Συγχωνεύσεις: Το «αθέατο ψαλίδι» του ΥΠΑΙΘ από τον Έβρο μέχρι την Κρήτη

Η αναταραχή για τις συγχωνεύσεις, ο ρόλος της ΕΒΕ, οι αντιδράσεις Πανεπιστημιακών και φοιτητών

Σήμερα το μεσημέρι οι καθηγητές του ΔΙΠΑΕ δίνουν συνέντευξη Τύπου για να καταγγείλουν την «υπόγεια συμφωνία» Κεραμέως με τη διοικούσα επιτροπή του ιδρύματος για συγχωνεύσεις και μεταφορές σχολών, που θα επηρεάσει πάνω από 6.000 φοιτητές που έχουν ήδη ξεσηκωθεί.

Οι πανεπιστημιακοί δε μασάνε τα λόγια τους: «Η διορισµένη από το Υπουργείο Παιδείας ∆ιοικούσα Επιτροπή του ∆ΙΠΑΕ κατέθεσε αιφνιδιαστικά πρόταση κατάργησης, συγχώνευσης και µετακίνησης τµηµάτων του πανεπιστηµίου. Η πρόταση αυτή αφενός δεν βασίζεται σε καµία επιστηµονική/ακαδηµαϊκή λογική, αφετέρου έρχεται σε πλήρη αντίθεση µε τις κατατεθειµένες προτάσεις των τµηµάτων και των σχολών του Πανεπιστηµίου», τονίζουν.

Χθες, ο Γιάνης Βαρουφάκης συνάντησε τον Πρύτανη του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας κ.Ζήση Μουμούρη με τον οποίο συζήτησε για τα ζητήματα που απασχολούν την Ανώτατη εκπαίδευση. Συζήτησαν για την Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής, για την τοξικότητα μιας δήθεν αξιολόγησης που κόβει ακόμα περισσότερο τους ήδη ισχνούς προϋπολογισμούς των Πανεπιστημίων, καθώς υπάρχει υποχρηματοδότηση της Ανώτατης -όπως και της εν γένει εκπαίδευσης- εδώ και πολλά χρόνια.

Ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας ανέφερε πως θέλουν ακόμα να καταργήσουν μέχρι και το Τμήμα Αγροτικής Παραγωγής στη Λάρισα, λέγοντας πως δεν μπορεί κάθε φορά να κρέμεται πάνω από το κεφάλι των πανεπιστημιακών διοικήσεων ή ακόμα και των φοιτητών (όπως συμβαίνει στη Σίνδο στη Θεσσαλονίκη αυτές τις μέρες) το "θα συγχωνευτείτε, θα συνενωθείτε". "Δεν μας αφήνουν να αναπτυχθούμε" ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Πρύτανης τονίζοντας πως γίνονται πράγματα μέσα σε μια νύχτα "φύγε εσύ, έλα εσύ". 

Η ΕΒΕ και οι συγχωνεύσεις

Οι καθηγητές θίγουν με αυτό τον τρόπο μια αθέατη πλευρά των συγχωνεύσεων: «Αποδεικνύεται ότι η  Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής χρησιμοποιείται όχι μόνο ως κόφτης εισαγωγής και περιορισμού των επιλογών τους για χιλιάδες υποψηφίους μαθητές/τριες, αλλά και για να δικαιολογήσουν τις συγχωνεύσεις και να προωθήσουν τη δημιουργία ενός πανεπιστημιακού τοπίου με πτυχία χωρίς επαγγελματικά δικαιώματα, με εμπορευματοποιημένη γνώση, με τη δια βίου αναζήτηση ακριβοπληρωμένων προσόντων για την διεκδίκηση μιας θέσης στη ζούγκλα της εργασιακής περιπλάνησης»

Αλλά δεν είναι μόνο αποτέλεσμα της εφαρμογής της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής -όπως πολλοί είχαν προβλέψει- που εκτός από τον εξοβελισμό χιλιάδων υποψηφίων από τις περυσινές και τις εφετινές εξετάσεις, δίνει το πρόσχημα για συρρίκνωση της δημόσιας Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Η  ΔΗΠΑΚ, (Δημοκρατική Πανεπιστημονική Κίνηση) καθηγητών του ΔΙΠΑΕ, το έχει πει ακόμα πιο καθαρά στην ανακοίνωσή της:

Εποχές Αρβανιτόπουλου 

«ΕΚΠΛΗΞΗ θα προκαλούσε (σε όσους δε γνωρίζουν την κατάσταση στο ΔΙΠΑΕ) η απόφαση της Διοικούσας Επιτροπής (Δ.Ε.) του ΔΙΠΑΕ σχετικά με τη μετακίνηση 2 Τμημάτων της Σχολής Μηχανικών από τη Σίνδο στην Πανεπιστημιούπολη των Σερρών. Καμία έκπληξη δεν προκαλεί η πρόταση κατάργησης του Τμήματος Φυσικής της Πανεπιστημιούπολης της Καβάλας και του Τμήματος Μηχανικών Περιβάλλοντος της Σίνδου, αφού το ΥΠΑΙΘ είχε κάνει γνωστό ότι τα Πανεπιστημιακά τμήματα που δεν καλύπτουν τις θέσεις εισακτέων φοιτητών με την εφαρμογή της Ενιαίας Βάσης Εισαγωγής (ΕΒΕ) κινδυνεύουν με «λουκέτο». Ίσως γίνει πλέον φανερό σε όλους ότι η διορισμένη από το ΥΠΑΙΘ Δ.Ε. ακολουθεί πιστά τις οδηγίες που παίρνει από αυτούς που τη διόρισαν. Εδώ και 2 χρόνια «κάνει αιματηρές οικονομίες»!!! Μεγάλο μέρος του προϋπολογισμού της κρατικής χρηματοδότησης που προέρχεται από την κυβέρνηση και την περιφέρεια ΔΕΝ ΑΠΟΡΡΑΦΑΤΑΙ!!! Με αυτόν τον τρόπο αφήνουν στο έλεος της βρομιάς και του κρύου δεκάδες χιλιάδες φοιτητές και εκατοντάδες μέλη διδακτικού, διοικητικού και τεχνικού προσωπικό. Ούτε λόγος για τον εξοπλισμό ενώ τα αναλώσιμα αναγκάζονται να πληρώσουν από «την τσέπη» τους φοιτητές και προσωπικό! Από τη μία η «οικονομία» της Διοικούσας Επιτροπής και από την άλλη το «συμμάζεμα» της Ανώτατης Εκπαίδευσης από το ΥΠΑΙΘ με την ΕΒΕ και το αποδεκατισμένο σε αριθμό προσωπικό (ΔΕΠ, ΕΔΙΠ, ΕΤΕΠ, ΔΠ κ.ά.) «έστρωσαν το χαλί» για τις συγχωνεύσεις και μετακινήσεις φοιτητών και προσωπικού! Ξαναζούμε τις εποχές του «ΑΘΗΝΑ» του κ. Αρβανιτόπουλου με τις ίδιες προδιαγραφές!

Από τον Εβρο ως την Κρήτη

Και να ήταν μόνο αυτές οι επιχειρούμενες συγχωνεύσεις... Μετά από την αναστάτωση που προκάλεσε στη Θεσσαλονίκη η πρόταση της διοικούσας επιτροπής του ΔΙΠΑΕ να μεταφερθούν Τμήματα του Πανεπιστημίου στις Σέρρες, κάτι που εφόσον συμβεί θα οδηγήσει σε αναγκαστική μετακόμιση περίπου 6.000 φοιτητές και τους καθηγητές τους, επικρατεί αναβρασμός και στο Διδυμότειχο, καθώς έχει προταθεί η μεταφορά της Νοσηλευτικής Σχολής που (υπο)λειτουργεί εκεί, στην Αλεξανδρούπολη.

Αναστάτωση επικρατεί και στον Πύργο για την περίπτωση του Τμήματος Μουσειολογίας. Μάλιστα ο δήμαρχος έστειλε επιστολή στην κ.Κεραμέως, όπου σημειώνει: «Κυρία Υπουργέ, εκτιμούμε ότι έχουμε συνταγματικά κατοχυρωμένο το δικαίωμα της ισονομίας, ισοτιμίας και ισότητας γενικότερα, σχετικά με τη λειτουργία του κράτους. Εξάλλου είμαστε μια περιοχή (η Ηλεία και η πρωτεύουσα Πύργος) με επικίνδυνη  αρνητική  απόκλιση από τον μέσο όρο των δεικτών ανάπτυξης της χώρας αλλά και της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας. Υπάρχει η δυνατότητα διατήρησης Πανεπιστημιακού Τμήματος στον Πύργο, δραστηριοποιούμενο είτε στο υπάρχον γνωστικό πεδίο, είτε σε συναφές, εντός του ευρύτεροι χώρου του πολιτιστικού τομέα»

Αντιμέτωποι με λουκέτο έρχονται φοιτητές και φοιτήτριες του τμήματος Μηχανικών Περιβάλλοντος  του Πανεπιστημίου Πατρών. Σε ανακοίνωση που εξέδωσε ο φοιτητικός σύλλογος, ενημερώνει πως στο πλαίσιο της «αναδιάρθρωσης» του ιδρύματος, το Τμήμα πρόκειται να κλείσει και στη θέση του να δημιουργηθεί νέα σχολή Αειφόρου Γεωργίας. 

Στο ίδιο ίδρυμα, την ώρα που η διοίκηση του πανεπιστημίου υπέγραφε το νέο μνημόνιο συνεργασίας για τη δημιουργία Γεωργικής Σχολής στην Αμαλιάδα, παρουσία του υφυπουργού Παιδείας Άγγελου Συρίγου, φοιτητές και φοιτήτριες του τμήματος Γεωπονίας έξω από την αίθουσα της εκδήλωσης ζητούσαν απαντήσεις για το μέλλον των σπουδών τους. Αιτία της ανησυχίας τους είναι η μεταφορά του τμήματος Γεωπονίας  από την Αμαλιάδα στο Μεσολόγγι από τον Σεπτέμβριο του 2022, ενώ ήδη από πέρυσι το τμήμα δεν περιλαμβάνεται στο μηχανογραφικό δελτίο.

Να σημειωθεί ότι στο Πανεπιστήμιο Πατρών, οι συγχωνεύσεις έχουν προταθεί από πέρυσι αλλά ακόμα δεν έχει εκδοθεί το σχετικό ΠΔ. Με βάση  τα όσα προβλέπει το Σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος το Τμήμα Μουσειολογίας με έδρα τον Πύργο συγχωνεύεται με το Τμήμα Ιστορίας – Αρχαιολογίας της Σχολής Ανθρωπιστικών Σπουδών με έδρα την Πάτρα. Επίσης τα Τμήματα Γεωπονίας με έδρα την Αμαλιάδα, Επιστήμης Φυτικής Παραγωγής με έδρα το Μεσολόγγι και Επιστήμης Βιοσυστημάτων και Γεωργικής Μηχανικής του Πανεπιστημίου Πατρών συγχωνεύονται σε Τμήμα Γεωπονίας που ιδρύεται με έδρα το Μεσολόγγι.

Στην Κρήτη, με μακροσκελή ανακοίνωση της η Σύγκλητος του Ελληνικού Μεσογειακού Πανεπιστημίου εξέφρασε χτες την κάθετη αντίθεση της στην κατάργηση τμημάτων του Πανεπιστημίου και ζητά την στελέχωση του ΑΕΙ για την περαιτέρω ανάπτυξη του. Ειδικότερα, απαντώντας στην επιστολή της υπουργού παιδείας για την αναδιάρθρωση του ακαδημαϊκού χάρτη. Μάλιστα η Σύγκλητος  αντί για συγχωνεύσεις προτείνει να ιδρυθεί άμεσα Πολυτεχνική Σχολή στο ΕΛΜΕΠΑ  και να εξεταστεί από την ΕΘΑΑΕ η έναρξη λειτουργίας του Τμήματος Μηχανικών Βιοϊατρικής στο Ηράκλειο από την ακαδημαϊκή χρονιά 2023-24 με 80 εισακτέους. Η Σύγκλητος τονίζει: 

«Θα θέλαμε, επίσης, να τονίσουμε ότι, κατά τη γνώμη μας, δεν είναι προς όφελος των Πανεπιστημίων και εντέλει της ροής σπουδών των φοιτητών να συντελείται κάθε 4-5 έτη «αναδιάρθρωση του ακαδημαϊκού χάρτη της χώρας», δίχως να δίνεται η δυνατότητα μακρόχρονης εφαρμογής των Προγραμμάτων Προπτυχιακών Σπουδών, αλλά και των συνολικών αλλαγών και μεταρρυθμίσεων στην ανώτατη εκπαίδευση, ώστε αυτές να μπορούν να κριθούν με ασφάλεια. Οφείλουμε, τέλος, να υπενθυμίσουμε ότι στο Ίδρυμά μας έχουν καταργηθεί 4 Τμήματα από το 2013 (Εμπορίας και Διαφήμισης, Πολιτικών Δομικών Έργων, Μηχανικών Πληροφορικής και Μηχανικών Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος). Για όλους τους παραπάνω λόγους, διαφωνούμε πλήρως τόσο με την κατάργηση Τμημάτων του Ελληνικού Μεσογειακού Πανεπιστημίου με αποτέλεσμα τη συρρίκνωσή του, καθώς επίσης και με την πιθανή μετατροπή Τμημάτων του σε Εφαρμοσμένων Επιστημών τριετούς φοίτησης» 

Και σε Αθήνα-Θεσσαλονίκη

Φήμες και ψίθυροι -αλλά και πληροφορίες για συγχωνεύσεις, υπάρχουν όμως και για τις Παιδαγωγικές και τις Φιλοσοφικές σχολές. 

Προχτές, σε ηχηρή αποδοκιμασία των προθέσεων της κυβέρνησης για συγχωνεύσεις πανεπιστημιακών σχολών προχώρησαν με κοινή τους ανακοίνωση οι κοσμήτορες των Φιλοσοφικών σχολών του Πανεπιστημίου Αθήνας και του Αριστοτελείου Θεσσαλονίκης. Οι κοσμήτορες τονίζουν ότι «Πιθανές σκέψεις για συγχώνευση ή κατάργηση αυτών των Τμημάτων θα προσκρούσουν στη σθεναρή αντίδραση της πανεπιστημιακής κοινότητας και θα οδηγήσουν σε αλλοίωση του χαρακτήρα δύο σημαντικών Σχολών ανθρωπιστικών σπουδών», ενώ τονίζουν ότι «θεωρούν ως ελάχιστη ένδειξη σεβασμού της αυτονομίας των ανωτάτων Ιδρυμάτων την υιοθέτηση της ομόφωνης απόφασης όλων των εμπλεκομένων Τμημάτων να συνεχίσουν να λειτουργούν ως αυτόνομα Τμήματα, ενταγμένα στις Φιλοσοφικές Σχολές»

Στις Παιδαγωγικές, προειδοποιητικό «λουκέτο» έβαλε στις 11 Απριλίου η Σχολή Επιστημών της Αγωγής του Πανεπιστημίου Αθηνών, μετά από απόφαση της γενικής της συνέλευσης σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τις επικείμενες συγχωνεύσεις. Επίσης, για συγχωνεύσεις τμημάτων ΑΕΙ χωρίς διάλογο, επιδιώκοντας παράλληλα τη συναίνεση των πρυτάνεων, καταγγέλλει την ηγεσία του υπουργείου Παιδείας η Σύνοδος Προέδρων και Κοσμητόρων Παιδαγωγικών Τμημάτων/Σχολών, με αφορμή την επιστολή της Νίκης Κεραμέως σχετικά με την αναδιάρθρωση του ελληνικού ακαδημαϊκού χάρτη. Σύμφωνα με τη ανακοίνωση, «τα μέλη της Συνόδου εκφράζουν την έντονη διαφωνία τους και την εκ παραλλήλου ετοιμότητά τους, καθώς πληροφορούνται ότι ζητείται από το Υπουργείο η συναίνεση των Πρυτανικών Αρχών για συγχωνεύσεις Τμημάτων, χωρίς να υπάρχει πλαίσιο διαλόγου με Σχολές ή Τμήματα».

Στον απόηχο της αιχμηρής αυτής ανακοίνωσης που κατηγόρησε την ηγεσία του υπουργείου Παιδείας ότι επιζητά την συναίνεση των πρυτανικών αρχών «χωρίς να υπάρχει πλαίσιο διαλόγου με Σχολές ή Τμήματα», σήμερα συνεδριάζει η Σύγκλητος του Πανεπιστημίου Αθηνών με σκοπό να υπερψηφίσει το κείμενο, δημιουργώντας ακόμα ένα πονοκέφαλο στο επιτελείο του Αμαρουσίου.

Σύμφωνα μάλιστα με πληροφορίες του alfavita.gr, το ερχόμενο Σάββατο 16 Απριλίου θα πραγματοποιηθεί ανοιχτή Σύνοδος των Προέδρων και Κοσμητόρων Παιδαγωγικών Τμημάτων/Σχολών στο Μαράσλειο, με τη συμμετοχή πανεπιστημιακών, εκπαιδευτικών Ομοσπονδιών και συλλόγων εκπαιδευτικών, σε μια κοινή προσπάθεια να μην προχωρήσουν οι συγχωνεύσεις.

Αλλά και ιδρύματα που δεν έχουν προτείνει συγχωνεύσεις, όπως το Ιωαννίνων και το Ιόνιο, έχουν «αδειάσει» την κ.Κεραμέως με ανακοινώσεις τους. Εκτός από τους Πανεπιστημιακούς και τους φοιτητές, «όχι» στις συγχωνεύσεις είπε και η ΔΟΕ ενώ αναμένεται τοποθέτηση της ΟΛΜΕ, αν και ήδη αρκετές ΕΛΜΕ έχουν τοποθετηθεί αρνητικά. Μέσα σε αυτό το έντονα αρνητικό κλίμα, η κ.Κεραμέως θα πρέπει να κινηθεί το επόμενο διάστημα, που σχεδιάζει και την κατάθεση του νέου νόμου-πλαισίου για τα ΑΕΙ.

Το «μπούμερανγκ»

Με όλα αυτά, η υπόθεση των συγχωνεύσεων ενδέχεται να γυρίσει σα «μπούμερανγκ» στην κ.Κεραμέως, αφού μόνο λίγα ιδρύματα έχουν προτείνει προκαλώντας μεγάλες αντιδράσεις στις τοπικές κοινωνίες, ενώ περισσότερα  εισηγούνται να ιδρυθούν νέα Τμήματα.  Για παράδειγμα, το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο ζητά την άμεση ίδρυση Τμήματος Κτηνιατρικής, σύμφωνα με την πλήρως εμπεριστατωμένη πρόταση η οποία  έχει ήδη κατατεθεί από το Πανεπιστήμιο, ενώ ζητά επίσης και την άμεση λειτουργία των τριών υπό αναστολή Τμημάτων με τίτλο «Διαιτολογία και Ποιότητα Ζωής», «Πληροφορική στη Γεωργία και το Περιβάλλον» και «Υδροβιολογία και Υδατοκαλλιέργειες», αιτούμενοι ταυτόχρονα την αναγκαία πρόσθετη ενίσχυση σε υποδομές και ανθρώπινο δυναμικό όλων των ειδικοτήτων. Αντίστοιχα, την ίδρυση νέων τμημάτων προτείνουν το Χαροκόπειο, και το Δημοκρίτειο Θράκης, που ζητά την διατήρηση των υφιστάμενων τμημάτων του ως έχουν αλλά και την περαιτέρω ενίσχυσή του, και με την δημιουργία νέων τμημάτων όπως το Τμήμα Εργοθεραπείας στην Κομοτηνή και το Τμήμα Ψυχολογίας στο Διδυμότειχο. Επιπλέον, το Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής (ΠΑΔΑ) προτείνει την ίδρυση του Νέου Τμήματος Επιστημών Γραφικών Τεχνών και Συσκευασίας (Department of Graphic Arts and Packaging Sciences) στη Σχολή Εφαρμοσμένων Τεχνών και Πολιτισμού του Πανεπιστημίου. Πληροφορίες αναφέρουν ότι επίσης προτείνεται η μετεξέλιξη σε Τμήμα του Ερευνητικού Εργαστηρίου Κοινωνικής Διοίκησης που λειτουργεί εκεί από το 2019 και εξυπηρετεί εκπαιδευτικές και ερευνητικές ανάγκες στo γνωστικό αντικείμενο της Κοινωνικής Διοίκησης (Social Administration), αξιοποιώντας σύγχρονες διεπιστημονικές προσεγγίσεις από τους κλάδους του Δικαίου, της Κοινωνικής Πολιτικής, της Πολιτικής Επιστήμης, της Οργάνωσης και Διοίκησης, των Οικονομικών, των Επιστημών Υγείας και της Πληροφορικής και Επικοινωνίας. Εξάλλου, στο Ελληνικό Μεσογειακό Πανεπιστήμιο  έχουν ήδη τεθεί σε αναστολή η λειτουργία έξι τμημάτων του Ιδρύματος. Πρόκειται για τα Τμήματα α) Χημικών Μηχανικών με έδρα τα Χανιά, β) Επιστήμης και Τεχνολογίας Τροφίμων με έδρα το Ηράκλειο, γ) Μηχανικών Βιοϊατρικής με έδρα το Ηράκλειο, δ) Μουσικών Σπουδών με έδρα το Ρέθυμνο, ε) Επιστημών Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού με έδρα τον Άγιο Νικόλαο και στ) Φυσικοθεραπείας με έδρα την Ιεράπετρα, τα οποία ιδρύθηκαν με το ν. 4610/07.05.2019. Το Ίδρυμα έχει, ωστόσο, έχει καταθέσει μελέτες βιωσιμότητας και σκοπιμότητας για τη λειτουργία τους.

Πηγή: www.alfavita.gr