Πώς σχετίζεται με το σύνδρομο της Σταχτοπούτας;
Στη βραβευμένη με Όσκαρ ταινία του 2024 Anora, η Ani (που υποδύεται ο Mikey Madison), μια στρίπερ που ζει στο Μπρούκλιν της Νέας Υόρκης, γνωρίζει τον Ιβάν, τον γιο ενός Ρώσου ολιγάρχη. Και οι δύο παρασύρονται από τη συγκίνηση μιας εβδομάδας γεμάτη πάρτι και σεξ. Τόσο πολύ που παντρεύονται στο Λας Βέγκας και, ξαφνικά, η Άνι, που τρέχει πέρα δώθε μεταξύ Μανχάταν και Μπρούκλιν στο μετρό, έχει πρόσβαση σε έναν κόσμο με γούνινα παλτά, ιδιωτικά τζετ και δαχτυλίδια με διαμάντια τεσσάρων καρατίων. Μήπως σου θυμίζει κάτι αυτή η ιστορία;
Τρεις δεκαετίες πριν, η Βίβιαν (Τζούλια Ρόμπερτς), η «πόρνη με καρδιά από χρυσό», πηγαίνει να δώσει οδηγίες σε έναν επιχειρηματία ονόματι Έντουαρντ Λιούις (Ρίτσαρντ Γκιρ) οδηγώντας ένα Lotus Esprit SE του 1989, αλλά βρέθηκε να περνάει μια εβδομάδα στο ρετιρέ του ξενοδοχείου Regent Beverly Wilshire και να αγοράζει ότι μπορούν να αγοράσουν τα χρήματα στο Drive. Οι γυναίκες αφήνουν πίσω τους τα ρούχα της δουλειάς τους —και μαζί τους, φαινομενικά, το στίγμα της δουλειάς τους— για την κοσμική λάμψη, σαν να είναι σύγχρονες Σταχτοπούτες.
Το κοστούμι της σεξ-εργάτριας
Η αποτύπωση της σεξεργασίας στον κινηματογράφο συνδέεται συχνά με το ζήτημα της ενδυμασίας, καθώς τα κοστούμια αποτελούν εργαλείο αφήγησης. Οι σχεδιαστές κοστουμιών προσεγγίζουν την έρευνά τους με διαφορετικούς τρόπους, είτε συνομιλώντας με εργαζόμενες και εργαζόμενους στον χώρο είτε εμπνεόμενοι από την ποπ κουλτούρα και φωτογραφικές σειρές όπως το Heaven is a Strip Club της Rachel Lena Esterline. Στο Hustlers, η Jennifer Lopez (Ramona) φοράει αποκλειστικά custom-made σύνολα, τονίζοντας πως οι επαγγελματίες σε υψηλά επίπεδα επενδύουν σε ρούχα σχεδιασμένα για το σώμα και τις κινήσεις τους, όπως συμβαίνει και με τους αθλητές. Αντίστοιχα, στο Pretty Woman, η Marilyn Vance άντλησε έμπνευση από τη Hollywood Boulevard, δημιουργώντας το εμβληματικό μίνι φόρεμα της Vivian, το οποίο έγινε σημείο αναφοράς για την ενδυματολογική απεικόνιση των σεξεργατριών.
Παρόλο που οι στολές των χαρακτήρων μοιάζουν να υπακούουν σε συγκεκριμένα μοτίβα—όπως το μίνι φόρεμα και οι over-the-knee μπότες της Pretty Woman ή η glamorous αισθητική της Showgirls—η πραγματικότητα είναι πιο σύνθετη. Οι ενδυματολογικές επιλογές ποικίλλουν ανάλογα με το είδος της σεξεργασίας και το περιβάλλον στο οποίο πραγματοποιείται. Στο Tangerine (2015), για παράδειγμα, οι μαύρες τρανς γυναίκες που εργάζονται στους δρόμους του Λος Άντζελες ντύνονται πιο casual, με crop tops και τζιν, ενώ η Ani του Anora κινείται μεταξύ της club αισθητικής και ενός πιο σύγχρονου, nightlife look, αντικατοπτρίζοντας τη σημερινή πραγματικότητα των σεξεργατριών.
Η κινηματογραφική αφήγηση συχνά περιλαμβάνει ένα μοτίβο «μεταμόρφωσης», όπου οι γυναίκες εγκαταλείπουν τη στολή της εργασίας τους για να γίνουν κοινωνικά αποδεκτές. Στο Pretty Woman, η Vivian εγκαταλείπει το αποκαλυπτικό της ντύσιμο μόλις βρει τον «σωτήρα» της, ενώ στο Anora, η Ani, αφού παντρεύεται, αντικαθιστά τα κοντά φορέματα και τα puffer coats της με skinny jeans και γούνες. Ωστόσο, οι πιο πρόσφατες ταινίες, όπως το Hustlers, αποφεύγουν αυτό το στερεότυπο, παρουσιάζοντας τις πρωταγωνίστριες να διατηρούν το προσωπικό τους στυλ, ακόμα και όταν οι συνθήκες της ζωής τους αλλάζουν. Αυτή η αλλαγή αντικατοπτρίζει τη σύγχρονη αντίληψη ότι η σεξεργασία δεν είναι απλώς ένα στάδιο που πρέπει να ξεπεραστεί, αλλά μια επαγγελματική επιλογή που δεν απαιτεί εξωραϊσμό ή απόκρυψη.
Μια σύγχρονη Σταχτοπούτα
Οι κινηματογραφικές απεικονίσεις των εργαζομένων στο σεξ συχνά ακολουθούν το στερεότυπο της «μεταμόρφωσης» – μια γυναίκα που διαφεύγει από την εργασία της μέσα από την καθοδήγηση ή τη «σωτηρία» ενός άντρα. Στο Pretty Woman, η Vivian αποχωρίζεται γρήγορα το χαρακτηριστικό της μίνι φόρεμα και τις over-the-knee μπότες για να φορέσει κομψά σύνολα, προκειμένου να ταιριάξει στον κόσμο του Edward. Στο Anora, η Ani έχει μεγαλύτερη ενδυματολογική ποικιλία, όμως τη στιγμή που παντρεύεται, η γκαρνταρόμπα της γίνεται πιο «συμβατική», σηματοδοτώντας την αλλαγή της ταυτότητάς της. Παρόλα αυτά, οι διαφορές στις δύο ταινίες αντικατοπτρίζουν την αλλαγή της κοινωνικής οπτικής για την εργασία στο σεξ: ενώ η Vivian πρέπει να «αποτινάξει» τη στολή της για να γίνει αποδεκτή, η Ani κινείται πιο φυσικά ανάμεσα στην επαγγελματική και την προσωπική της εμφάνιση.
Ταινίες όπως το Hustlers απομακρύνονται από την ιδέα ότι η σεξεργασία είναι κάτι που πρέπει να κρύβεται ή να εγκαταλείπεται. Οι χαρακτήρες της ταινίας δεν περνούν από ριζική μεταμόρφωση, ακόμη και όταν αρχίζουν να κερδίζουν πολλά χρήματα, ενώ η γκαρνταρόμπα τους αντανακλά την ισορροπία μεταξύ της επαγγελματικής και της προσωπικής τους ζωής. Σε αντίθεση με το παρελθόν, όπου η κινηματογραφική «σωτηρία» μιας σεξεργάτριας συνοδευόταν από μια πλήρη αλλαγή εμφάνισης, πλέον η ένδυση αντιμετωπίζεται ως μέρος της ταυτότητάς τους και όχι ως κάτι που πρέπει να απορριφθεί. Αυτή η πιο ρεαλιστική προσέγγιση ενισχύει την αντίληψη ότι η εργασία στο σεξ είναι, πάνω απ’ όλα, μια επαγγελματική επιλογή, όχι ένα στάδιο που οι γυναίκες πρέπει να ξεπεράσουν.
