Ενώ η χρηματοδότηση των Πανεπιστημίων θα γίνεται με βάση το μέγεθος των ιδρυμάτων και όχι με βάση το ερευνητικό τους έργο (!)
Το υπουργείο Παιδείας ετοιμάζει σχέδιο περικοπής τμημάτων των ΑΕΙ στο πλαίσιο του προγράμματος «Αθηνά Νο2» καθώς και μέθοδο εισαγωγής στα πανεπιστήμια με βάση συναρτώμενη από τον μέσο όρο της πανελλαδικής επίδοσης όλων των υποψηφίων για τα ανώτατα Ιδρύματα που διαγωνίζονται κάθε καλοκαίρι.
Πρακτικό επακόλουθο των παραπάνω είναι η μείωση εισακτέων στα Ανώτατα Πανεπιστημιακά Ιδρύματα (ΑΕΙ) ήδη από το 2021. Ο νέος νόμος - πλαίσιο θα συμπεριλαμβάνεται μέσα στο νέο γενικό νομοσχέδιο για τα ΑΕΙ που επεξεργάζεται και προετοιμάζει το υπουργείο Παιδείας εδώ και ένα χρόνο.
Λιγότερα τμήματα στο μηχανογραφικό
Το μηχανογραφικό δελτίο του 2021 θα περιλαμβάνει λιγότερα Τμήματα και Σχολές από αυτά που υπήρχαν το 2020, καθώς στη διάρκεια των επόμενων μηνών θα κριθεί από το υπουργείο ποια από τα τμήματα των ΤΕΙ που έγιναν πέρυσι βιαστικά συνιστώσα των πανεπιστημίων θα πρέπει να διακόψουν τη λειτουργία τους.
Κλείνουν τμήματα σε ΑΕΙ
Ο ακριβής αριθμός των τμημάτων και των Σχολών που μπορεί να διακόψουν τη λειτουργία τους και να αποκοπούν από την ανώτατη εκπαίδευση της χώρας δεν έχει ακόμη να υπολογιστεί. Αυτό που έχει γίνει γνωστό μέχρι στιγμής είναι ότι θα είναι κάτω από το 10% του συνόλου τους. Στην διαδικασία αυτή θα κληθεί να συνδράμει και Εθνική Αρχή για την ανώτατη εκπαίδευση της χώρας (ΕΘΑΑΕ). Συγκεκριμένα αναμένεται να αξιοποιηθεί η μελέτη και αξιολόγηση που κάνει η ΕΘΑΑΕ, η οποία και αναμένεται να διατυπώσει συγκεκριμένες προτάσεις επί του θέματος, λαμβάνοντας υπόψη κρίσιμα κριτήρια, όπως ο αριθμός των «πρώτων προτιμήσεων» που έχουν σήμερα τα τμήματα των πανεπιστημίων (πόσο δηλαδή αποτελούν προορισμό σπουδών που προσελκύει μεγάλη μερίδα των νέων) αλλά και ποιος είναι ο ρυθμός αποφοίτησης των υποψηφίων τους. Πολλά είναι τα τμήματα των ΑΕΙ στα οποία αν και εισάγονται πρωτοετείς φοιτητές, δεν τα ολοκληρώνουν ποτέ. Οι φοιτητές αυτών των ΑΕΙ είτε τα χρησιμοποιούν για να μετακινηθούν σε άλλη κατεύθυνση σπουδών, είτε γιατί δεν τους ενδιαφέρουν και εγκαταλείπουν τις σπουδές τους.
Τριετείς κύκλοι σπουδών εντός των ΑΕΙ αντικαθιστούν τα ΤΕΙ
Νέα πολιτική πρόταση που θα επαναφέρει έμμεσα στα ΑΕΙ και την ανώτατη τεχνολογική εκπαίδευση μελετάει τώρα το υπουργείο Παιδείας. Το υπουργείο Παιδείας, είχε διαπιστώσει ότι τα ΤΕΙ είχαν χάσει τον εφαρμοσμένο χαρακτήρα τους πολύ πριν καταργηθούν (στην προσπάθειά τους να συγκλίνουν προς τα πανεπιστήμια). Έτσι λοιπόν το υπουργείο τώρα μελετάει τον σχεδιασμό και την ίδρυση νέων τριετών κύκλων σπουδών στο εσωτερικό των πανεπιστημίων που θα αντικαταστήσουν την ανάγκη των ΤΕΙ και θα επαναφέρουν την ανώτατη τεχνολογική εκπαίδευση στον «πανεπιστημιακό χάρτη» καθώς και τις ειδικότητές τους στην ελληνική αγορά εργασίας. Οι απόφοιτοί των τριετών κύκλων σπουδών αναμένεται να έχουν επαγγελματικά προσόντα επιπέδου 6 (πανεπιστημιακός τίτλος) στο Εθνικό και Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Προσόντων.
Κατά περίπτωση οι νέες βάσεις στα ΑΕΙ
Αλλάζουν τελείως οι βάσεις εισαγωγής στα ΑΕΙ. Συγκεκριμένα η βάση εισαγωγής σε κάθε τμήμα των ΑΕΙ, δεν θα είναι ένας απόλυτος αριθμός, αλλά θα είναι ένα βαθμολογικό όριο που θα επιλέγεται κατά περίπτωση και επιστήμη, σε συνάρτηση με τον γενικό μέσο όρο της επίδοσης όλων των υποψηφίων πανελλαδικά. Για παράδειγμα, εάν ο μέσος όρος της επίδοσης των υποψηφίων στις πανελλαδικές εξετάσεις μιας χρονιάς είναι π.χ. το 13, τότε το κάθε τμήμα θα μπορεί να επιλέγει και να αναπροσαρμόζει τη βάση εισαγωγής στα μαθήματά του λίγο προς τα πάνω ή λίγο προς τα κάτω από αυτό, ανάλογα με τις επιλογές του και με τα δεδομένα της κάθε εξεταστικής περιόδου. Αποτέλεσμα της τροπολογίας αυτής είναι οι βάση εισαγωγής στα ΑΕΙ να μην είναι ενιαία, αλλά ούτε και η ίδια κάθε χρονιά. Θα βρίσκεται σε ευθεία σχέση και θα εξαρτάται από τις επιδόσεις των υποψηφίων την κάθε χρονιά, οπότε θα αποτελεί έναν βαθμό που καθορίζεται από αυτήν. Η αλλαγή αυτή θα θεσμοθετηθεί άμεσα (πιθανότατα δε θα κατατεθεί στη Βουλή ως τροπολογία στο νέο νομοσχέδιο του υπουργείου Παιδείας για την επαγγελματική εκπαίδευση), έτσι ώστε να εφαρμοστεί στις πανελλαδικές εξετάσεις του 2021.
Προτεραιότητα η επαγγελματική εκπαίδευση
Το νομοσχέδιο για την επαγγελματική εκπαίδευση αναμένεται να προηγηθεί του νέου νόμου-πλαισίου για τα ΑΕΙ. Η σκέψη του υπουργείου είναι να έχουν δημιουργηθεί στη χώρα δομές που θα «απορροφήσουν» τους δυσαρεστημένους των πανελλαδικών εξετάσεων, αφού όλες οι παραπάνω μεταρρυθμίσεις αναμένεται να οδηγήσουν τελικά σε μείωση του αριθμού εισακτέων στα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα. Έξι κριτήρια χρηματοδότησης στα ΑΕΙ Η νέα Αρχή για την ανώτατη εκπαίδευση και ο πρόεδρός της Π. Μήτκας επεξεργάζονται τα κριτήρια με τα οποία θα γίνει η χρηματοδότηση των ΑΕΙ το 2022, όπου και ένα 20% των χρημάτων τους θα δίνεται βάσει αξιολόγησης.Τα κριτήρια χρηματοδότησης των ΑΕΙ θα είναι έξι (6) και θα είναι ποιοτικά, δηλαδή: επίπεδο εκπαίδευσης, έρευνα, σύνδεση με την κοινωνία, διεθνοποίηση, ποιότητα πανεπιστημιακού περιβάλλοντος, διαδικασίες διασφάλισης της ποιότητας.
Θα είναι παρόλα αυτά στην ευχέρεια του κάθε Ιδρύματος να επιλέξει αν θα κριθεί σε κάποια συγκεκριμένα κριτήρια , ανάλογα με την ιδιαίτερη φυσιογνωμία του και τις επιστημονικές ή άλλες περιοχές στις οποίες διακρίνεται.Υπενθυμίζουμε ότι βάσει του νόμου που ψηφίστηκε από την κυβέρνηση αναμένεται στον επόμενο προϋπολογισμό να δοθούν στα ΑΕΙ περίπου 91 εκατομμύρια ευρώ (με πρώτο από πλευράς μεγέθους το Αριστοτέλειο της Θεσσαλονίκης) βάσει κριτηρίων.Η χρηματοδότηση των ΑΕΙ θα καθορίζεται από το 2022 κατά 80% βάσει αντικειμενικών κριτηρίων (μέγεθος Ιδρύματος, φοιτητές, διδάσκοντες, υποδομές κ.λπ.) και κατά 20% βάσει αξιολόγησης, δηλαδή ερευνητικής δραστηριότητας των μελών τους, εξωστρέφειας, διεθνοποίησης κ.λπ.
