4 συμβουλές για να καταπολεμήσεις το σύνδρομο που «χτυπά» όλο και περισσότερους νέους ανθρώπους τα τελευταία χρόνια
Αν και δεν πρόκειται για κάποια ψυχική διαταραχή, το Imposter Syndrome ή σύνδρομο του απατεώνα, όπως αποδίδεται στα ελληνικά, είναι μία ψυχολογική αντίδραση σε γεγονότα και ερεθίσματα, που ως όρος εμφανίστηκε για πρώτη φορά στη βιβλιογραφία το 1978. Αυτή η αναφορά πραγματοποιήθηκε από τις κλινικούς ψυχολόγους Pauline Clance και Suzanne Imes, οι οποίες και το εντόπισαν συστηματικά σε συμπεριφορές ασθενών που παρακολουθούσαν.
Ο ορισμός του Imposter Syndrome
Ως Imposter Syndrome ή σύνδρομο του απατεώνα ορίζεται ένα σταθερό μοτίβο συμπεριφοράς όπου ένας άνθρωπος αμφιβάλλει διαρκώς για τα κατορθώματά του, διατηρώντας παράλληλα έναν διαρκή φόβο και άγχος ότι σύντομα θα ανακαλυφθεί ότι όλα αυτά είναι στην πραγματικότητα μια μεγάλη απάτη. Μερικά παραδείγματα των κατορθωμάτων αυτών δεν είναι άλλα από τις ακαδημαϊκές επιδώσεις και διακρίσεις, όπως η ολοκλήρωση ενός προπτυχιακού/μεταπτυχιακού προγράμματος, μια επιστημονική δημοσίευση ή και μια μεγάλη επιτυχία το εργασιακό περιβάλλον.
Σε γενικές γραμμές, τα άτομα που βασανίζονται σε ψυχολογικό επίπεδο από το Imposter Syndrome αποδίδουν στην τύχη και στη συγκυρία όλες τους τις επιτυχίες και ποτέ στις δυνατότητες και τους κόπους των ίδιων.
Σύμφωνα με έρευνες, το εν λόγω σύνδρομο επηρεάζει πιο συχνά τον γυναικείο πληθυσμό, γεγονός που αιτιολογείται βάσει των κοινωνικών και έμφυλων στερεοτύπων που υπονοούν πως οι γυναίκες δεν έχουν τις ίδιες δυνατότητες με τους άντρες.
Πώς θα καταπολεμήσουμε το σύνδρομο του απατεώνα με επιτυχία;
Σύμφωνα με τους ειδικούς, ο καλύτερος τρόπος να απαλλαγούμε από το σύνδρομο του απατεώνα δεν είναι η επιβράβευση, αλλά η επίτευξη ελέγχου του μυαλού μας ώστε να μάθει να αντιμετωπίζει τους φόβους του. Ακολουθούν μερικές πρακτικές που βοηθούν σε αυτήν την κατεύθυνση:
Κράτα αποδείξεις για τις επιτυχίες σου
Διατήρησε ένα αρχείο με όλα τα πειστήρια για τις επιτυχίες που σημειώνεις, στο οποίο θα ανατρέχεις κάθε φορά που νιώθεις ότι χάνεις τον έλεγχο και κατακλύζεσαι από άγχος. Διαβάζοντας για τις παλιότερες νίκες σου θα είσαι πάντα σε θέση να υπενθυμίσεις στον εαυτό σου πως τίποτα δεν είναι ακατόρθωτο και πως στην πραγματικότητα τα έχεις ήδη καταφέρει μια χαρά σε πολλά πράγματα στην πορεία σου.
Κατάγραψε τα συναισθήματά σου ύστερα από την επιτυχία
Το να γράφεις για τα συναισθήματά σου και τα γεγονότα που αφορούν τη ζωή σου, είναι ένας τρόπος να γιορτάζεις όσα έχεις καταφέρει και να εμποδίζεις τις αρνητικές σκέψεις από το να κάνουν την εμφάνισή τους υπό τη μορφή του συνδρόμου του απατεώνα.
Δείχνε πάντα ενδιαφέρον να μαθαίνεις
Δείχνοντας διαρκώς το ενδιαφέρον σου για την απόκτηση νέων γνώσεων και δεξιοτήτων, δεν θα αφήσεις τα λάθη που ενδέχεται να κάνεις και τις αποτυχίες που μπορεί να συναντήσεις να σε χαρακτηρίσουν. Το καλύτερο πράγμα που πρέπει να σκέφτεσαι είναι ότι τα γεγονότα αυτά αποτελούν ένα στάδιο της προόδου, του δικού σου ταξιδιού προς την επιτυχία.
Προσπάθησε να κάνεις καλό προγραμματισμό
Η σωστή προετοιμασία είναι το καλύτερο βοήθημα για ανθρώπους με αμφίβολη αυτοπεποίθηση. Όπως και η βοήθειά σου από τους κοντινούς σου ανθρώπους, οι οποίοι ξέρουν πολύ καλά τις δυνατότητές σου και σε στηρίζουν και εκείνοι με τη σειρά τους.