Έρχεται πραγματική ελευθερία του λόγου στα social media ή μία νέα εποχή ρητορικής μίσους; Η Meta σταματάει τη συνεργασία με τους ανεξάρτητους ελεγκτές ψευδών γεγονότων. Μπορείς και εσύ τώρα σαν χρήστης να γίνεις ελεγκτής.
Λίγες μέρες πριν από την ορκωμοσία του Donald Trump στις 20 Ιανουαρίου, ο CEO της Meta, Mark Zuckerberg, που κατέχει και διαχειρίζεται social media και εφαρμογές όπως το Facebook, Instagram, Threads και WhatsApp, ανάμεσα σε άλλες, αποφάσισε να σταματήσει τη συνεργασία με ανεξάρτητους εξωτερικούς ελεγκτές ψευδών γεγονότων (fact-checkers).
Οι ανεξάρτητοι fact-checkers θα αντικατασταθούν από τους ίδιους τους χρήστες (με το μοντέλο community notes), όπου θα μπορούν να αξιολογήσουν αν κάτι που γράφεται είναι ψέματα και παραπλανητικό περιεχόμενο. Ο κάθε χρήστης θα έχει την ευθύνη αξιολόγησης της κάθε ανάρτησης και μέσα από τις παρατηρήσεις του, που πρέπει να είναι πειστικές, θα προωθηθούν αλλαγές σε μία ανάρτηση που προωθεί ψεύτικες πληροφορίες και ειδήσεις.
Ο Mark Zuckerberg ακολουθεί, χωρίς να το κρύβει, το πρόσφατο παράδειγμα του X (πρώην Twitter) του Elon Musk που πρώτο σταμάτησε να συνεργάζεται με εξωτερικούς τρίτους fact-checkers, με τον έλεγχο των ψευδών γεγονότων και ειδήσεων να περνάει στους ίδιες τους χρήστες. Οι ομάδες της Meta και του X δεν θα μπορούν να τροποποιήσουν και να διορθώσουν μία ανάρτηση, ακόμα και αν δεν συμφωνούν με την άποψη των εταιρειών. Θα αφαιρούνται μόνο αν παραβιάζονται οι κανόνες που έχει θέσει η Meta και το X.
«Είδαμε αυτή την προσέγγιση να δουλεύει στο X, εκεί που ενθαρρύνουν τους ίδιους τους χρήστες και την κοινότητα να αποφασίζει αν κάποιες αναρτήσεις είναι ίσως παραπλανητικές» αναφέρει η Meta μέσα από ανακοίνωση. Ο Elon Musk συμφωνεί με αυτή την κίνηση της Meta, δηλώνοντας “This is so cool”.
Fact-checking στην Ελλάδα και τα Ellinika Hoaxes
Από τον Μάιο 2019 η ομάδα του ελληνικού site Ellinika Hoaxes συνεργάζεται με το Facebook ως ανεξάρτητοι ελεγκτές ψευδών γεγονότων στο πλαίσιο του προγράμματος καταπολέμησης της διάδοσης ψευδών ειδήσεων, μία συνεργασία που λογικά θα τερματιστεί σύντομα μετά και από τις ανακοινώσεις του Mark Zuckerberg. Ήδη το fact-checking έχει σταματήσει στις ΗΠΑ και θα ακολουθήσουν και άλλες χώρες.
Τα Ellinika Hoaxes, μία μη κερδοσκοπική εταιρεία, έχουν βρεθεί πολλές φορές στο επίκεντρο συζητήσεων και αντιπαραθέσεων, με πολλούς να αμφισβητούν ότι κάνουν αντικειμενική δουλειά και να την κατηγορούν για μεροληψία, ενώ άλλοι την επαινούν για το έργο της.
Σε άλλες χώρες αυτή τη δουλειά την κάνουν πανεπιστήμια και όχι ιδιωτικές εταιρείες. Η αντικειμενικότητα των fast-checkers σε όλο τον κόσμο είναι ένα θέμα που απασχόλησε το X και τη Meta. Πολλοί τους κατηγόρησαν ότι άφησαν να περνάνε συγκεκριμένες πολιτικές και φίμωσαν διαφορετικές φωνές και απόψεις.
Πραγματική ελευθερία του λόγου ή ανεξέλεγκτα μέσα κοινωνικής δικτύωσης
Χωρίς το fast-checking έρχεται η πραγματική ελευθερία του λόγου ή κάτι άλλο; Οι Donald Trump και Elon Musk τονίζουν τις λέξεις «ελευθερία του λόγου», αλλά μήπως έτσι ο κάθε ένας μπορεί να γράφει ό,τι του «κατέβει», προωθώντας τελικά τη ρητορική μίσους και τις ψευδείς αναρτήσεις;
Φαίνεται ότι με την εκλογή του Donald Trump, ο Mark Zuckerberg ευθυγραμμίζεται με τις απόψεις του ή δεν μπορεί να κάνει διαφορετικά. «Ήρθε η ώρα να επιστρέψουμε στις ρίζες μας και την ελεύθερη έκφραση» δήλωσε ο 40χρονος διευθύνων σύμβουλος της Meta.
Πριν λίγες ώρες, η Meta ανακοίνωσε την πρόσληψη του επιχειρηματία Dana White στο διοικητικό συμβούλιο, με το αφεντικό του UFC (Ultimate Fighting Championship) να είναι ένας από τους μεγαλύτερους υποστηρικτές του Donald Trump (αν και κρατάει αποστάσεις από την πολιτική).
