Ποιος θα πατήσει πρώτος το κουμπί του ολέθρου;
Βρισκόμαστε στιγμές πριν από την πυρηνική καταστροφή; Ρωσία, Ουκρανία, ΗΠΑ και ΝΑΤΟ «ακονίζουν» τα μαχαίρια τους. Ας μη βάζουμε τέτοιες σκέψεις στο μυαλό μας. Το μόνο σίγουρο είναι ότι ο Ψυχρός Πόλεμος δεν τελείωσε με την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης το 1991.
Πολλές κινηματογραφικές ταινίες και τηλεοπτικές σειρές έχουν φανταστεί και έχουν απεικονίσει πώς θα ήταν μία πυρηνική επίθεση στις ΗΠΑ και σε άλλες χώρες. Άλλωστε, δεν είναι άγνωστες οι εικόνες από τη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι. Πυρηνικές επιθέσεις έχουν γίνει στον κόσμο, δεν είναι κάτι το άγνωστο και μακρινό. Το ζήτημα είναι τι κάνουμε σαν ανθρωπότητα για να τις αποτρέψουμε.
Θυμόμαστε έξι ταινίες και μία τηλεοπτική σειρά με θέμα την πυρηνική απειλή.
S.O.S. Πεντάγωνο καλεί Μόσχα (Dr. Strangelove, 1964)
Η σπουδαία μαύρη κωμωδία του Στάνλεϊ Κιούμπρικ παραμένει τόσο επίκαιρη και σήμερα που πρέπει να μας προβληματίζει σε τι κόσμο ζούμε. Με πρωταγωνιστή τον Πίτερ Σέλερς σε τρεις διαφορετικούς ρόλους, το “Dr. Strangelove” είναι μία αιχμηρή σάτιρα για την τρέλα των εξοπλισμών και του πυρηνικού πολέμου. Όταν ένας «κούκου» Αμερικανός στρατηγός παίρνει την απόφαση να στείλει ένα βομβαρδιστικό B52 για ένα προληπτικό πυρηνικό χτύπημα στη Σοβιετική Ένωση, όσοι έχουν σώας τα φρένα προσπαθούν να αποτρέψουν αυτή την ενέργεια. Οι Σοβιετικοί από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού, ετοιμάζουν τα δικά τους αντίποινα.
Τσερνόμπιλ (Chernobyl, 2019)
Η μίνι σειρά 5 επεισοδίων του HBO θεωρείται από πολλούς μία από τις καλύτερες τηλεοπτικές σειρές όλων των εποχών. Ένας «βαρύς» τίτλος αλλά δεν απέχει πολύ από την πραγματικότητα. Είναι η δραματική απεικόνιση της καταστροφής του αντιδραστήρα 4 στον Πυρηνικό Σταθμό Παραγωγής Ενέργειας του Τσερνόμπιλ της Σοβιετικής Ένωσης τον Απρίλιο 1986 και οι ηρωικές προσπάθειες των πυροσβεστών, στρατιωτών και επιστημόνων, ανδρών και γυναικών, να μετριάσουν την καταστροφή. Οι επιπτώσεις από το δυστύχημα στο Τσερνόμπιλ ήταν ανυπολόγιστες στη φύση, στην υγεία και στις ζωές των ανθρώπων της ευρύτερης περιοχής.
Το Σύνδρομο της Κίνας (The China Syndrome, 1979)
Ο όρος Σύνδρομο της Κίνας περιγράφει ένα πιθανό επακόλουθο μίας πυρηνικής κατάρρευσης-meltdown, κατά τη διάρκεια της οποίας λιωμένα συστατικά του πυρήνα του αντιδραστήρα διαπερνούν το δοχείο εγκλωβισμού που τα συγκρατεί και το ίδιο το κτίριο.
Η ταινία «Το Σύνδρομο της Κίνας» είναι ένα συναρπαστικό θρίλερ καταστροφής με πρωταγωνιστές την Τζέιν Φόντα, Μάικλ Ντάγκλας και Τζακ Λέμον, και ακολουθεί μία ρεπόρτερ και την ομάδα της όταν γίνονται μάρτυρες ενός σοβαρού ατυχήματος σε ένα πυρηνικό εργοστάσιο έξω από το Λος Άντζελες. Το «βαθύ κράτος» της εποχής θα αφήσει την ρεπόρτερ να αποκαλύψει την αλήθεια;
Παιχνίδια πολέμου (WarGames, 1983)
Ένας νεαρός μαθητής λυκείου στο Σηάτλ (Μάθιου Μπρόντερικ) χακάρει, έστω άθελά του, το super computer του αμερικανικού στρατού – κάτι που συνηθίζει να κάνει στο κεντρικό σύστημα του σχολείου για να αλλάζει τους βαθμούς του - και σχεδόν ξεκινάει τον Γ’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Μόνο που τώρα τα πράγματα σοβαρεύουν και ο ίδιος κινδυνεύει να βρεθεί στη φυλακή. Θα διορθώσει την κατάσταση;
ΗΠΑ και Σοβιετική Ένωση είναι έτοιμες να πατήσουν το κουμπί. Τα «Παιχνίδια πολέμου» παρά την αφέλειά τους σε πολλά επίπεδα (πώς μπορείς να χακάρεις τον αμερικανικό στρατό με floppy discs και ένα απλό modem; ), είναι μία απολαυστική ταινία δράσης που «εκπέμπει» 80s.
Η Επόμενη Μέρα (The Day After, 1983)
Άλλος ένας τίτλος από τη δεκαετία του ’80 και την εποχή του Ρόναλντ Ρίγκαν, τότε που κρατούσε καλά ο Ψυχρός Πόλεμος ανάμεσα σε ΗΠΑ και Σοβιετική Ένωση, με ορατή την απειλή για πυρηνικό όλεθρο. Η αμερικανική δραματική τηλεταινία «Η Επόμενη Μέρα» μου έφερε πραγματικούς εφιάλτες όταν ήμουν μικρό παιδί. Δείχνει ωμά πώς είναι η επόμενη μέρα για διαφορετικές οικογένειες και κατοίκους του Κάνσας Σίτι από τη στιγμή που τα πυρηνικά των Σοβιετικών χτυπάνε την πόλη τους και άλλες γειτονιές επαρχιακές πόλεις και στρατιωτικούς στόχους.
Threads (1984)
Μαζί με την «Επόμενη Μέρα», άλλη μία «δύσκολη» και δυσοίωνη τηλεταινία. Στο βρετανικής προέλευσης “Threads”, στόχος των Σοβιετικών είναι η Μεγάλη Βρετανία. Οι Σοβιετικοί ήταν πάντα ανάμεσα στους villains στις ταινίες της εποχής. Η απειλή γίνεται πραγματικότητα και βόμβες αρχίσουν να πέφτουν σε όλη τη βρετανική επικράτεια. Η ταινία επικεντρώνεται στις δραματικές επιπτώσεις που φέρνει ο όλεθρος στις ζωές των κατοίκων του Σέφιλντ μέσα από μία άκρως ρεαλιστική απεικόνιση.
Μεγάλος πανικός σε μικρή πόλη (Miracle Mile, 1988)
Στο Λος Άντζελες του 1988, ο Χάρι και η Τζούλι έρχονται κοντά μέσα από ένα τυχαίο γεγονός και ερωτεύονται κεραυνοβόλα. Κανονίζουν να βρεθούν το ίδιο βράδυ τα μεσάνυχτα, κάτι που δεν θα συμβεί όπως το προγραμμάτιζαν. Ο Χάρι (Άντονι Έντουαρντς) παίρνει ένα λάθος τηλεφώνημα από έναν άγνωστο άνδρα που παρουσιάζεται σαν στρατιωτικός και τον προειδοποιεί ότι επίκειται πυρηνική επίθεση στις ΗΠΑ μέσα στα επόμενα 70 λεπτά.
Ο άνδρας που τον καλεί αντιλαμβάνεται ότι πήρε σε λάθος αριθμό αλλά αυτή η προειδοποίηση πανικοβάλει τον Χάρι. Υπάρχει πραγματική απειλή ή το τηλεφώνημα ήταν μία κακή φάρσα; Το μυαλό του βρίσκεται στην Τζούλι (Μάρε Γουίνινγκχαμ). Αν υπάρχει πραγματική απειλή, πρέπει να βρει μία ασφαλή διέξοδο για να σωθούν. Την ώρα που ο πανικός απλώνεται στην πόλη.