Ένας δημοφιλής τομέας σπουδών τα τελευταία χρόνια είναι η ψυχολογία καθώς ως πεδίο εντάσσεται σε πολλές δομές.
Πανελλήνιες Εξετάσεις: Τα χρόνια της οικονομικής κρίσης και τα σοβαρά προβλήματα που προκάλεσε η πανδημία έχουν εκτοξεύσει την ανάγκη για ψυχολογική υποστήριξη των ανθρώπων και ταυτόχρονα το ενδιαφέρον της νέας γενιάς για τις σπουδές στον κλάδο της Ψυχολογίας. Η συγκεκριμένη επιστήμη αποτελεί μια από τις πιο ελκυστικές επιλογές σπουδών και γι΄ αυτό, οι σχολές ψυχολογίας βρίσκονται στην κορυφή των προτιμήσεων των υποψηφίων του 1ου Επιστημονικού Πεδίου.
Στο πλαίσιο αυτό οι σπουδές ψυχολογίας στη χώρα μας θα ενισχυθούν με τη λειτουργία και ενός ακόμη τμήματος ψυχολογίας στο Δημοκρίτειο πανεπιστήμιο Θράκης και έδρα Διδυμότειχο. Σύμφωνα με το σχέδιο νόμου το τμήμα αυτό θα ξεκινήσει τη λειτουργία του από το ακαδημαϊκό έτος 2024-25.
Στο μεταξύ φέτος οι μαθητές της Γ΄ Λυκείου μπορούν να επιλέξουν ανάμεσα στα έξι (6) Τμήματα Ψυχολογίας τα οποία εντάσσονται αποκλειστικά στο 1ο Επιστημονικό Πεδίο. Συγκεκριμένα Τμήματα Ψυχολογίας λειτουργούν στην Αθήνα (ΕΚΠΑ και Πάντειο Πανεπιστήμιο), στην Θεσσαλονίκη (ΑΠΘ), στα Ιωάννινα (Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων ), στο Ρέθυμνο (Πανεπιστήμιο Κρήτης) και στη Φλώρινα (Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας).
Σύντομη περιγραφή των Τμημάτων Ψυχολογίας
Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Το Τμήμα Ψυχολογίας του ΕΚΠΑ χορηγεί πτυχίο Ψυχολογίας μετά από επιτυχή φοίτηση τουλάχιστον οκτώ (8) εξαμήνων. Οι κάτοχοι πτυχίου Ψυχολογίας μπορούν να αποκτήσουν άδεια άσκησης επαγγέλματος ψυχολόγου (Ν.991/79, Ν.2646/98 και Ν.3919/11 ΦΕΚ 32).
Το Τμήμα Ψυχολογίας έχει ως κύριο σκοπό την εκπαίδευση ψυχολόγων, ικανών να εργαστούν στη διδασκαλία, στην έρευνα και στις πρακτικές εφαρμογές της Ψυχολογίας. Αυτό επιτυγχάνεται με την παροχή γενικών και ειδικών επιστημονικών γνώσεων, με την κατάρτιση των φοιτητών σε θέματα επιστημονικής μεθοδολογίας και αξιολόγησης, με την εκπόνηση πτυχιακής εργασίας και με την υλοποίηση πρακτικής άσκησης στο τελευταίο έτος των σπουδών τους.
Ειδικότερα, το Τμήμα Ψυχολογίας έχει τους εξής στόχους:
- την καλλιέργεια και προαγωγή της έρευνας, της διδασκαλίας και των πρακτικών εφαρμογών της επιστήμης της Ψυχολογίας,
- τη διάχυση και την αξιοποίηση της τεκμηριωμένης ψυχολογικής γνώσης, και
- την παροχή ψυχολογικής κατάρτισης στους φοιτητές και στους πτυχιούχους των καθηγητικών Τμημάτων του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.
Η υλοποίηση των παραπάνω στόχων συμβάλλει στη βελτίωση της ευημερίας και της ψυχικής υγείας ολόκληρου του πληθυσμού της χώρας ανεξαρτήτως ηλικίας, φύλου, κοινωνικής τάξης, φυλετικής ή εθνοτικής καταγωγής.
Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης
Το Τμήμα Ψυχολογίας του Α.Π.Θ. ιδρύθηκε το 1993. Αποτελεί ένα διεθνώς αναγνωρισμένο Tμήμα το οποίο αποσκοπεί στην προετοιμασία νέων επιστημόνων και την προαγωγή και εξέλιξη της επιστήμης. Κάθε χρόνο δέχεται περίπου 200 νέους προπτυχιακούς και 30 μεταπτυχιακούς φοιτητές.
Το Πρόγραμμα Σπουδών του Τμήματος Ψυχολογίας αποσκοπεί στην παροχή άρτιας θεωρητικής εκπαίδευσης των φοιτητών σε βασικά και εξειδικευμένα πεδία της Ψυχολογίας, όπως είναι η πειραματική, η βιολογική, η γνωστική, η εξελικτική, η εκπαιδευτική/σχολική, η κοινωνική, και η κλινική ψυχολογία.
Πάντειο Πανεπιστήμιο Πολιτικών και Κοινωνικών Επιστημών (Αθήνα)
Το Τμήμα Ψυχολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου Πολιτικών και Κοινωνικών Επιστημών είναι ένα Τμήμα με εικοσιπενταετή ιστορία, το οποίο χαρακτηρίζεται από δυναμισμό, επιστημονική επάρκεια και πρωτοπορία. Το Τμήμα ακολουθεί το παράδειγμα του επιστήμονα-επαγγελματία (scientist-practitioner model), παράδειγμα που βασίζεται σε τρεις πυλώνες: Θεωρία, έρευνα και πράξη.
Ο συνδυασμός υποχρεωτικών μαθημάτων με τα μαθήματα επιλογής, η έμφαση στις ερευνητικές μεθόδους, σε συνδυασμό με την Πτυχιακή Εργασία, και η Πρακτική Άσκηση διασφαλίζουν ότι οι απόφοιτοι μας, εσείς, αποκτούν ολοκληρωμένη γνώση της επιστήμης της ψυχολογίας
Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων (Ιωάννινα)
Στόχος του Προγράμματος Προπτυχιακών Σπουδών του Τμήματος Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων είναι η παροχή ολοκληρωμένης και υψηλής ποιότητας εκπαίδευσης στους/στις φοιτητές/τριες στο αντικείμενο της Ψυχολογίας.
Περαιτέρω, το Πρόγραμμα Προπτυχιακών Σπουδών, μέσω της παροχής θεωρητικών και εφαρμοσμένων γνώσεων της σύγχρονης επιστήμης της Ψυχολογίας, δίνει στους/στις φοιτητές/τριες τη δυνατότητα της απόκτησης ικανού υποβάθρου ικανοτήτων και δεξιοτήτων χρήσιμων, τόσο για την επαγγελματική τους κατεύθυνση σε έναν από τους τομείς εξειδίκευσης της επιστήμης της Ψυχολογίας, όσο και για τη συνέχιση της εκπαίδευσής τους σε προγράμματα μεταπτυχιακών σπουδών, είτε βασικής, είτε εφαρμοσμένης έρευνας στην Ψυχολογία,
Πανεπιστήμιο Κρήτης (Ρέθυμνο)
Το Τμήμα Ψυχολογίας της Σχολής Κοινωνικών Επιστημών (ΣΚΕ) του Πανεπιστημίου Κρήτης, ιδρύθηκε το 1984 και λειτούργησε για πρώτη φορά το χειμερινό εξάμηνο του ακαδημαϊκού έτους 1987-88 στο Ρέθυμνο.
Πρωταρχικός στόχος του Τμήματος είναι η παροχή στους φοιτητές του μιας υψηλού επιπέδου εκπαίδευσης με τη διασύνδεση της διδασκαλίας τόσο με βασικές και σύγχρονες θεωρητικές προσεγγίσεις, όσο και με την έρευνα.
Για την καλύτερη σύνδεση της εκπαιδευτικής και ερευνητικής του λειτουργίας το Τμήμα προχώρησε στη θεσμοθέτηση 5 Εργαστηρίων (Εργαστήριο Πειραματικής Ψυχολογίας, Εργαστήριο Νευροεπιστημών της Συμπεριφοράς, Εργαστήριο Εφαρμοσμένης Ψυχολογίας, Εργαστήριο Ψυχολογίας των Εξαρτήσεων, και Εργαστήριο Νευροψυχολογίας).
Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας (Φλώρινα)
Το Τμήμα Ψυχολογίας ιδρύθηκε το 2019 και το ακαδημαϊκό έτος 2019-2020 είναι η πρώτη φορά που υποδέχθηκε φοιτητές. Το Τμήμα Ψυχολογίας έχει έδρα τη Φλώρινα και εντάσσεται στη Σχολή Κοινωνικών και Ανθρωπιστικών Επιστημών.
Το Τμήμα οδηγεί σε Πτυχία Ψυχολογίας (χωρίς ειδικεύσεις και κατευθύνσεις) και σύμφωνα με το Εθνικό Πλαίσιο Προσόντων οριοθετείται στο 6ο Επίπεδο (αντίστοιχο του Bachelor’s Degree).
Οι απόφοιτοι του Τμήματος Ψυχολογίας του Π.Δ.Μ. έχουν το δικαίωμα να λάβουν άδεια ασκήσεως επαγγέλματος του Ψυχολόγου (χωρίς ειδικότητα) κατόπιν αιτήσεώς τους στις Διευθύνσεις Υγείας των κατά τόπους περιφερειών, σύμφωνα με τις διατάξεις του Νόμου 991/1979 (ΦΕΚ 278/20. 12. 1979 τ. Α’)
Οι βάσεις εισαγωγής στα τμήματα ψυχολογίας τα τελευταία 4 χρόνια
Σε γενικές γραμμές οι βάσεις εισαγωγής στα τμήματα ψυχολογίας είναι υψηλές και κυρίως στα τμήματα της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης (ΕΚΠΑ και Αριστοτέλειο). Στις πανελλαδικές του 2023 οι βάσεις εκτοξεύθηκαν και στις 6 σχολές και κυρίως στο πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας. Συγκεκριμένα παρατηρήθηκε αύξηση 425 μορίων στη σχολή Ψυχολογίας του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, αύξηση 580 μορίων στη σχολή Ψυχολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, αύξηση 350 μορίων στη σχολή Ψυχολογίας του Παντείου Πανεπιστήμιου, αύξηση 590 μορίων στη σχολή Ψυχολογίας του πανεπιστημίου Ιωαννίνων, αύξηση 1075 μορίων στη σχολή Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας και, τέλος, αύξηση 865 μορίων στη σχολή Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης.
ΒΑΣΕΙΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗΣ ΣΤΙΣ ΣΧΟΛΕΣ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ 2023
- Ψυχολογία Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών - 17.845 μόρια
- Ψυχολογία Αριστοτελείου Πανεπιστημίου - 17.565 μόρια
- Ψυχολογία Παντείου Πανεπιστήμιου - 17.520 μόρια
- Ψυχολογία Πανεπιστημίου Ιωαννίνων - 17.215 μόρια
- Ψυχολογία Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας - 16.260 μόρια
- Ψυχολογία Πανεπιστημίου Κρήτης - 16.770 μόρια
Βάσεις εισαγωγής στις σχολές ψυχολογίας 2022
- Ψυχολογία Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών - 17.420 μόρια
- Ψυχολογία Αριστοτελείου Πανεπιστημίου - 16.985 μόρια
- Ψυχολογία Παντείου Πανεπιστήμιου - 17.170 μόρια
- Ψυχολογία Πανεπιστημίου Ιωαννίνων - 16.625 μόρια
- Ψυχολογία Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας - 15.185 μόρια
- Ψυχολογία Πανεπιστημίου Κρήτης - 15.905 μόρια
Οι βάσεις σχολές ψυχολογίας 2021
- Ψυχολογία Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών - 17.754
- Ψυχολογία Αριστοτελείου Πανεπιστημίου - 17.136
- Ψυχολογία Παντείου Πανεπιστήμιου - 17.509
- Ψυχολογία Πανεπιστημίου Ιωαννίνων - 17.134
- Ψυχολογία Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας - 16.709
- Ψυχολογία Πανεπιστημίου Κρήτης - 16.800
Οι βάσεις σχολές ψυχολογίας 2020
- Ψυχολογία Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών - 17.875
- Ψυχολογία Αριστοτελείου Πανεπιστημίου - 17.725
- Ψυχολογία Παντείου Πανεπιστήμιου - 17.550
- Ψυχολογία Πανεπιστημίου Ιωαννίνων - 17.350
- Ψυχολογία Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας - 17.075
- Ψυχολογία Πανεπιστημίου Κρήτης - 16.657
Οι σπουδές ψυχολογίας και η επαγγελματική αποκατάσταση
Η Πρακτική Άσκηση αποτελεί επίσης αναπόσπαστο και υποχρεωτικό μάθημα για τους φοιτητές των Τμημάτων που βρίσκονται στο τέταρτο έτος των σπουδών τους. Η Πρακτική Άσκηση συνδέει τις θεωρητικές γνώσεις που αποκτήθηκαν κατά τη διάρκεια των σπουδών στο Πανεπιστήμιο, με την επαγγελματική πρακτική και δεοντολογία.
Η εμπειρία της Πρακτικής Άσκησης μπορεί να βοηθήσει τους φοιτητές να προσανατολιστούν στην επιλογή της μεταπτυχιακής ειδίκευσής τους ή της επαγγελματικής εξειδίκευσής τους.
Οι απόφοιτοι όλων των παραπάνω των τμημάτων αποκτούν με το πτυχίο τους άμεσα άδεια ασκήσεως επαγγέλματος, έχοντας κάνει σπουδές υψηλών απαιτήσεων. Αξίζει να σημειωθεί πως δεν μπορεί ο απόφοιτος μιας άλλης σχολής να αποκτήσει το επαγγελματικό δικαίωμα του ψυχολόγου, ακόμη και αν πραγματοποιήσει μεταπτυχιακή εξειδίκευση σε κάποιο τομέα της Ψυχολογίας. Οι απόφοιτοι αποκτώντας συγκεκριμένη εξειδίκευση μπορούν να απορροφηθούν σε πολλούς κλάδους όπως η Κλινική Ψυχολογία και Ψυχολογία της Υγείας, η Γνωστική, η Εξελικτική, η Κοινωνική, η Οργανωτική, η Ψυχολογία Προσωπικότητας και η Σχολική.
Έχουν τη δυνατότητα να απασχοληθούν από τη μια ως ελεύθεροι επαγγελματίες με δικό τους γραφείο παροχής ψυχολογικών συμβουλών και από την άλλη εξαιτίας του ευρύ πεδίου δράσης τους να εργαστούν σε νοσοκομεία, σε θεραπευτήρια, σε κέντρα ψυχικής υγείας, σε φυλακές, σε οίκους φροντίδας ηλικιωμένων, σε δομές κοινωνικής μέριμνας, σε κέντρα απεξάρτησης κ.λπ. Επιπρόσθετα με κατάλληλο συνδυασμό σπουδών μπορούν να προχωρήσουν επαγγελματικά και σε άλλους τομείς όπως το Marketing, ο Αθλητισμός και οι Νευροεπιστήμες. Επίσης με την Σχολική ψυχολογία αλλά και τη Νευροψυχολογία. Από τις πλέον διαδεδομένες ειδικότητες της επιστήμης της Ψυχολογίας (στην Ελλάδα) είναι οι Κλινικοί ψυχολόγοι, οι Συμβουλευτικοί Ψυχολόγοι, οι Σχολικοί ψυχολόγοι, οι Εκπαιδευτικοί ψυχολόγοι, οι Ψυχολόγοι Υγείας, οι Αθλητικοί ψυχολόγοι.
Υπάρχουν τρείς κλάδοι της ψυχολογίας οι οποίοι παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον και συνεπώς οι μαθητές της Γ΄ Λυκείου θα πρέπει να γνωρίζουν ότι έχουν και αυτές τις επιλογές. Οι κλάδοι αυτοί είναι οι εξής:
Οργανωσιακή ψυχολογία
Η οργανωσιακή ψυχολογία αποτελεί κλάδο της εφαρμοσμένης ψυχολογίας, η οποία ασχολείται με την επιστημονική μελέτη της ατομικής και ομαδικής συμπεριφοράς σε οργανωσιακά πλαίσια. Με άλλα λόγια, είναι η εφαρμογή της ψυχολογίας στο χώρο εργασίας. Οι οργανωσιακοί ψυχολόγοι θεωρούν πως, για να είναι οι εργαζόμενοι περισσότερο αποτελεσματικοί χρειάζεται να εργάζονται σε ένα υγιές και ευχάριστο περιβάλλον. Ο ρόλος τους έχει συμβουλευτικό χαρακτήρα και στοχεύει στη στήριξη των εργαζομένων μέσω ατομικών ή ομαδικών συναντήσεων, ώστε να είναι περισσότερο αποδοτικοί και υγιείς. Σήμερα, όλο και περισσότεροι οργανισμοί επενδύουν στην ψυχική υγεία και ευημερία των εργαζόμενων τους, μια και αυτό έχει αποδειχθεί ότι μακροπρόθεσμα βοηθά στην αύξηση της παραγωγικότητας και της επιδίωξης μακροπρόθεσμων στόχων των εταιρειών αλλά και στο να γίνουν ελκυστικότερου εργοδότες.
Νευροψυχολογία
Ο συνδυασμός των νέων τεχνολογιών με την Νευροεπιστήμη ανέδειξε την Νευροψυχολογία, μελέτη της οποίας συνιστούν η νόηση και η συμπεριφορά σε σχέση με τη δομή και τη λειτουργία του εγκεφάλου. Πιο συγκεκριμένα, η Νευροψυχολογία αξιολογεί τον τρόπο, με τον οποίο ο εγκέφαλος παράγει συναισθήματα, κίνηση, αντιληπτικές διαδικασίες, λόγο, προσοχή, μνήμη υπό φυσιολογικές διαδικασίες. Η νευρολογική εξέταση διεξάγεται συνήθως σε περιπτώσεις εγκεφαλικών επεισοδίων, εκφυλιστικών ασθενειών, όγκων, και διαταραχών που προκαλούνται από την κατανάλωση τοξινών ή διαταραχών του μεταβολισμού. Με τη βοήθεια της νευροψυχολογίας οι επιστήμονες μπορούν να συμβάλλουν εκτός από τη διάγνωση και θεραπεία ασθενειών στην ανακάλυψη νέων μεθόδων αποκατάστασης για την υποστήριξη ατόμων με διαταραχές αυτιστικού φάσματος και διάσπαση προσοχής αλλά και στην ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης με τη βοήθεια πληροφορικών, λόγω των γνώσεων της δομής και της λειτουργίας του ανθρώπινου εγκεφάλου. Το πανεπιστήμιο Κρήτης διαθέτει το διιδρυματικόμεταπτυχιακό πρόγραμμα «Εγκέφαλος & Νους».
Αθλητική Ψυχολογία
Ο αθλητικός χώρος είναι ιδιαίτερα απαιτητικός και στρεσογόνος για τον κάθε αθλητή. Είναι γεγονός ότι η εξαιρετική φυσική κατάσταση και η καλή ψυχική διάθεση παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο στην προσαρμογή, την επίδοση και την επίτευξη των αθλητικών στόχων. Για να μπορέσουν οι αθλητές να βελτιώσουν τα ποσοστά και τις επιδόσεις τους, πολλές αθλητικές ομάδες και ομοσπονδίες συνεργάζονται με αθλητικούς ψυχολόγους Η αθλητική ψυχολογία αναφέρεται στη μελέτη των ψυχολογικών και πνευματικών παραγόντων που επιδρούν ή δέχονται την επίδραση της συμμετοχής στον αθλητισμό, την άσκηση και τη γενικότερη φυσική κατάσταση.
Ουσιαστικά, επικεντρώνεται σε ζητήματα όπως τι παρακινεί έναν αθλητή να βελτιωθεί, να βρει κίνητρα για να εξακολουθεί να προσπαθεί, πως συνεργάζεται μια ομάδα και πως τα ζητήματα πολιτισμού και τρόπου ζωής επηρεάζουν την απόδοση. Πρόκειται για μια ιδιαιτέρως σημαντική ειδικότητα στον αθλητισμό, καθώς ο αθλητικός ψυχολόγος μπορεί να βοηθήσει έναν αθλητή να ανακτήσει την αυτοπεποίθηση του, να βρει το χαμένο του κίνητρο, αντιμετωπίσει το άγχος του και να αυξήσει τη συγκέντρωση του κατά τη διάρκεια του αγώνα. Αποτέλεσμα αυτού αθλητές με μεγαλύτερη σωματική και ψυχική ευημερία. Στην Ελλάδα προσφέρεται πρόγραμμα μεταπτυχιακών σπουδών στην «Ψυχολογία Αθλητισμού, Άσκησης και Φυσικής Αγωγής» από το πανεπιστήμιο Θεσσαλίας
Μεταπτυχιακά προγράμματα στη Ψυχολογία
Μεταπτυχιακά προγράμματα στη Ψυχολογία προσφέρουν τα περισσότερα τμήματα Ψυχολογίας των Ελληνικών Πανεπιστημίων, καθώς και Τμήματα Ιατρικής, Νοσηλευτικής, Επιστημών της Αγωγής, Κοινωνιολογίας αλλά και Φυσικής Αγωγής. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να αποκτήσουν μεταπτυχιακό τίτλο στη σχολική, αναπτυξιακή, κοινωνική, κλινική ψυχολογία καθώς και σε νευροεπιστήμες, προαγωγή υγείας, κοινωνική ψυχιατρική, πρόληψη ψυχιατρικών διαταραχών, αλλά και στην εγκληματολογία.
Επίσης, τα τελευταία χρόνια δίνεται η δυνατότητα μεταπτυχιακών σπουδών εξ αποστάσεων στην Εκπαιδευτική Ψυχολογία από Πανεπιστήμια που εδρεύουν στην Κύπρο.
