Παρά την αύξηση σε σχέση με το 2022, η συνολική δαπάνη για την Παιδεία ως ποσοστό του ΑΕΠ υποχωρεί κατά -0,1%.
Κατά την υπουργό Παιδείας, η εκπαίδευση στη χώρα μας ζει μια ...κοσμογονία!
Πράγματι, αν είσαι τυφλός, ή αν μόλις προσγειώθηκες σε αυτή τη χώρα από κάποιον μακρινό πλανήτη, μπορεί αυτό να το πιστέψεις. Η κ.Κεραμέως καμάρωσε χτες μιλώντας στη Βουλή στο πλαίσιο συζήτησης του προϋπολογισμού, για την «διαρκή αύξηση του Προϋπολογισμού της Παιδείας» και κατέληξε, φυσικά και προφανώς, σε προεκλογική ομιλία, ζητώντας να την ξαναψηφίσουν και να «απορρίψουν, την αβεβαιότητα, το λαϊκισμό, την επιστροφή στο αποτυχημένο κυβερνητικό παρελθόν του ΣΥΡΙΖΑ».
Μόνο που η κ.Κεραμέως, εκτός από σταθερά αντιδημοφιλής και στον «πάτο» των δημοσκοπήσεων, φαίνεται πως έχει και προβλήματα μνήμης ή όρασης. Δεν εξηγείται αλλιώς ότι είπε τόσα θετικά πράγματα για τον εαυτό της, αλλά «ξέχασε» τελείως την πραγματικότητα που βιώνουν εκπαιδευτικοί, γονείς, μαθητές, φοιτητές και πανεπιστημιακοί στη χώρα μας. Βέβαια, τόσο το χειρότερο για την πραγματικότητα αν δεν ταιριάζει με τις διακηρύξεις...
Τι είπε η κ.Κεραμέως
Οπως ανέφερε λοιπόν η υπουργός Παιδείας, τα λεφτά του προϋπολογισμού για την εκπαίδευση είναι εφέτος πολλά:
- Κάλυψη της δαπάνης για 25.000 μόνιμους εκπαιδευτικούς, σημαντικά έργα υποδομής για τα ΑΕΙ, μέσω του Τακτικού Προϋπολογισμού και του Προγράμματος Δημοσίων επενδύσεων.
- Δέσμευση κονδυλίων από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας ύψους 1,3 δις, που αξιοποιούνται ήδη σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης
- Εξασφάλιση πάνω 1,7 δις από το ΕΣΠΑ 2021-2027 (από 1,1 στο ΕΣΠΑ 2014-2020) και σχεδόν διπλασιασμός της απορρόφησης από τον Ιούνιο του 2019 έως τον Οκτώβριο του 2022, από 46% σε 91%.
Ως προς την ποιοτικότερη κατανομή:
- Στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση:
- Περισσότερα από 50 εκ. ευρώ για την ανάπτυξη ψηφιακού περιεχομένου και τον μετασχηματισμό των συμβατικών Προγραμμάτων Σπουδών
- Πάνω από 132 εκ. ευρώ για την προμήθεια τεχνολογικού εξοπλισμού μέσω voucher
- Περισσότερα από 177.000 σετ ρομποτικής σε Νηπιαγωγεία, Δημοτικά και Γυμνάσια
- 25.000 μόνιμοι διορισμοί εκπαιδευτικών
- Περισσότερα από 36.000 διαδραστικά συστήματα μάθησης σε τμήματα Γυμνασίου και Λυκείου, Ε’ και ΣΤ’ Δημοτικού
- Ένταξη των αγγλικών στο νηπιαγωγείο και των Εργαστηρίων Δεξιοτήτων σε όλη την υποχρεωτική εκπαίδευση, που ξεκινά πλέον από τα 4 έτη
- Επέκταση ολοήμερου σχολείου ως τις 5:30
- Προμήθεια εξειδικευμένου εξοπλισμού Ειδικής Αγωγής άνω των 10 εκ. ευρώ
- Νέες ολοκληρωμένες ψηφιακές υπηρεσίες για εκπαιδευτικούς, γονείς, μαθητές
- Επιμορφώσεις για περισσότερους από 150.000 εκπαιδευτικούς
- Διπλασιασμός των πρότυπων και πειραματικών σχολείων.
- Στην Επαγγελματική Εκπαίδευση, Κατάρτιση και δια βίου μάθηση:
- Θέσπιση εθνικού συστήματος ΕΕΚ/ΔΒΜ
- Σύσταση και ενίσχυση 5 Θεματικών και 10 Πειραματικών ΙΕΚ
- Δημιουργία 25 πρότυπων επαγγελματικών Λυκείων
- Δρομολόγηση ψηφιοποίησης του ΕΟΠΠΕΠ
- Ανάπτυξη Πλατφόρμας Ψηφιακής Μάθησης για την Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση
- Περισσότερα από 110 εκ. ευρώ για τον εκσυγχρονισμό του εξοπλισμού ΕΕΚ στα Εργαστηριακά Κέντρα της χώρας.
- Στην τριτοβάθμια εκπαίδευση:
- Πιο ποιοτικό, ασφαλές ακαδημαϊκό περιβάλλον, με την αποκατάσταση του ασύλου στην πραγματική του έννοια, με κατάρτιση σχεδίων ασφαλείας, με μέτρα συνολικής αναβάθμισης της πανεπιστημιακής καθημερινότητας.
- Συνεργασία Πανεπιστημίων & Επιχειρήσεων με στόχο τη μεταφορά γνώσης στην πραγματική οικονομία και την ενίσχυση της καινοτομίας στα ΑΕΙ μας (94 εκ.)
- Ενίσχυση της διεθνοποίησης και την ανάπτυξη δεσμών των ελληνικών ΑΕΙ με πανεπιστήμια του εξωτερικού για τη προσέλκυση επιστημονικού κεφαλαίου (59 εκ.)
- 194 εκ. για τη βελτίωση των ακαδημαϊκών και εκπαιδευτικών υποδομών των ΑΕΙ μας
- Σύνδεση των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων με τις επιχειρήσεις για την προώθηση της βιομηχανικής έρευνας στοχεύοντας στη μεταφορά τεχνογνωσίας (21 εκ.)
- Υποστήριξη ερευνητών και ερευνητικών ομάδων για την ανάπτυξη ερευνητικών έργων υψηλής επιστημονικής ποιότητας βάσει κριτηρίων αριστείας (97 εκ.)
- Στεγαστικό επίδομα προσαυξημένο από 50 έως και 100% για τους δικαιούχους προπτυχιακούς φοιτητές των ΑΕΙ και σπουδαστές ΔΙΕΚ, από 1.000 € σε 1.500 € ή 2.000 € αν συγκατοικούν
- Από το 2019, έχουν δοθεί 1850 νέες θέσεις Μελών ΔΕΠ στα ΑΕΙ
- Με το νέο νόμο-πλαίσιο, δίνουμε περισσότερες δυνατότητες και ευκαιρίες, περισσότερη αξιοκρατία και διαφάνεια, μεγαλύτερη σύνδεση με την κοινωνία.
Τι δεν είπε η κ.Κεραμέως
Να επισημάνουμε κατ αρχάς, ότι σύμφωνα με το Παρατηρητήριο για την Παιδεία, παρά την αύξηση σε σχέση με το 2022, η συνολική δαπάνη για την Παιδεία ως ποσοστό του ΑΕΠ υποχωρεί κατά -0,1%. Παρόμοια, οι δαπάνες του υπουργείου Παιδείας είναι μειωμένες κατά -0,44% σε σχέση με το 2022, συγκριτικά με το σύνολο του κρατικού προϋπολογισμού.
Οι πιστώσεις του τακτικού προϋπολογισμού κατά μείζονα κατηγορία δαπάνης προβλέπουν για το 2023:
> οι κοινωνικές παροχές καταγράφουν μείωση -60 εκατ. €, συνεχίζοντας την καθοδική πορεία από το 2019 και έπειτα,
> οι πιστώσεις για τα πάγια περιουσιακά στοιχεία υποχωρούν κατά -319 εκατ. € και διαμορφώνονται στα 1,69 δις € όταν πέρυσι ήταν στα 2,01 δις € και το 2019 στα 2,99 δις €
> οι παροχές και αποζημιώσεις σε εργαζομένους είναι αυξημένες κατά +78,6 εκατ. €, αγγίζοντας τα 4,54 δις € και καλύπτοντας τις μισθολογικές ανάγκες των εκπαιδευτικών που διορίστηκαν μόνιμα στην ειδική αγωγή, την πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση,
> οι πιστώσεις για τις μεταβιβάσεις διαμορφώνονται στα 366,2 εκατ. €, αυξημένες κατά +42,4 εκατ. € σε σχέση με το 2022 (το 2019 ήταν στα 470,6 εκατ. €)
Ποιές πιστώσεις σημειώνουν αύξηση
Γιατί έχει κι αυτό τη σημασία του:
> αυξημένες κατά +7,5% είναι οι δαπάνες για τα γραφεία υπουργού, υφυπουργών & γενικών γραμματέων,
> η γενική γραμματεία Θρησκευμάτων θα λάβει +1,87 εκατ. € περισσότερα από το 2022 και +16,7 εκατ. € σε σχέση με το 2019,
> οι πιστώσεις για τη γενική γραμματεία πρωτοβάθμιας, δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης & ειδικής αγωγής διαμορφώνονται στα 3,68 δις €, αυξημένες κατά +96,58 εκατ. € σε σχέση με το 2022,
> +4,96 εκατ. € θα λάβει η γενική γραμματεία επαγγελματικής εκπαίδευσης, κατάρτισης, δια βίου μάθησης & νεολαίας, με τις πιστώσεις να διαμορφώνονται στα 63,3 εκατ. € για το 2023,
> οι δαπάνες για τη γραμματεία ανώτατης εκπαίδευσης σημειώνουν αύξηση +8,88 εκατ. € και διαμορφώνονται στα 255,48 εκατ. €,
> οι διευθύνσεις Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας θα λάβουν περίπου το ίδιο ποσό με πέρυσι (+36 χιλ. € και +11 χιλ. € αντίστοιχα),
> +4,4 εκατ. € θα λάβουν τα Γενικά Αρχεία του Κράτους (ΓΑΚ),
> αύξηση καταγράφουν οι πιστώσεις για τις λοιπές και αυτοτελείς μονάδες που υπάγονται στην υπουργό, τους υφυπουργούς και τους γενικούς γραμματείς. Το ποσό που προϋπολογίζεται είναι 137,4 εκατ. €, αυξημένο κατά +28,9 εκατ. € σε σχέση με το 2022 και κατά +137,2 εκατ. € σε σχέση με το 2019
Επίσης, οι δαπάνες του Ταμείου Ανάκαμψης προϋπολογίζονται στα 395,2 εκατ. €, σημειώνοντας αύξηση +147% σε σχέση με τον προϋπολογισμό του 2022. Ωστόσο, η απορρόφηση των πόρων για τα 22 ενταγμένα έργα του υπουργείου Παιδείας είναι ιδιαίτερα χαμηλή. Η μόνη ολοκληρωμένη δαπάνη αφορά τα έργα Ψηφιακή Μέριμνα 1 και 2 για την προμήθεια laptops και tablets στο πλαίσιο της τηλεκπαίδευσης. Υπενθυμίζεται πως η παράδοση του εξοπλισμού έγινε μετά το τέλος της ψηφιακής διδασκαλίας και αφού οι μαθητές επέστρεψαν στα σχολεία.
Δύο έργα (eSchools και eUniversity) συνολικού προϋπολογισμού 26,5 εκατ. €, τα οποία «ανταγωνίζονται» υπάρχουσες δημόσιες υπηρεσίες που έχουν αναπτυχθεί από το ΙΤΥΕ ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ και τα πανεπιστήμια, δεν έχουν προχωρήσει αν και ο σχεδιασμός του υπουργείου είναι να περάσουν σε ιδιώτες.
Τα δημόσια ΙΕΚ πρόκειται να λάβουν 15,9 εκατ. € από τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης. Ενδιαφέρον προκαλεί πως οι διευθυντές των δΙΕΚ, με πρόσφατη ανακοίνωσή τους, καταγγέλλουν πως δεν έχουν λάβει χρηματοδότηση από το Μάρτιο του 2022.
Δύο έργα (βιομηχανικά διδακτορικά και επισκέπτες καθηγητές), συνολικού κόστους 81,5 εκατ. €, δεν έχουν καμία απορρόφηση εντός του 2022, ενώ παρουσιάστηκαν προς υλοποίηση πριν μερικές ημέρες, στην εκπνοή του έτους.
Οταν δεν βλέπεις τα προβλήματα
Επιπλέον, ακόμα και ο τελευταίος μαθητής, γονιός και δάσκαλος, πανεπιστημιακός και φοιτητής γνωρίζει ότι η κατάσταση είναι πολύ διαφορετική.
Η κ.Κεραμέως κάνει ότι δεν βλέπει τα σχολεία που πέφτουν σοβάδες και πλημμυρίζουν. Σε αυτά τα σχολεία θα μπουν οι ηλεκτρονικοί μαυροπίνακες και τα σετ ρομποτικής. Δε γνωρίζει ότι σε πολλά σχολεία δεν υπάρχει επαρκεια ούτε για πετρέλαιο και τα παιδιά κρυώνουν. Ιδέα δεν έχει για την καταγγελία «βόμβα» στην οποία προχώρησε ο Άκης Τσελέντης μέσα από τον λογαριασμό του στο facebook, θέτοντας εκ νέου το πρόβλημα που έχει επισημάνει εδώ και καιρό σχετικά με την προβληματική κατάσταση των σχολικών υποδομών στη χώρα... Το «φάτε παντεσπάνι» που θα έλεγε κάποια άλλη κυρία, πολύ παλιότερα.
Κάνει ότι δεν ξέρει για τα προβλήματα στέγασης των εκπαιδευτικών στις τουριστικές περιοχές και τους εκατοντάδες αναπληρωτές που απολύονται σχεδόν καθημερινά γιατί δεν πανε να αναλάβουν καθήκοντα -παρά τη διετή ποινή αποκλεισμού- επειδή δε μπορούν να ανταπεξέλθουν οικονομικά. Δεν ξέρει τίποτα για τα προβλήματα ούτε των φοιτητών που φοράνε μπουφάν στα αμφιθέατρα, ούτε για τις λειψές εστίες.
Δεν είπε λέξη η κα Κεραμέως για το σκάνδαλο Cιsco, που σφράγισε τη ψηφιακή εκπαίδευση στα χρόνια της πανδημίας. Αποφεύγει να απαντήσει στην τεκμηριωμένη κριτική της Αρχής Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων που έχει εκδώσει τρία καταδικαστικά πορίσματα με τα οποία αποδεικνύει πως Cisco και Υπουργείο Παιδείας ευθύνονται για το εμπόριο και τη διαβίβαση στις ΗΠΑ ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων 1, 5 εκ. παιδιών, γονιών και εκπαιδευτικών.
Κατά τον Νίκο Φίλη, η υπουργός είπε ότι δόθηκαν 50 εκ. € για την παραγωγή ψηφιακού εκπαιδευτικού υλικού. Πρόκειται για υλικό που είχε παραχθεί από δημόσιους φορείς, το ΙΤΥΕ ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ και το ΙΕΠ, αλλά επανα-προκηρύχθηκε με τους ίδιους όρους για να χρυσοπληρωθούν ένας-δύο ιδιωτικοί ψηφιακοί πάροχοι. «Το έχουμε καταγγείλει με ερώτηση στην οποία δεν πήραμε απάντηση. Άλλα δύο έργα το e-school και το e-university είναι ανταγωνιστικά προς υπάρχοντα δημόσια έργα και περνούν σε ιδιώτες» είπε ο τομεάρχης Παιδείας του ΣΥΡΙΖΑ και συμπλήρωσε:
«Επαίρεται το ΥΠΑΙΘ ότι με το voucher χάρισε χιλιάδες συσκευές στην εκπαιδευτική κοινότητα. Να θυμίσουμε ότι αυτό συνέβη μετά το τέλος της τηλεκπαίδευσης και αφού οι μαθητές είχαν επιστρέψει στα σχολεία. Κατόπιν εορτής, δηλαδή».
Ιδέα δεν έχει η κ.Κεραμέως για τον ανεδαφικό σχεδιασμό και τις ασφυκτικές προθεσμίες κρίσιμων διοικητικών διαδικασιών για τους Διευθυντές σχολείων, που έσπρωξαν σε απεργία τους υπαλλήλους του υπουργείου της
Τι δεν ξέρει η κ.Κεραμέως για τα ΑΕΙ
Δε γνωρίζει τίποτα η υπουργός Παιδείας ούτε για τα προβλήματα στα Πανεπιστήμια; Στην ανακοίνωση που έβγαλε μετά απο τη προχθεσινή Σύνοδο Πρυτάνεων δεν ανέφερε ούτε λέξη! Επρεπε να της υπενθυμίσουν οι πρυτάνεις:
«H Σύνοδος διαπιστώνει τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η εφαρμογή του νέου Νόμου σε ότι αφορά στις διατάξεις της επιλογής μελών των Συμβουλίων Διοίκησης και συνακόλουθα της ανάδειξης Πρυτανικών Αρχών. Έγινε εκτενής συζήτηση, και παρουσία της κ. Υπουργού. Η συζήτηση ανέδειξε αφενός συγκεκριμένα κενά/ελλείψεις στον Νόμο και αφετέρου τη σκοπιμότητα διευθέτησης των προβλημάτων στο πλαίσιο του αυτοδιοίκητου των Ιδρυμάτων.
Η Σύνοδος ζητά από το ΥΠΑΙΘ (α) να προβλέψει τις πιστώσεις που απαιτούνται για την εκτέλεση δικαστικών αποφάσεων από τα Πανεπιστήμια, που αφορούν σε αγωγές που ασκούνται από μέλη ΔΕΠ για την καταβολή μισθολογικών διαφορών, και (β) να δρομολογήσει άμεσα τη θέσπιση ενός νέου μισθολογίου για τα μέλη ΔΕΠ σε συμμόρφωση με την απόφαση του ΣτΕ, για την οριστική επίλυση του προβλήματος, διαφορετικά ο κρατικός προϋπολογισμός θα επιβαρύνεται σε συνεχή βάση με την καταβολή μισθολογικών διαφορών σε συμμόρφωση δικαστικών αποφάσεων που θα εκδίδονται από εδώ και πέρα.
Η Σύνοδος επίσης επισημαίνει την ανάγκη προσαρμογής των διατάξεων που αφορούν την Παιδαγωγική Επάρκεια και κατ’ ελάχιστον την παράταση του ισχύοντος πλαισίου λειτουργίας για ένα (1) έτος ώστε να διευκολυνθεί η ομαλή ολοκλήρωση των σπουδών των τελειόφοιτων φοιτητών δεδομένου ότι οι αλλαγές που προβλέπονται στον νέο Νόμο απαιτούν εκτενή αναδιάρθρωση και επέκταση των προγραμμάτων σπουδών.
Σε ότι αφορά την εφαρμογή του νέου Νόμου υπάρχει άμεση ανάγκη για την επίλυση όλων των τεχνικών ζητημάτων που αφορούν την εφαρμογή του νόμου και την έκδοση των απαραίτητων εγκυκλίων και υπουργικών αποφάσεων. Για άλλη μια φορά, επισημαίνονται τα χρόνια προβλήματα υποστελέχωσης των Πανεπιστημίων, ιδιαίτερα για διοικητικό προσωπικό, και η ανάγκη για εξασφάλιση τεχνικής βοήθειας, απαραίτητης για την υλοποίηση των φιλόδοξων έργων και δράσεων που απορρέουν από τις απαιτήσεις των χρηματοδοτικών εργαλείων αλλά και τις προϋποθέσεις εφαρμογής του νέου Νόμου. Σημαντικό είναι επίσης να δοθούν οι απαραίτητες κατευθύνσεις και να προωθηθεί άμεσα η υποβολή νέων Οργανισμών και Εσωτερικών Κανονισμών για τα Πανεπιστήμια της Χώρας που θα προβλέπουν σαφώς τις απαιτούμενες θέσεις διοικητικού προσωπικού για να υλοποιηθούν όλες οι προβλέψεις του νέου Νόμου.
Το πρόβλημα των καθυστερήσεων στην υλοποίηση του ΕΠΑ παραμένει ιδιαίτερα κρίσιμο, ιδιαίτερα για τη συντήρηση και αναβάθμιση των κτηριακών και εργαστηριακών υποδομών των Πανεπιστημίων, απαραίτητο στοιχείο για την περαιτέρω ανάπτυξή τους. Στο ίδιο πλαίσιο είναι επιτακτική η καταβολή της εθνικής χρηματοδότησης στο πλαίσιο Ευρωπαϊκών ανταγωνιστικών έργων για τα Πανεπιστήμια δεδομένου ότι υλοποιείται ήδη αντίστοιχη πρόβλεψη για τα Ερευνητικά Κέντρα της Χώρας.
Επίσης τη Σύνοδο απασχόλησε έντονα το θέμα της φοιτητικής μέριμνας. Απαιτείται η αύξηση της διαθέσιμης χρηματοδότησης για τη σίτιση και τη στέγαση των φοιτητών. Ειδικότερα για τη συντήρηση και ανακαίνιση κρίνεται απαραίτητη η αναβάθμιση της συνεργασίας με το ΙΝΕΔΙΒΙΜ έτσι ώστε να εξασφαλιστεί η αποτελεσματική και άμεση υλοποίηση των έργων αυτών, καθώς η άμεση επίλυση του ζητήματος της μετεγκατάστασης των φιλοξενούμενων φοιτητών άλλων ΑΕΙ στην εστία Ζωγράφου (ΕΜΠ).» Ολα αυτά η κ.Κεραμέως κάνει ότι δεν τα ξέρει.
Ξέρει όμως να δίνει κονδύλι 34,8 εκ. ευρώ για τα λεγόμενα Βιομηχανικά Διδακτορικά, προκειμένου να ενισχύει «τη δημιουργία γόνιμων δεσμών ανάμεσα στον ακαδημαϊκό και τον βιομηχανικό χώρο, στη σύνδεση και αξιοποίηση του παραγόμενου ακαδημαϊκού έργου για τις ανάγκες της αγοράς εργασίας, στη συμβολή στην επιχειρηματική καινοτομία και ανάπτυξη στην Ελλάδα καθώς και στην εκπαίδευση και ανάπτυξη ταλέντων Ερευνητών στη Βιομηχανική Έρευνα», αλλά και κονδύλι 83,5 εκ. ευρώ για την χρηματοδότηση του Επισκέπτη Καθηγητή/ Επισκέπτη Ερευνητή για την παροχή διδακτικού/ερευνητικού έργου που τους ανατίθεται βάσει της Απόφασης της Γενικής Συνέλευσης του Τμήματος, καθώς και για την χρηματοδότηση συνεργαζόμενων επιχειρήσεων από την Ελλάδα ή το εξωτερικό, με στόχο να υλοποιήσουν ένα ερευνητικό έργο από κοινού με έναν Επισκέπτη Καθηγητή/Επισκέπτη Ερευνητή. Λεφτά λοιπόν υπάρχουν, εφόσον οδηγούν στη μετατροπή των πανεπιστημίων σε επιχειρήσεις.
Και όλα τα προηγούμενα, είναι ορισμένα μόνο από τα θέματα που «ξέχασε» η κ.Κεραμέως, καθώς υπάρχουν πάρα πολλά ακόμα, όπως λχ οι αποκλειστικά ηλεκτρονικές εκλογές που επιφυλάσσει για εκπαιδευτικούς, πανεπιστημιακούς και φοιτητές, ότι φτάσαμε στα Χριστούγεννα κι ακόμα δεν έχουν καλυφθεί τα κενά στα σχολεία ειδικά στο πιο ευαίσθητο κομμάτι όπως η ειδική αγωγή, κα...
Κείμενο: Νίκος Μάστορας
