Η μόδα δεν είναι ένα από τα στοιχεία που σου έρχονται στο μυαλό όταν ακούς για παπικά καθήκοντα.
Παρόλα αυτά, ο Πάπας Francis κατάφερε -με τον τρόπο του- να καθιερώσει την δική του αισθητική γύρω από αυτό το κομμάτι. Και όχι, δεν μιλάμε για την ΑΙ generated εικόνα που κυκλοφόρησε στο Instagram με τον ίδιο να φοράει ένα oversized λευκό Balenciaga μπουφάν. Αλλά αντί γι’ αυτό, μιλάμε για τα απλά, κρεμ ράσα του και τα πρακτικά μαύρα δερμάτινα παπούτσια του.
Μια μέρα μετά την εκλογή του το 2013, ο Πάπας Φραγκίσκος έστειλε το δικό του ηχηρό μήνυμα απλότητας – όχι με λόγια, αλλά με τα μαύρα δερμάτινα παπούτσια του και το λιτό ρολόι στον καρπό του. Όπως ανέφερε εύστοχα το New York Times, η εμφάνισή του σηματοδότησε μια θεαματική αλλαγή στην εικόνα του παπισμού. Τα παπούτσια, χειροποίητα από φίλο του στο Μπουένος Άιρες, και η συνολικά σεμνή του ενδυμασία ήρθαν σε πλήρη αντίθεση με την πολυτέλεια του Πάπα Βενέδικτου ΙΣΤ΄ – που αγαπούσε τα διακοσμημένα σταυρουδάκια, τα κατακόκκινα παπούτσια και αξεσουάρ με έντονο ιστορικό συμβολισμό, όπως το διάσημο καμουρό που παρέπεμπε… στον Άγιο Βασίλη.
Στιλιστική ανάλυση του Πάπα
Παρόλο που ο Πάπας Φραγκίσκος έχει μειώσει δραστικά τη χρήση συμβόλων στην εμφάνισή του, το εντελώς λευκό ένδυμά του φέρει παρόλα αυτά ισχυρό νόημα. Στην παπική ενδυματολογία, το λευκό συμβολίζει την καθαρότητα και την αγάπη, ενώ το κόκκινο αποπνέει συμπόνια και θυσία — οι δύο βασικές αρετές που ορίζουν το παπικό λειτούργημα.
Δεν υπάρχει κάποιος επίσημος κανόνας για το χρώμα των παπικών υποδημάτων, αν και παραδοσιακά οι κάλτσες ήταν λευκές ή κόκκινες. Ο Φραγκίσκος επιλέγει μαύρα παπούτσια, σε αντίθεση με τον Βενέδικτο ΙΣΤ΄ που φορούσε κατάλευκα. Το μαύρο δεν έχει κάποια συγκεκριμένη θρησκευτική σημασία, ωστόσο —όπως επισημαίνει η ειδικός Richardson— είναι το χρώμα που φορούν συχνά οι Φραγκισκανοί μοναχοί, οι οποίοι κηρύττουν τη φτώχεια και την ελεημοσύνη.
Όταν κυκλοφόρησε η εικόνα του Πάπα Φραγκίσκου, δημιουργημένη από τεχνητή νοημοσύνη, ντυμένου με streetwear υψηλής μόδας, έγινε αμέσως viral. Η απεικόνιση ενός θρησκευτικού ηγέτη, γνωστού για τη λιτότητά του, με oversized puffer και λευκά sneakers, φαινόταν εξωφρενική — και γι’ αυτό ακριβώς τράβηξε την προσοχή. Ωστόσο, όπως επισημαίνει η Richardson, η εικόνα αυτή έκρυβε μια υποδόρια αλήθεια.
«Ήταν μεν ψεύτικη, αλλά σαν να έκρυβε μέσα της ένα ευγενικό κομπλιμέντο σε έναν Πάπα που σέβεται την παράδοση… ενώ ταυτόχρονα αναγνωρίζει ότι οι ιερείς πλέον ζουν και λειτουργούν μέσα στον σημερινό κόσμο», σχολιάζει. «Πρόκειται για μια συμβολική γέφυρα ανάμεσα στο παρελθόν και το παρόν, που ανοίγει τον δρόμο για το μέλλον».