Αναλυτικά οι διακρίσεις στα επιστημονικά αντικείμενα και τους ερευνητικούς τομείς


Την τελευταία διετία η σχολή βελτίωσε περαιτέρω τη θέση της και το 2020 πέτυχε πολύ σημαντικές διακρίσεις σε έξι εκ των πλέον σημαντικών παγκόσμιων κατατάξεων πανεπιστημίων. Οι εν λόγω κατατάξεις δημοσιεύουν κάθε χρόνο εκτός από τον συνολικό πίνακα ranking, και επιμέρους κατατάξεις των χιλιάδων ιδρυμάτων παγκοσμίως σε συγκεκριμένους επιστημονικούς τομείς και θεματικά αντικείμενα. Η Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ συμπεριλαμβάνεται σε υψηλές θέσεις είκοσι πέντε (25) φορές, σε δεκαεπτά (17) επιστημονικά αντικείμενα και ερευνητικούς τομείς της ιατρικής επιστήμης, αφήνοντας πίσω της τα 2/3 των αμερικανικών ιατρικών σχολών.

Πιο συγκεκριμένα, στην κατάταξη «US News – Best Global University Rankings», η Ιατρική Σχολή έχει επιτύχει διακρίσεις σε δώδεκα (12) επιστημονικούς τομείς, όντας μέσα στις πρώτες 150 σχολές στους τομείς: μεταδοτικές ασθένειες, ογκολογία, γαστρεντερολογία – ηπατολογία, φαρμακολογία – τοξικολογία, καρδιολογία, ανοσολογία, δημόσια περιβαλλοντολογική υγεία, χειρουργική και κλινική ιατρική. Η συγκεκριμένη κατάταξη δημοσιεύεται από τον ειδησεογραφικό οργανισμό «US News». Το 75% της βαθμολογίας των ιδρυμάτων βασίζεται σε έντεκα κριτήρια που αποτιμούν αμιγώς το ερευνητικό έργο των ιδρυμάτων και το 25% σε δύο κριτήρια ακαδημαϊκής και ερευνητικής φήμης, τα οποία στηρίζονται στα αποτελέσματα ειδικής έρευνας.
 

Στην κατάταξη «Performance Ranking of Scientific Papers for World Universities» του National Taiwan University, αντίστοιχα η Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ έχει επιτύχει διακρίσεις σε ογκολογία, φαρμακολογία – τοξικολογία, ανοσολογία, κλινική ιατρική, μικροβιολογία και νευροεπιστήμες/συμπεριφορά. Η αξιολόγηση αυτή στηρίζεται αποκλειστικά στο ερευνητικό έργο που παράγεται και δημοσιεύεται σε κάθε ίδρυμα, στην απήχηση που επιτυγχάνουν οι δημοσιευμένες εργασίες των μελών ΔΕΠ και ερευνητών του, καθώς και στην τελική ιδιαίτερη διάκριση και αναγνώριση που λαμβάνουν ως δημοσιεύσεις με υψηλή απήχηση. Κατατάξεις όπως η συγκεκριμένη είναι ιδιαίτερα σημαντικές, διότι δεν επηρεάζονται από τους πόρους που διατίθενται σε ερευνητικούς σκοπούς, από τις υποδομές εκπαίδευσης και τα μεμονωμένα επιτεύγματα μελών ΔΕΠ αλλά από τη διαχρονική και υψηλού επιπέδου και συνέπειας επιστημονική έρευνα που λαμβάνει χώρα σε πανεπιστήμια όπως το ΕΚΠΑ.

Στην κατάταξη «Academic Ranking of World Universities» (κατάταξη της Σαγκάης), αντίστοιχα έχει επιτύχει διακρίσεις σε τρεις (3) επιστημονικούς τομείς, δηλαδή στην κλινική ιατρική, στην ιατρική τεχνολογία και στη δημόσια υγεία. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό το γεγονός ότι και στα τρία επιστημονικά πεδία η Ιατρική Σχολή βρίσκεται στο top 300 των πανεπιστημίων παγκοσμίως.

Στην κατάταξη της QS (Quacquarelli Symonds) εμφανίζει δύο (2) διακρίσεις: μία στα βασικά θεματικά αντικείμενα (Βιοεπιστήμες και Ιατρική) και μία στα εξειδικευμένα επιστημονικά πεδία («Ιατρική»). Οι κατατάξεις της QS χρησιμοποιούν δεδομένα ειδικών γνωμοδοτών που συλλέγονται από μεγάλο αριθμό ερευνητών, ακαδημαϊκών και εργοδοτών. Επίσης, λαμβάνουν υπόψη τον αριθμό ετεροαναφορών και την επιδραστικότητα του δημοσιευμένου έργου των καθηγητών και ερευνητών κάθε σχολής ή τμήματος. Τέλος, στην κατάταξη «Times Higher Education Impact Ranking», που βαθμολογεί τα πανεπιστήμια με βάση την επίδοσή τους στους 17 στόχους βιώσιμης ανάπτυξης του ΟΗΕ, η Ιατρική Σχολή έχει συμβάλει αποφασιστικά στον στόχο 3: Καλή υγεία και ευημερία (Good Health and Wellbeing), όπου το ΕΚΠΑ βρίσκεται στην 98η θέση παγκοσμίως μεταξύ των 620 πανεπιστημίων που επιλέχθηκαν. Επίσης, η Ιατρική Σχολή έχει συμπεριληφθεί και στην κατάταξη του Times Higher Education, στο επιμέρους πεδίο της κλινικής ιατρικής και υγείας. Θα πρέπει να υπογραμμιστεί ότι η διαφορά στις θέσεις που καταλαμβάνουν στις έξι παγκόσμιες κατατάξεις όμοια επιστημονικά αντικείμενα, οφείλεται κυρίως:

α. Στα διαφορετικά κριτήρια που ακολουθούν οι εν λόγω κατατάξεις. Επιπροσθέτως, διαφοροποιείται και η επίδραση των επιμέρους κριτηρίων στη συνολική βαθμολογία του κάθε πανεπιστημίου ανάλογα με την ποσόστωση που έχει προβλεφθεί σε αυτά.

β. Στο γεγονός ότι κάποιες κατατάξεις βασίζονται αποκλειστικά στις επιστημονικές δημοσιεύσεις των καθηγητών και ερευνητών των πανεπιστημίων και στην απήχηση που αυτές έχουν στη διεθνή επιστημονική κοινότητα, ενώ κάποιες άλλες βασίζουν το 25% έως και 50% της βαθμολόγησής τους σε έρευνες φήμης που στηρίζονται σε χιλιάδες ερωτηματολόγια και συνεντεύξεις παγκοσμίως.

γ. Στις διαφορετικές βιβλιομετρικές βάσεις δεδομένων που χρησιμοποιούν οι κατατάξεις: άλλες χρησιμοποιούν τη βάση του Web of Science της Clarivate/Thompson Reuters και άλλες το Scopus του Elsevier.

Αξίζει ωστόσο να τονισθεί ότι η Ιατρική Σχολή του ΕΚΠΑ, εκτός από την ανοδική πορεία της τα τελευταία χρόνια, είναι η καλύτερη, συγκριτικά, στον χώρο της ευρύτερης Νοτιοανατολικής Ευρώπης, και μακράν μπροστά από πολλές άλλες παραδοσιακές ευρωπαϊκές ιατρικές σχολές. Το διακριτό στίγμα, οι σημαντικά ανεπτυγμένες και εκτεταμένες υποδομές για κλινικό και εργαστηριακό έργο, και το ευρύ δίκτυο διεθνών συνεργασιών που αποτυπώνεται σε ερευνητικά έργα και δημοσιεύσεις, καθιστούν τη σχολή μας ιδανικό προορισμό για σπουδές με κύρος και αναγνώριση.

* Ο κ. Πέτρος Σφηκάκης είναι καθηγητής και πρόεδρος της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.

** Ο κ. Θάνος Δημόπουλος είναι καθηγητής και πρύτανης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.