αριθμό νεοφυών επιχειρήσεων. Η bFlex προσχώρησε πρόσφατα στο egg της Eurobank, η οποία αποτελεί μεγάλη βοήθεια για ανάπτυξη. Και υπάρχουν πολλές άλλες τέτοιες επιχειρήσεις. Χώροι συνεργασίας που συνδέουν νέους επιχειρηματίες μεταξύ τους. Και φυσικά υπάρχει και το Elevate Greece. Πριν ξεκινήσω την bFlex, εργαζόμουν στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην Αθήνα. Εκεί περάσαμε όλη τη διαδικασία ίδρυσης εταιρειών επίσης. Έτσι, ήξερα σε τι έμπλεκα. Συνολικά, όλα θα πρέπει να είναι πιο απλοποιημένα. Υπάρχει πάρα πολλή γραφειοκρατία και διάφορες υπηρεσίες από τις οποίες πρέπει να περάσεις πριν από την ίδρυση της επιχείρησης. Είναι σημαντικό να δούμε ότι πρόκειται για ανθρώπους που θέλουν να επενδύσουν το χρόνο και τα χρήματά τους στην ελληνική αγορά, άρα όσο πιο αποτελεσματική είναι αυτή η διαδικασία, τόσο το καλύτερο για όλους. Το κύριο ζήτημα εδώ είναι ότι τα λογιστικά ως ιδιώτης δεν μπορεί κάποιος να κάνει μόνος του, εκτός βέβαια αν έχει εκπαιδευτεί σε αυτόν τον τομέα. Ειδικά για έναν αλλοδαπό αυτό είναι αδύνατον. Έτσι, το μειονέκτημα εδώ είναι ότι από την αρχή θα χρειαστείς έναν λογιστή, πράγμα που σημαίνει επιπλέον έξοδα. Κάτι που ως νεοσύστατη επιχείρηση προσπαθείς να αποφύγεις όσο το δυνατόν περισσότερο. Στην Ολλανδία π.χ. κάποιος θα μπορούσε να το κάνει αυτό μόνος του για αρχή. Η φορολογία σε εταιρικό επίπεδο είναι λίγο υψηλότερη από το ευρωπαϊκό πρότυπο του 21,7%. Για τον ΦΠΑ το ίδιο με 21%. Για μένα αυτός δεν ήταν λόγος να μην ξεκινήσω από την Ελλάδα. Η έλλειψη χρηματοδότησης, όπως περιγράφηκε προηγουμένως, ήταν δύσκολη. Ειδικά καθώς ήταν μια εντελώς νέα ιδέα στην Ελλάδα. Από την προηγούμενη καριέρα μου είχα επαφές, αλλά κανένας δεν ενδιαφερόταν να στείλει χρήματα εδώ, και ως κάποιος σχετικά νέος στην Αθήνα, δεν είχα επαφές εδώ. Αλλά όπως είδατε και με άλλες ελληνικές startups, ο αριθμός και το μέγεθος των επενδύσεων αυξάνεται ραγδαία, κάτι που είναι πολύ ευχάριστο. Το συνολικό πλεονέκτημα της Ελλάδας είναι ότι το λειτουργικό κόστος είναι χαμηλότερο από ό,τι για παράδειγμα στη βόρεια Ευρώπη. Για μένα η Ελλάδα θα πρέπει να τοποθετηθεί ως το νέο κέντρο νεοφυών επιχειρήσεων της Ευρώπης. Έχουμε εξαιρετικά έξυπνους ανθρώπους εδώ, καλό εργασιακό περιβάλλον και χαμηλότερο λειτουργικό κόστος.
Για μένα το νούμερο ένα ερώτημα είναι "τι πράγματα μπορούμε να κάνουμε για να καταναλώνουμε λιγότερο, για να εκπέμπουμε λιγότερα αέρια;". Αυτό δεν σημαίνει μεγάλες αλλαγές από τη μια μέρα στην άλλη, αλλά να ξεκινήσουμε με μικρότερα πράγματα. Να φυτεύουμε δέντρα, να χρησιμοποιούμε λιγότερο πλαστικό, να αλλάζουμε τις λάμπες μας, τις μετακινήσεις με πράσινη κινητικότητα ή πολύ απλά να συμβάλλουμε στο κομμάτι της εκπαίδευσης. Πιστεύω ακράδαντα ότι η κλιματική αλλαγή θα αποτελέσει πρόκληση για όλους, συμπεριλαμβανομένων και των επιχειρήσεων.
Συνολικά, είμαι πολύ ικανοποιημένος με την εξέλιξη της bFlex. Δεν βιαστήκαμε σε τίποτα, θέσαμε μια ισχυρή βάση και δεν ξοδέψαμε χρήματα άσκοπα. Η Γεωργία εντάχθηκε στην ομάδα μας ως πρώτη. Σε εκείνο το σημείο η bFlex λειτουργούσε ήδη για σχεδόν ένα χρόνο και βρισκόταν σε ένα οικονομικά βιώσιμο σημείο. Από εκεί και πέρα μεγαλώσαμε περισσότερο και προστέθηκε ο Δημήτρης. Κοιτάζοντας πίσω, θα μπορούσα να είχα αυξήσει τον προϋπολογισμό για το μάρκετινγκ, ειδικά για την αναγνωρισιμότητα. Από την άλλη πλευρά, η χρηματοδότηση ήταν περιορισμένη και το ίδιο και η διαθεσιμότητα των ποδηλάτων μου. Επιπλέον, ίσως το σημαντικότερο, τα ελληνικά μου ήταν πολύ περιορισμένα για διαφημίσεις χαχα. Και ακόμα και σήμερα το ισχυρότερο εργαλείο μάρκετινγκ μας είναι το word-to-mouth. Ένας τεράστιος αριθμός των νέων πελατών μας προέρχεται από τους ήδη υπάρχοντες. Στο ερωτηματολόγιο που στείλαμε στην κοινότητα των flexies λάβαμε 10/10 για τις υπηρεσίες μας!
Κάθε κρίση δημιουργεί ευκαιρίες, καθώς αλλάζει τον τρόπο που ζούμε και τις προτεραιότητές μας. Για να δώσω απλά παραδείγματα, κατά τη διάρκεια του Covid υπήρξε τεράστια αύξηση στις παραδόσεις τροφίμων. Πωλήθηκαν 40% περισσότερα ποδήλατα από ό,τι πριν από το Covid. Κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης οι εταιρείες προσανατολίστηκαν στην ευέλικτη μίσθωση χώρων γραφείων, για να μην αναλάβουν μακροπρόθεσμες δεσμεύσεις καθώς το μέλλον ήταν αβέβαιο. Κατά τη διάρκεια και μετά από μια κρίση οι άνθρωποι επανεξετάζουν σε τι ξοδεύουν τα χρήματά τους. Εάν έχετε μια λύση για κάποια νέα ζήτηση που προέκυψε, μπορείτε να την εφαρμόσετε. Απλώς βεβαιωθείτε ότι η λύση είναι διαρκής και όχι μόνο για τη συγκεκριμένη περίοδο, γιατί η φύση κάθε κρίσης είναι να φτάνει κάποια στιγμή στο τέλος της. Συχνά οι εταιρείες προσφέρουν θέσεις εργασίας εισαγωγικού επιπέδου, ενώ ταυτόχρονα ζητούν 2-3 χρόνια εμπειρίας στον αντίστοιχο τομέα. Αυτό αποτελεί πρόκληση για τους νεοεισερχόμενους στην αγορά εργασίας. Το πρώτο βήμα είναι η απόκτηση εμπειρίας και δεν είναι κάθε εταιρεία πρόθυμη να αναλάβει αυτή την ευθύνη. Γενικότερα, νομίζω ότι οι προκλήσεις είναι πανω-κάτω ίδιες πάντοτε. Φυσικά, οι τομείς στους οποίους υπάρχει η μεγαλύτερη ζήτηση έχουν αλλάξει, αλλά και αυτό συμβαίνει κάθε τόσο.
Πρέπει να είμαστε διεκδικητικοί, παθιασμένοι και να προσπαθούμε να διαφοροποιηθούμε από τους άλλους.