Βασισμένο στο θεατρικό έργο «Οι Κωμικοί», ο Δημήτρης-Κρις Αγκαράι «ζωντανεύει» μέσα από σελίδες κόμικς τη ζωή του Μιχαήλ Μιχαήλ, του ήρωα του ελληνικού βωβού κινηματογράφου.
«Ήταν Κυριακή βράδυ και ο κόσμος είχε πλημμυρίσει το μεγάλο αθηναϊκό θέατρο όπου επρόκειτο να εμφανιστώ ως παλιάτσος. Ήρθαν να γλεντήσουν με έναν παλιάτσο που η καρδιά του αιματωνόταν και πονούσε. Ήρθαν για έναν παλιάτσο που πονούσε και ήταν έτοιμος να ξεσπάσει όχι σε γέλιο, για να κάνει και τους άλλους να γελάσουν, μα σε κλάμα, σε κλάμα σπαραχτικό. Γυρνώντας στην πλατεία, τους λέω: Γέλα, παλιάτσο! Ο κόσμος πληρώνει!» γράφει στην αυτοβιογραφία του ο Μιχαήλ Μιχαήλ του Μιχαήλ (1894-1951), αυτός ο Έλλην Σαρλώ, ο Σαχλό όπως τον επονόμασαν οι συγκαιρινοί του. Ο οποίος, μετά από έναν αιώνα, «ο διασημότερος των ασήμων ηθοποιών», όπως έγραφαν τότε οι εφημερίδες, «ανασταίνεται» για πρώτη φορά μέσα από σελίδες κόμικς.
Δε θα πω περισσότερα, το νέο graphic novel του σχεδιαστή Δημήτρη-Κρις Αγκαράι με τίτλο «Μιχαήλ Μιχαήλ του Μιχαήλ - Ο Έλληνας Σαρλώ» (εκδόσεις ΜΙΚΡΟΣ ΗΡΩΣ) με έπιασε «αδιάβαστο». Δε γνώριζα την ιστορία ενός ανθρώπου που πρόσφερε πολλά στον πολιτισμό της προπολεμικής Ελλάδας και πέθανε άσημος και πάμφτωχος. Βασισμένο στο θεατρικό έργο «Οι Κωμικοί» των Δημήτρη Πιατά και Σάκη Σερέφα που έκανε πρεμιέρα από το ΚΘΒΕ πριν από λίγες βδομάδες, τον Ιανουάριο 2024, το graphic novel ρίχνει φως στην αθέατη πλευρά της ιστορίας του θεάτρου και του κινηματογράφου στην Ελλάδα, ενώ μέσα στις σελίδες του μπορούμε να διαβάσουμε και ένα πολύ κατατοπιστικό κείμενο του Γιάννη Σολδάτου για τα πρώτα βήματα του κινηματογράφου στην Ελλάδα, καθώς και βιογραφίες των ηθοποιών της εποχής (ανάμεσά τους και η αγαπημένη Γεωργία Βασιλειάδου).
Ο σχεδιαστής και συγγραφέας του graphic novel, Δημήτρης-Κρις Αγκαράι, μας λέει περισσότερα για αυτή την αναπάντεχη δουλειά.
-Ποιος είχε την ιδέα για τη δημιουργία ενός graphic novel για τον – άγνωστο στους περισσοτέρους από εμάς – Μιχαήλ Μιχαήλ και τι προσδοκίες έχετε μέσα από αυτό;
Ένα απόγευμα με κάλεσε ο Λεωκράτης για να μου προτείνει την δημιουργία ενός graphic novel εποχής, με πρωταγωνιστή τον Μιχαήλ Μιχαήλ, έναν κωμικό του βουβού κινηματογράφου στην Ελλάδα, βασισμένο στο θεατρικό έργο του Δημήτρη Πιατά και Σάκη Σερέφα “Οι Κωμικοί”, που θα ανέβαινε σε μερικούς μήνες.
Από την αρχή με είχε ενθουσιάσει η ιδέα. Μου είχε φανεί τρομερά ενδιαφέρον και πρωτότυπο να σχεδιάσω κάτι εκείνης της εποχής, και ήταν μεγάλη τιμή για μένα που η “πρώτη ύλη” ήταν το θεατρικό έργο δύο σπουδαίων ανθρώπων του θεάτρου και κινηματογράφου. Ελπίζω πως ο κόσμος θα το αγκαλιάσει, και θα μάθει ποιος ήταν ο Μιχαήλ Μιχαήλ, ο δικός μας Σαρλώ.
-Ποιες ήταν οι σεναριακές και σχεδιαστικές προκλήσεις που είχες να αντιμετωπίσεις σαν δημιουργός;
Στην αρχή η μεγαλύτερη πρόκληση ήταν η διασκευή του θεατρικού έργου σε σενάριο. Πέρα από τον όγκο του θεατρικού, πολλές σκηνές και διάλογοι, θα ήταν δύσκολο να αποτυπωθούν στο χαρτί. Οπότε έπρεπε να αποφασίσω τι θα αφαιρέσω και τι θα κρατήσω. Έτσι εστίασα κυρίως στον Μιχαήλ Μιχαήλ και κράτησα τα κομμάτια της ιστορίας που θεώρησα κομβικά.
Στο σχεδιαστικό κομμάτι, το να σχεδιάσω μια παλιότερη εποχή με ανησυχούσε. Πώς ντυνόντουσαν τότε; Πώς ήταν η διακόσμηση; Φορούσαν καπέλο παντού; Θαρρώ όμως ότι κατάφερα να αποδώσω την αισθητική που χρειαζόταν, και ευχαριστώ τον Λεωκράτη που με βοήθησε με την έρευνα που έκανε για φωτογραφίες, και εφημερίδες της εποχής.
Η άλλη μεγάλη πρόκληση που είχα, ήταν ο χρόνος! Είχα βάλει στόχο να ολοκληρωθεί πριν την έναρξη της παράστασης. Ήταν κάτι το αδύνατο και το γνωρίζαμε όλοι, αλλά τουλάχιστον κατάφερα να το ολοκληρώσω λίγο μετά από την πρεμιέρα, οπότε το κόμικς και η παράσταση θα “πορεύονται” μαζί.
-Τι έμαθες μέσα από τη δημιουργία του graphic novel για τον ίδιο τον Μιχαήλ Μιχαήλ και για την εποχή που έζησε;
Μπορώ να πω ότι κάπως δέθηκα με τον Μιχαήλ Μιχαήλ. Ένιωσα ότι κάναμε παρέα. Σαν να μου είπε τα παράπονα του, ότι κανείς δεν τον θυμάται πια, και εγώ του έλεγα πως κάνει λάθος. Είναι στενάχωρο να μην αναγνωριστείς ποτέ, και στην Ελλάδα κατάλαβα ότι αυτό είναι κάτι το συνηθισμένο από τότε. Νιώθω ότι δεν έχουν αλλάξει πολλά σε αυτό, φοβάμαι ότι ακόμα και σήμερα κάποιος αντίστοιχος Μιχαήλ Μιχαήλ θα είχε την ίδια αντιμετώπιση. Μακάρι να κάνω λάθος.
-Πηγαίνοντας στις άλλες δουλειές σου, πες μας κάποια πράγματα για εσένα. Ποιο είναι το background σου;
Έχω γεννηθεί το καλοκαίρι του 1994, στα Τίρανα στην Αλβανία, και ήρθα στην Ελλάδα όταν ήμουν τριών χρονών και μεγάλωσα στην Αθήνα, στα Κάτω Πατήσια.
Από μικρός σχεδίαζα και έπλαθα ιστορίες. Σπούδασα γραφιστική, και παράλληλα ασχολήθηκα ενεργά με τα κόμικς. Κυκλοφόρησα την πρώτη μου αυτοέκδοση το 2016 και ακολούθησαν και άλλες τα επόμενα χρόνια (Αλληγορία, Reading the Song, SHAME- ερωτικές ιστορίες καραντίνας ), και επίσης έχω συνεργαστεί με διάφορα περιοδικά κόμικς όπως τα “ΡΙΓΗ”, “Epifany” και τις ανθολογίες “Athens the comicbook”και “Εποχή για Ήρωες”.
Το 2023 κυκλοφόρησε από την Jemma Press, το graphic novel “Σύμβουλος ερωτικών υποθέσεων”, μια ιστορία γεμάτη συγκρούσεις και έρωτα με φόντο την Αθήνα της κρίσης. Αξίζει να σημειωθεί, ότι έκανα και ένα μικρό “πέρασμα” στο θέατρο ως βοηθός σκηνοθέτη για το Εθνικό Θέατρο στην παράσταση "Το αστέρι της Λιλιπούπολης" της Ρεγγίνας Καπετανάκη και του Βασίλη Ρίσβα. Αυτή η εμπειρία με έκανε να αγαπήσω το θέατρο, και είναι ένας λόγος που ξεχώρισα το όλο εγχείρημα για τον Μιχαήλ Μιχαήλ του Μιχαήλ.
To graphic novel “Μιχαήλ Μιχαήλ του Μιχαήλ» μπορείτε να το βρείτε σε όλα τα βιβλιοπωλεία και κομιξάδικα της χώρας από τις εκδόσεις ΜΙΚΡΟΣ ΗΡΩΣ ή να το παραγγείλετε online.