Αγωνία σε σχολεία και πανεπιστήμια για επάρκεια θέρμανσης και διακοπές ηλεκτρικού ρεύματος


Σήμα κινδύνου εκπέμπουν σχολεία και Πανεπιστήμια εν αναμονή ενός πολύ δύσκολου Χειμώνα, τονίζοντας ότι αν δεν τους δοθούν πρόσθετες επιχορηγήσεις είναι ενδεχόμενο να εξαντληθούν όλα τα αποθεματικά τους μόνο για την εξόφληση λογαριασμών ενέργειας και για θέρμανση προτού τελειώσουν τα κρύα.

Μάλιστα μερικοί -αν και οι περισσότεροι δήμαρχοι λένε ότι θα κάνουν ό,τι περνάει από το χέρι τους ώστε να μην μείνουν χωρίς πετρέλαιο τα σχολεία τους- δεν αποκλείουν παγωμένες αίθουσες.

Στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, τον έντονο προβληματισμό τους εκφράζουν τα πανεπιστήμια όσον αφορά στο κόστος της ενέργειας καθώς βλέπουν ότι προκειμένου να πληρωθούν οι τεράστιοι λογαριασμοί θα μειωθεί δραματικά το αποθεματικό τους. Για το λόγο αυτό, ήδη τα πανεπιστήμια στέλνουν ενημερωτικές επιστολές προς το υπουργείο Παιδείας ζητώντας οικονομική ενίσχυση αλλά και προτάσεις για την αντιμετώπιση του προβλήματος. Πολλά πανεπιστήμια και κυρίως τα μεγάλα δηλώνουν ότι έχουν αυξημένες ανάγκες σε ενέργεια τόσο για τη λειτουργία των πανεπιστημιουπόλεων όσο και για τον εξοπλισμό τους ο οποίος είναι ιδιαίτερα ενεργοβόρος. Αρκετά ιδρύματα εξετάζουν την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών αλλά όπως λένε δεν είναι μια λύση άμεση αλλά ούτε μπορούν να καλύψει όλες τις ανάγκες τους.

Χαρακτηριστικά παράδειγμα αποτελεί το πανεπιστήμιο Κρήτης το οποίο, όπως δήλωσε ο πρύτανης κ. Γιώργος Κοντάκης, σε ετήσια βάση είχε έξοδα σε ρεύμα 1,8 εκατομμύρια ευρώ ενώ φέτος, όμως, υπολογίζεται ο λογαριασμός θα φτάσει τα 3,4 εκατ. ευρώ. Όπως υπογράμμισε μάλιστα ο πρύτανης όλα τα πανεπιστήμια έχουν ανάλογο πρόβλημα και «γι' αυτό το υπουργείο Παιδείας πρέπει να μας υποδείξει τι να κάνουμε». Για τα θέματα αυτά έχει ενημερωθεί η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Παιδείας και έχει ζητηθεί βοήθεια, διότι αυτή τη στιγμή για να καλυφθούν οι λογαριασμοί του ρεύματος η μόνη λύση είναι τα αποθεματικά των ιδρυμάτων.

Το ενεργειακό κόστος εξανεμίζει τα αποθεματικά

Οι διοικήσεις των ΑΕΙ υπογραμμίζουν ότι το ενεργειακό κόστος εξανεμίζει τα αποθεματικά των πανεπιστημίων και ζητούν από το κράτος να προτείνει λύσεις για το σοβαρό πρόβλημα, που αντιμετωπίζουν τα δημόσια Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα. Σχετική επιστολή έστειλε στην πολιτική ηγεσία του υπουργείου Παιδείας, η σύνοδος των πρυτάνεων στην οποία τονίζονται τα εξής:

Το υπέρμετρα αυξανόμενο ενεργειακό κόστος έχει καταστήσει απέλπιδα την προσπάθεια των Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων να καλύψουν την δαπάνη από την καθορισμένη επιχορήγηση τους για δαπάνες λειτουργίας, με αποτέλεσμα τη συσσώρευση υπέρογκων ληξιπροθέσμων υποχρεώσεων στις οικονομικές υπηρεσίες.

Επισημαίνεται ότι το μεγαλύτερο μέρος της καθορισμένης επιχορήγησης για δαπάνες λειτουργίας, δεσμεύεται στην αρχή του οικονομικού έτους και αφορούν στις ανειλημμένες πολυετείς υποχρεώσεις των Φορέων. Αν λάβουμε υπόψη μας την υπέρ ενίσχυση των κωδίκων για την κάλυψη των υποχρεώσεων σε ενέργεια, οι εναπομείνασες πιστώσεις για τη λοιπή λειτουργία των Φορέων έχουν περιοριστεί σε τέτοιο βαθμό, ώστε να απειλείται πλέον η εύρυθμη λειτουργία τους, καθώς και η επίτευξή του ακαδημαϊκού σκοπού τους. Λαμβάνοντας υπόψη σας, αφενός τη μείωση που υπέστησαν τα πλεονάζοντα ταμειακά διαθέσιμα των Φορέων από το πρόγραμμα αναδιάταξης του Ελληνικού χρέους και τη συμμετοχή τους στο Κοινό Κεφάλαιο του ν.2469/1997, με διαχειρίστρια την Τράπεζα της Ελλάδος, και αφετέρου την κάλυψη του μεγαλύτερου μέρους της μισθοδοσίας του εκτάκτου διδακτικού προσωπικού αποκλειστικά από τα ταμειακά μας διαθέσιμα, θα πρέπει να υιοθετηθεί εναλλακτικός τρόπος αντιμετώπισης της εκτόξευσης του ενεργειακού κόστους.

Φόβοι για παγωμένες αίθουσες σε πολλά σχολεία

Την ίδια στιγμή, σε πολλές περιοχές εκφράζονται φόβοι ότι αν δε ληφθεί επιπλέον μέριμνα, αρκετά σχολεία θα μείνουν χωρίς πετρελαιο το Χειμώνα, ενώ ορισμένα αντιμετωπίζουν πρόβλημα ακόμα και με τους λογαριασμούς ρεύματος. Ενδεικτικά, στον Πειραιά μόνο δραματική θα μπορούσε να χαρακτηριστεί η κατάσταση στα σχολεία τα οποία απειλούνται με διακοπή ρεύματος από τη ΔΕΗ. Εκπαιδευτικοί και μαθητές βρίσκονται μια ανάσα πριν την άφιξη του χειμώνα, υπό το φόβο της διακοπής ρεύματος που μόνο ομαλή δεν θα κάνει την εκπαιδευτική διαδικασία.

Η τοπική ΕΛΜΕ επισημαίνει ότι το ταμειακό απόθεμα των σχολείων έχει συρρικνωθεί σε «απαράδεκτα χαμηλό επίπεδο» (1.000, 1.500, 2.000 ευρώ, ανάλογα το μέγεθος του σχολείου) φέρνει ως παράδειγμα σχολεία του Πειραιά.

«Παράδειγμα 1: Γενικό Λύκειο του Πειραιά, διαθέτει περίπου 1.200 ευρώ υπόλοιπο, όταν μόνο η συντήρηση των φωτοτυπικών, μαζί με τα αναλώσιμά τους, απαιτεί περίπου 600 ευρώ μέσα στη χρονιά. Όταν μια σοβαρή επισκευή που απαιτεί υδραυλικό μπορεί να ανέλθει σε 200-300 ευρώ.

Παράδειγμα 2: Σχολικό συγκρότημα σε Δήμο της Β’ Πειραιά (Γυμνάσιο και ΓΕΛ που συστεγάζονται σε κτίριο 60 ετών). Τα 2 σχολεία με 470 μαθητές και 70 εκπαιδευτικούς, διαθέτουν το 70% της χρηματοδότησης για πληρωμή αποκλειστικά ΔΕΚΟ – Θέρμανση και τίποτα άλλο. Η χρηματοδότηση είναι περίπου 20.000 το χρόνο (και για τα 2 σχολεία, δηλαδή 10.000 για το καθένα), όταν μόνο η ΔΕΗ έρχεται περίπου 3.000 το δίμηνο. Είναι τέτοια η κατάσταση, που τα 2 σχολεία έχουν πλέον χρέος στη ΔΕΗ, αφού για να λειτουργήσουν στοιχειωδώς, δεν πληρώνουν όλο το ποσό, αλλά «έναντι» (π.χ. 2000) και διατηρείται ένα χρέος περίπου 7.000 ευρώ!

Παράδειγμα 3: ΓΕΛ σε άλλο μεγάλο Δήμο της Β’ Πειραιά, λαμβάνει 1000 ευρώ το μήνα, περίπου 12.000 ευρώ το χρόνο. Από αυτά, τα 500-700 το μήνα πάνε μόνο στη ΔΕΗ!

Σε άλλο ΓΕΛ του ίδιου Δήμου, που έχει την «ατυχία» να φιλοξενεί αθλητικές δραστηριότητες το απόγευμα (Αθλητικοί Σύλλογοι), η ΔΕΗ είναι πάνω από 1000 ευρώ το μήνα.

Παράδειγμα 4: Χαρακτηριστικότερη όλων των περιπτώσεων, η δημόσια κραυγή αγωνίας, η διαμαρτυρία του Διευθυντή και των εκπαιδευτικών του 1ου ΓΕΛ Κερατσινίου για τους λογαριασμούς ρεύματος, που αναφέρουν χαρακτηριστικά ότι, με την αύξηση του λογαριασμό με την επιβολή της ρήτρας αναπροσαρμογής, δαπανήθηκε από Ιανουάριο 2020 έως Μάρτιο 2022 το 75% των εσόδων του σχολείου, μόνο για τη ΔΕΗ (από 35% περίπου πριν τις τεράστιες αυξήσεις στο ρεύμα)!

Παράδειγμα 5: σε μεγάλο Δήμο ευθύνης της ΕΛΜΕ Πειραιά: από 1/1-31/7, η ρήτρα αναπροσαρμογής στους λογαριασμούς της ΔΕΗ, κόστισε όσο περίπου μία τακτική δόση από τον Κρατικό Προϋπολογισμό (από τις 4 χρονιάτικες συνολικά)! Δηλαδή, μία από τις 4 δόσεις χάθηκε, μέσα στο “πηγάδι” της ρήτρας αναπροσαρμογής».

Τέλος σχετικά με το σημαντικό πρόβλημα της θέρμανσης η ΕΛΜΕ Πειραιά αναφέρει:

Το σχολικό συγκρότημα που προαναφέραμε (2 σχολεία) πλήρωσε «έναντι» για Φυσικό Αέριο 2.000 ευρώ για τους μήνες Απρίλη-Μάη-Ιούνη και άλλα 450 ευρώ για Ιούλιο-Αύγουστο. Δηλαδή, σχεδόν 2.500 ευρώ, σε μήνες με μηδενική κατανάλωση! Το αντίστοιχο ποσό ήταν περίπου 500 ευρώ για ίδιους μήνες, πριν τις ανατιμήσεις, δηλαδή έχει αυξηθεί 5 φορές περίπου!

Στο ΓΕΛ που αναφέραμε πριν σαν παράδειγμα (που λαμβάνει 1.000 ευρώ το μήνα και δαπανά τα 500-700 ευρώ στη ΔΕΗ) το Φ.Α. κοστίζει πάνω από 1000 ευρώ το μήνα τους μήνες που ανάβει η Θέρμανση, ενώ πριν από 2 χρόνια κόστιζε 500-700 το μήνα.

Τα παραδείγματα είναι ενδεικτικά, από 3 μεγάλους Δήμους της Α’ και Β’ Πειραιά. Η ίδια τραγική κατάσταση αποτυπώνεται, ωστόσο, σε όλα τα σχολεία, σε όλους τους Δήμους. Την ίδια ώρα η κυβέρνηση, παρά τα χάλια που αναφέραμε παραπάνω, ετοιμάζει και νέο κόφτη 10%, αν δεν επιτευχθούν οι στόχοι εξοικονόμησης ενέργειας».

Στην Παιανία, ο δήμαρχος Ισίδωρος Μάδης, ρωτήθηκε για το εάν υπάρχει το ενδεχόμενο τα σχολεία να μείνουν χωρίς θέρμανση. «Κανείς δεν θα αφήσει σχολείο χωρίς θέρμανση» απάντησε αλλά πρόσθεσε πως «το θέμα είναι από πού θα βρούμε τα λεφτά. Εγώ ως δήμαρχος αλλά και πρώτα από όλα ως άνθρωπος δεν υπάρχει περίπτωση να αφήσω να γίνει αυτό, θα κάνω ό,τι είναι ανθρωπίνως δυνατό προκειμένου κάποια στιγμή να μπορέσω να εξασφαλίσω τη θέρμανση στα σχολεία. Αλλά αυτό πρέπει να γίνει πλήρως κατανοητό: πρέπει να έχουμε περαιτέρω ενισχύσεις για να μπορέσουμε να ανταποκριθούμε. Το κυριότερο βέβαια αντιλαμβανόμαστε όλοι ότι αυτά δεν μπορούμε να τα μετακυλίσουμε στους πολίτες », είπε. Ανάλογες δηλώσεις εχουν κάνει δήμαρχοι και σε άλλες περιοχές.

Στα Χανιά, η Ενωση Γονέων του νομού, αναφέρει ότι οι αυξήσεις στο ρεύμα και στο πετρέλαιο θα επηρεάσουν αντικειμενικά και τη λειτουργία των σχολείων. Οι χρόνιες περικοπές στη χρηματοδότηση των Σχολικών Επιτροπών μπορεί να οδηγήσουν σε σχολεία χωρίς επαρκή θέρμανση ή ακόμα και σε διακοπές ρεύματος σε σχολεία που δεν μπορούν να ανταποκριθούν στους υψηλούς λογαριασμούς (είδαμε τέτοιες περιπτώσεις σε σχολεία του Πειραιά). Είναι επιτακτικό οι Οργανώσεις των Γονέων να θέσουν το αίτημα για γενναία χρηματοδότηση των Σχολικών Επιτροπών ώστε να λειτουργούν με πλήρη υλικοτεχνική υποδομή τα σχολεία. Οι εξαγγελίες της Κυβέρνησης για μείωση χρηματοδότησης και προσωπικού αν τα σχολεία δε μειώσουν κατά 10% το ενεργειακό τους κόστος το 2023, δείχνει τις προθέσεις τους. Οι δικές μας ανάγκες και οι ανάγκες των παιδιών μας για ζεστά, ασφαλή, καθαρά σχολεία δεν μπαίνουν στο ζύγι των αντοχών της κερδοφορίας των ομίλων της ενέργειας. Να μη δείξουμε καμιά ανοχή σε περικοπές χρημάτων από τα σχολεία.

Και αυτά μόνο ενδεικτικά.

Τι προτείνουν οι Διευθυντές

Την κατάργηση φόρων στο πετρέλαιο και το φυσικό αέριο των σχολικών μονάδων έχει ζητήσει με ανακοίνωσή της από ΠΕΡΥΣΙ η Πανελλήνια Επιστημονική Ένωση Διευθυντών Σχολικών Μονάδων Π.Ε. Αφού δεν εισακούστηκαν, οι Διευθυντές επανήλθαν χτες, επαναλαμβάνοντας 5 προτάσεις για να μη μείνουν τα σχολεία με παγωμένες αίθουσες:

  1. Δωρεάν κρατική χορήγηση των παγίων δαπανών σε όλες τις σχολικές μονάδες(θέρμανση, τηλεπικοινωνίες, ύδρευση, υλικά καθαριότητας).
  2. Κατάργηση του ΦΠΑ για όλες τις δαπάνες των σχολικών μονάδων.
  3. Κατάργηση του ειδικού φόρου κατανάλωσης στο πετρέλαιο και το φυσικό αέριο των σχολικών μονάδων.
  4. Άμεση αύξηση της κρατικής επιχορήγησης των σχολικών μονάδων τουλάχιστον κατά 30%.
  5. Ειδική επιχορήγηση των σχολικών μονάδων με διευρυμένο ωράριο Ολοήμερου Προγράμματος.

Και ο Πρωθυπουργός-Αντουανέττα...

Στο μεταξύ, ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, απέδειξε προχτές πόσο -και πως- αντιλαμβάνεται τα προβλήματα αυτά: Ολοκληρώνοντας την επίσκεψή του στα έργα αποκατάστασης από τις καταστροφές του Ιανού που εκτελεί η ΤΕΡΝΑ κοντά στο Ανθηρό, επισκέφθηκε το Δημοτικό Σχολείο Ανθηρού και συναντήθηκε με τον δάσκαλο και τους μικρούς μαθητές του μονοθέσιου σχολείου Ανθηρού.

Εκεί ο  δάσκαλος ενημέρωσε τον πρωθυπουργό για το σοβαρό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν καθώς το σχολείο δεν έχει κεντρική θέρμανση με αποτέλεσμα να χρησιμοποιούν ηλεκτρικά σώματα για να ζεσταθούν. 

«Το σχολείο μας δυστυχώς δεν έχει κεντρική θέρμανση, και αυτό θα ήταν ευχής έργο αν συνέβαινε, λειτουργούμε τώρα με κάποια σώματα ηλεκτρικά...» αναφέρει ο δάσκαλος στον πρωθυπουργό. 

«Διαδραστικό πίνακα έχετε;» ρωτά ο Κυριάκος Μητσοτάκης, «έχουμε λέει ο δάσκαλος».

«Άρα τεχνολογικό εξοπλισμό πλήρη» λέει χαμογελώντας ο πρωθυπουργός, δίνοντας την εντύπωση ότι δεν διαθέτει το παραμικρό δείγμα ενσυναίσθησης για το τι σημαίνει να μην έχει θέρμανση ένα δημόσιο σχολείο στο οποίο φοιτούν μάλιστα και μικρά παιδιά.

Το ψωμί και το παντεσπάνι σε πιο σύγχρονη εκδοχή...

Συντάκτης: Νίκος Μάστορας

Πηγή: AlfaVita