Και δεν φταίει μόνο η κούραση ή η πολλή ζέστη
Η πανδημία του κορωνοϊού έχει φτάσει τις αντοχές μας σε υπό το μηδέν επίπεδο. Είναι μέρες που όχι μόνο η ενέργειά μας είναι στον πάτο αλλά δεν έχουμε τη συγκέντρωση ή τη λειτουργικότητα να κάνουμε πολύ απλά και βασικά πράγματα χωρίς πρώτα να το προσπαθήσουμε αρκετά.
Είμαστε οι πρώτοι που το παραδεχόμαστε - η σύγχρονη ζωή μπορεί να είναι αρκετά συντριπτική. Υπάρχουν πολλά που πρέπει να διατηρήσουμε υπό τον έλεγχό μας ανά πάσα στιγμή, με έναν συνεχή κύκλο ειδήσεων, το άγχος στον χώρο εργασίας στο υψηλό όλων των εποχών, για να μην αναφέρουμε το άγχος μιας πανδημίας και των συνεπειών της.
Αλλά μερικές φορές, το πιο συντριπτικό και δύσκολο πράγμα από όλα φαίνεται να είναι τα απλά καθήκοντα.
Η καθημερινή ρουτίνα που πρέπει να γίνει - από τα ψώνια έως τη διοργάνωση συνάντησης με φίλους - μπορεί να σου μοιάζει ανυπέρβλητη. Μπορεί να είναι απλώς ένα γεγονός της ζωής, αλλά εάν φτάσει στο σημείο να μην μπορείς να ανταπεξέλθεις στο πρόγραμμα της ρουτίνας σου, μπορεί να είναι ένας δείκτης ενός βαθύτερου ζητήματος.
Ακολουθεί ένας ειδικός οδηγός για την επιτελική δυσλειτουργία - που μπορεί να είναι σύμπτωμα πολλών ψυχικών ασθενειών - συμπεριλαμβανομένου του τρόπου αναγνώρισής του και αντιμετώπισής του.
Τι είναι η επιτελική δυσλειτουργία;
Πρώτα απ' όλα, είναι σημαντικό να κατανοήσετε ποια είναι η επιτελική λειτουργία, προτού εξερευνήσετε τι συμβαίνει όταν δεν λειτουργεί σωστά. Περιλαμβάνει το μπροστινό μέρος του εγκεφάλου μας - τον «μετωπιαίο λοβό» μας - που εκτελεί διανοητικές δεξιότητες όπως λήψη αποφάσεων, συλλογισμός και συγκράτηση πληροφοριών σε προσωρινή βάση.
Είναι υπεύθυνο για την προσοχή μας, την ικανότητά μας να οργανώνουμε το πρόγραμμά μας αλλά και τις αποφάσεις και να δίνουμε προτεραιότητα στα πράγματα στη λίστα υποχρεώσεων, να ολοκληρώνουμε τις εργασίες, να ρυθμίζουμε τα συναισθήματά μας, να αξιολογούμε ποια συμπεριφορά είναι κατάλληλη και να βλέπουμε πράγματα από διαφορετικές οπτικές γωνίες.
Με άλλα λόγια, η επιτελική λειτουργία είναι πολύ σημαντική για τα καθημερινά καθήκοντά μας και συμβάλλει τεράστια στον τρόπο συμπεριφοράς μας.
https://www.instagram.com/p/CQrTrVbDKxx/
Λοιπόν, η εκτελεστική δυσλειτουργία - επίσης γνωστή ως σύνδρομο δυσεξίματος - είναι όταν αυτό το μέρος του εγκεφάλου δεν λειτουργεί σωστά - έτσι το μέρος του εγκεφάλου μας που μας παρέχει τη δυνατότητα να κάνουμε αυτά τα πολύ σημαντικά πράγματα δεν λειτουργεί όπως θα έπρεπε.
Πώς μπορείς να καταλάβεις εάν έχεις επιτελική δυσλειτουργία;
Σύμφωνα με την επιστήμη της ψυχολογίας, υπάρχουν πολλά ζητήματα που πρέπει να προσέξεις. Κάποιος με επιτελικές δυσκολίες μπορεί να έχει πρόβλημα να προγραμματίσει και να οργανώσει αποτελεσματικά την καθημερινότητά του, όπως να συγκεντρώσει αυτά που χρειάζονται για την ημέρα ή για τα καθήκοντά του.
Μπορεί να είναι αρκετά χαοτικός με τον τρόπο που ψάχνουν για κάτι που έχει χάσει, ή μπορεί να αγωνιστεί για να διαχειριστεί τα συναισθήματα και να θυμώνει ή να αναστατώνεται αρκετά γρήγορα. Μπορεί επίσης να είναι δυσκολότερο να ακολουθήσει οδηγίες για μια εργασία ή να μάθει νέες πληροφορίες ή να δυσκολεύεται να δώσει προσοχή σε πράγματα όπως η διάρκεια μιας ταινίας, μια συνομιλία ή μια εργασία που κάνουν.
https://www.instagram.com/p/CQ3dkG4M3IE/
Μπορεί επίσης να υπάρχει μια δυσκολία και να χρειάζεται μεγαλύτερη προσπάθεια προκειμένου να περάσει από το ένα πράγμα στο άλλο, όπως η προσαρμογή σε νέες αλλαγές στο περιβάλλον του. Αυτές οι αλλαγές μπορεί να είναι ζητήματα όπως ένα ακυρωμένο δρομολόγιο ή η ανάγκη εναλλακτικών κοινωνικών προγραμμάτων την τελευταία στιγμή.
Συνδέεται με πιο σοβαρά ζητήματα υγείας;
Οι επιτελικές ή εκτελεστικές δυσκολίες λειτουργίας μπορούν επίσης να βρεθούν σε ορισμένα άτομα με άνοια, διαταραχές του αυτιστικού φάσματος, κάποιες μαθησιακές δυσκολίες και σε άτομα που έχουν υποστεί τραυματισμό στο κεφάλι, εγκεφαλικό επεισόδιο ή όγκους.
Η πάθηση συνδέεται επίσης με κατάχρηση αλκοόλ και ουσιών και είναι σύμπτωμα ορισμένων καταστάσεων όπως κατάθλιψη και ΔΕΠΥ.
Ωστόσο, το να υποφέρεις από επιτελική δυσλειτουργία να είναι προσωρινό - ειδικά εάν αντιμετωπίζεις άγχος ή κόπωση. Έχει να κάνει με το να παρακολουθείς πότε γίνεται χρόνια και ανεξέλεγκτη στη φύση σου, επηρεάζοντας την καθημερινή σου ζωή.
https://www.instagram.com/p/CIV1JajD4qT/
Συμβουλές για το πώς να αντιμετωπίσεις την επιτελική δυσλειτουργία
Είναι σημαντικό να θυμάσαι ότι δεν μπορείς απλώς να παρακινήσεις τον εαυτό σου προκειμένου να απαλλαγείς από την επιτελική δυσλειτουργία, επειδή είναι μέρος ενός γνωστικού ελλείμματος.
Ωστόσο, προτείνεται ότι μπορείς να ορίσεις υπενθυμίσεις και να φροντίσεις να αναλύεις τις εργασίες σε μικρότερα βήματα ως χρήσιμους τρόπους για να αντιμετωπίσεις τα συμπτώματά σου. Θα μπορούσες επίσης να χρησιμοποιήσεις εφαρμογές σχεδιασμού για να δομήσεις καλά την ημέρα σου, καθώς και να διασφαλίσεις ότι περιορίζεις τον «θόρυβο» στο παρασκήνιο από την τηλεόραση, το ραδιόφωνο και το τηλέφωνό σου που θα μπορούσαν να σου αποσπάσουν την προσοχή.
Άλλα άτομα μπορούν επίσης να σε βοηθήσουν να το αντιμετωπίσεις με το να σου υπενθυμίζουν σημαντικά πράγματα και να διασφαλίσουν ότι δεν θα σου αποσπούν την προσοχή ενώ εστιάζεις σε μια εργασία. Επιπλέον, αν γνωρίζουν τις δυσκολίες σου, θα είναι σε θέση να κατανοήσουν/αποδεχτούν τη συμπεριφορά σου και να καταλάβουν γιατί ορισμένα πράγματα μπορεί να είναι δύσκολα για σένα.
Συνιστάται επίσης να αναζητήσεις γνωστική συμπεριφορική θεραπεία ή να επισκεφθείς έναν ιατρό για δυσκολίες στη μνήμη εάν τα πράγματα γίνουν ακόμα περισσότερο δύσκολα και περίπλοκα.
Επίσης, ο καλής ποιότητας και επαρκούς ποσότητας ύπνος, η άσκηση, και μια τακτοποιημένη επιφάνεια εργασίας και ένα οργανωμένο, λιτό και τακτικό σπίτι διευκολύνουν και σε βοηθάνε να φέρεις πιο εύκολα βόλτα την καθημερινότητά σου.
