Πολλοί άνθρωποι φοβούνται τους κλόουν. Γιατί συμβαίνει αυτό; Η επιστήμη ίσως έχει την απάντηση.


Ο φόβος πολλών ανθρώπων για τους κλόουν καλά κρατεί. Είναι υπαρκτός φόβος ή ένα φαινόμενο που πηγάζει μέσα από τις απεικονίσεις των κλόουν από τον κινηματογράφο και την τηλεόραση; Συνήθως αυτές οι απεικονίσεις μέσα από ταινίες τρόμου δείχνουν τους κλόουν σαν διαβολικά και απειλητικά όντα που σπέρνουν το θάνατο, κρυμμένοι πίσω από μία μάσκα και make-up. 

Από τον κλόουν Pennywise του “It” στον Art the Clown των ταινιών “Terrifier”, ακόμα και στον Joker με τον Χοακίν Φίνιξ, οι κλόουν δεν είναι απλοί άνθρωποι - καλλιτέχνες ντυμένοι έτσι για να φέρουν το χαμόγελο στα παιδιά και στα πάρτι γενεθλίων. Το αντίθετο. Ακόμα και σήμερα, κάποιοι γονείς στις ΗΠΑ προσλαμβάνουν τρομακτικούς κλόουν σε πάρτι, όπως ο Wrinkles the Clown που έχει γίνει και αντικείμενο ντοκιμαντέρ, για να «συνετίσουν» τα κακά παιδιά. Μην ξεχνάμε ότι ένας από τους πιο διαβόητους serial killers, o Αμερικανός John Wayne Gacy ή αλλιώς Pogo the Clown ή Killer Clown (ο Δολοφόνος Κλόουν) ντυνόταν κλόουν σε φιλανθρωπικές εκδηλώσεις, παιδικά πάρτι και παρελάσεις στο Σικάγο.

Επιστημονικά υπάρχει ο όρος coulrophobia που σημαίνει ακριβώς αυτό, ο φόβος κάποιων για τους κλόουν. Μία σπάνια φοβία που μπορεί να προκαλέσει πανικό και δυσφορία στους ανθρώπους που έρχονται σε επαφή με κλόουν ή και μόνο στην όψη τους. Σύμφωνα με μία πρόσφατη έρευνα για το πανεπιστήμιο Chapman της Καλιφόρνια, ένα ποσοστό 5% των ανθρώπων που απάντησαν δήλωσε ότι φοβάται τους κλόουν ή τους φοβάται πολύ. Ένα ποσοστό μεγαλύτερο από άλλες φοβίες των ανθρώπων (φόβος για τα ζώα, φόβος στη θέα αίματος, ακροφοβία και φόβος των κλειστών χώρων). 

Ποια είναι τα αίτια αυτής της φοβίας; Σύμφωνα με τα ευρήματα μίας άλλης έρευνας με τίτλο “Fear of clowns: An investigation into the aetiology of coulrophobia” για το University of South Wales αναδεικνύουν κάποια ενδιαφέροντα στοιχεία, ενώ οι περισσότεροι απάντησαν ότι δεν είχαν κάποια άσχημη προσωπική εμπειρία με την επαφή με κάποιον κλόουν.

Γιατί οι άνθρωποι φοβούνται τους κλόουν; 

Οι απαντήσεις των ανθρώπων που πήραν μέρος στην έρευνα, μέσα και από πληροφορίες από την Washington Post, έχουν μεγάλο ενδιαφέρον.

● Δεν ξέρεις τι κρύβει μέσα στο μυαλό του ένας κλόουν
Με το make-up, το μόνιμο χαμόγελο και συγκεκριμένες εκφράσεις στο πρόσωπο, δεν ξέρεις τι μπορεί να σκέφτεται ένας κλόουν. Το make-up κρύβει καλά την ταυτότητα και τα συναισθήματα του ανθρώπου που εκείνη τη στιγμή είναι μέσα στο ρόλο του κλόουν.

● Οι κλόουν είναι απρόβλεπτοι
Οι κλόουν κάνουν τα παιδιά να γελάνε, αλλά κάποιες απρόβλεπτες και σκανδαλιάρικες κινήσεις τους, όπως να πετάγεται νερό μέσα από πλαστικά λουλούδια ή ξαφνικές αλλαγές στην έκφραση του προσώπου τους, ίσως έχουν τα αντίθετα αποτελέσματα σε κάποιους. 

● Η εικόνα των κλόουν τρομάζει κάποιους
Με το βαρύ make-up, μεγάλη κόκκινη μύτη, τα πράσινα ή κόκκινα μαλλιά, μόνιμο «ζωγραφισμένο» χαμόγελα και εξωφρενικά και πολύχρωμα ρούχα και καπέλα, ένας κλόουν δεν μοιάζει ακριβώς με άνθρωπο αλλά με κάτι άλλο. Ναι, ίσως αυτό το λευκό, χλωμό και άψυχο make-up των κλόουν, φέρνει σε κάτι μη ζωντανό. 

● Οι τρομακτικοί κλόουν μέσα από την ποπ κουλτούρα
Κάτι που ξεκίνησε με τον Joker στα κόμικς της DC και συνεχίστηκε με δεκάδες βιβλία, ταινίες και τηλεοπτικές σειρές τρόμου με πρωταγωνιστές σκοτεινούς κλόουν, είναι σημαντικός παράγοντας για την υστερία κάποιων με τους κλόουν. Στους εορτασμούς του Halloween, πολλά παιδιά και μεγάλοι ντύνονται τρομακτικοί κλόουν.  

Ό,τι και να πουν κάποιοι για τους κλόουν, εμείς συνεχίζουμε να τους αγαπάμε και να τους στηρίζουμε. Όλο αυτό τους αδικεί. Μπορεί κάποιοι να τους φοβούνται ή να νιώθουν άβολα με την παρουσία τους αλλά ελάχιστοι είναι πραγματικά αυτοί που τους φοβούνται πολύ. Στο επόμενο παιδικό πάρτι, πάλι κλόουν και ταχυδακτυλουργούς θα έχουμε. Αρκεί να μην τους δούμε τα μεσάνυχτα στο απέναντι πεζοδρόμιο…