Δείξε μου τον φίλο σου, να σου ποιος είσαι - η πιο σταθερή αξία στη ζωή σου
Τα τελευταία χρόνια ζεις το εξής παράδοξο: όσο περισσότερη πρόσβαση έχεις σε γνώση και πληροφορίες τόσο πιο αποσπασματικά γνωρίζεις την πραγματικότητα και τόσο περισσότερο απομακρύνεσαι από την αλήθεια και την ουσία των λέξεων και των πραγμάτων.
Εκατομμύρια άνθρωποι απ’ όλα τα σημεία του πλανήτη μπορούν ανά πάσα στιγμή να συνδεθούν μεταξύ τους με την ευκολία μιας οποιασδήποτε έξυπνης συσκευής, ακόμα και να συνομιλήσουν και να συνεννοηθούν παρά τη διαφορετική μητρική γλώσσα, χάρη στις εξελιγμένες μεταφραστικές εφαρμογές που έχουν στη διάθεσή τους. Παρ’ όλα αυτά όλο και περισσότερο νιώθεις ότι χάνεσαι στη μετάφραση, κι ό,τι χρειάζεσαι λεξικό για να συνεννοηθείς ακόμα κι όταν συνομιλείς με ανθρώπους που μιλάτε την ίδια γλώσσα, ακόμα κι όταν χρησιμοποιείτε ακριβώς τις ίδιες λέξεις.
Η εποχή της αθωότητας
Όταν ήσουν στην παιδική σου ηλικία, όλα ήταν πιο απλά και σαφώς πιο αθώα. Σκάλιζες στο θρανίο σου, στον κορμό των δέντρων ή στο παγκάκι του πάρκου τα αρχικά του δικού σου ονόματος και της κολλητής σου κι έγραφες την πιο ευχάριστη εξίσωση της ζωής σου – Α + Ε = ΒF (best friends 4 ever). Ακόμα κι αν χρονικά το «για πάντα» μπορεί να αποδεικνυόταν πολύ πιο περιορισμένο, για όσο κρατούσε τουλάχιστον η φιλία σας ήταν κάτι το αδιαφιλονίκητο.
Ακόμα και τότε, όταν ήσουν πιτσιρίκι, ήξερες και σεβόσουν τον όρο της φιλίας πολύ περισσότερο από ό,τι σήμερα. Πώς όμως και πότε άρχισες να χάνεις την μπάλα με το τι σημαίνει «φίλος».
Τότε για παράδειγμα ήξερες να ιεραρχείς και να χωρίζεις με σωστά κριτήρια, και το χαρακτηρισμό «φίλος» δεν τον χάριζες με ευκολία, έπρεπε ο άλλος να τον κερδίσει κι εσύ αντίστοιχα να τον αξίζεις όταν κάποιος θα σε έχριζε φίλη του/της.
Το ανώτατο αξίωμα της κολλητής ή του κολλητού τον έδινες σε ένα άτομο άντε μάξιμουμ 2. Πολλοί παιδικοί καβγάδες κι αργότερα στην εφηβεία μέχρι και την ενηλικίωση συχνά είχαν να κάνουν διεκδικώντας αυτό ακριβώς το έπαθλο – να είσαι η καλύτερη φίλη κάποιου/κάποιας. Μετά είχες τους φίλους σου, που ήταν μετρημένοι στα δάχτυλα, και ήταν διαφορετικοί από τους συμμαθητές σου (ήξερες ότι δεν ήταν όλοι οι συμμαθητές φίλοι σου – και δεν χρειαζόταν άλλωστε να είναι). Ήξερες επίσης ότι αντίστοιχα δεν ήταν φίλοι σου τα αδέρφια, ξαδέρφια, οι γονείς σου… αυτοί ανήκαν στους συγγενείς.
https://www.instagram.com/p/CDRE1xbgd-K/
Όπου ακούς πολλά κεράσια
Από τα σχολικά χρόνια μέχρι σήμερα μεσολάβησαν, σπουδές, φοιτητικά χρόνια, φλερτ, θέσεις εργασίας, ταξίδια. Ο κοινωνικός σου περίγυρος αυξήθηκε, ο αριθμός των γνωριμιών σου επίσης. Κι ύστερα ήρθαν οι μέλισσες… των μέσων κοινωνικής δικτύωσης να σε ζουζουνίσουν και να σε τσιμπήσουν και να σε βάλουν στη διαδικασία να ξετρυπώσεις/ανακαλύψεις/προσεγγίσεις όλους όσους έτυχε να συναντήσεις στη ζωή σου – και να τους βάλεις όλους κάτω από την ίδια «ομπρέλα» της φιλίας.
Οι ομπρέλες, ωστόσο, από καταβολής κόσμου είναι φτιαγμένες για να χωράνε έναν… μάξιμουμ 2! Με ανώτατο όριο τους 5.000 φίλους (ανά προφίλ) δεν ήταν δύσκολο η φιλία και η κοινωνική σου ζωή να μετατραπεί σε πεδίο ανταγωνισμού με όρους πρωταθλητισμού. Όμως η φιλία δεν είναι μια αρένα ούτε μια κούρσα ταχύτητας. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έκαναν ένα μεγάλο καλό, αλλά ταυτόχρονα πρόσφεραν ένα μεγάλο μειονέκτημα (μεταξύ πολλών άλλων κακών).
Σου έδωσαν τη δυνατότητα να επανασυνδεθείς με ανθρώπους που είχες χάσει κάπου στη διαδρομή της ζωής σου, δεν είχες παρά να πληκτρολογήσεις το επώνυμο κάποιου και να βρεις τα διαδικτυακά του ίχνη ή στοιχεία. Ξεσκόνισες παλιές (καλές) ατζέντες σου και παιδικά λευκώματα, και άλμπουμ και ύστερα ξεψαχνίζοντας τα προφίλ (και τους φίλους – κοινούς και μη) των παλιών/νέων φίλων σου βρέθηκες να χάνεις τον έλεγχο με τον αριθμό των επαφών σου, αριθμό που συχνά δεν αντιστοιχεί στην πραγματικότητα.
Mind the gap
Επειδή έχεις μπερδευτεί λίγο με το τι είναι «φίλος» ας ξεκαθαρίσεις τι δεν είναι. Δεν είναι οι συνάδελφοί σου. Μπορεί να περνάς τον περισσότερο χρόνο της μέρας σου μαζί τους. Να ξέρεις τα οικογενειακά/γκομενικά/εσώψυχά τους, να βγαίνεις (αναγκαστικά ή από κεκτημένη ταχύτητα) μαζί τους – αλλά αλήθεια τώρα αν δεν τύχαινε να είστε στο ίδιο γραφείο με πόσους θα ήθελες πραγματικά να είσαι φίλη;
Αντίστοιχα δεν είναι όλα τα πρώην/νυν/μελλοντικά/ατυχή/άδοξα ή επιτυχή φλερτ. Και καλά πού ακούστηκε να έχεις «φίλους» τους πρώην σου; Θα έκανες κάτι τέτοιο στην πραγματική σου ζωή; Γιατί το κάνεις τότε στην ψηφιακή;
Επίσης δεν είναι ο γυμναστής σου, η κομμώτριά σου, το παιδί που σου φέρνει τον καφέ στο γραφείο, ο αγαπημένος σου βιβλιοπώλης ή ο γυναικολόγος σου. Μπορεί να σου είναι εύκολο να τους έχει στο προφίλ σου μαζεμένους και με εύκολη πρόσβαση στο messenger αλλά αυτό δεν τους κάνει απαραίτητα φίλους σου – όσα μηνύματα ή likes κι αν ανταλλάσσετε μεταξύ σας.
Το ότι ψαρεύεις άτομα από διάφορες ομάδες επειδή έχετε κοινά ενδιαφέροντα δεν σημαίνει επίσης αυτομάτως ότι γίνεστε φίλοι.
Danger, toxic
Η κοινωνική ζωή, οι επαφές και σε μεγάλο βαθμό η φιλία και η αλληλοεπίδρασή σου με τους άλλους ανθρώπους έχει μεγάλο αντίκτυπο στην ψυχική σου υγεία και στη συναισθηματική σου κατάσταση. Στην εποχή του κορωνοϊού και της καραντίνας, είναι αλήθεια (το σωστό να λέγεται) ότι τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αλλά και η ευκολία των εφαρμογών και των έξυπνων συσκευών διαδραμάτισαν έναν ιδιαίτερα σημαντικό και σωτήριο ρόλο για τη διατήρηση της κοινωνικής δραστηριότητας και ευεξίας σου.
Όμως με πόσους ανθρώπους είχες πραγματική διάδραση τις μέρες της καραντίνας και ποιους έσπευσες να συναντήσεις (και να αγκαλιάσεις) μόλις πήρες το πράσινο φως;
Η κακή όψη των μέσων κοινωνικής δικτύωσης είναι η τοξικότητα που αναπτύσσεται και που μπορεί να είναι εξαιρετικά βλαπτική. Τα αρνητικά σχόλια, το «δικαίωμα» του καθενός να γράψει ό,τι του κατέβει, ακόμα και η ελευθερία «συναισθηματικών» αντιδράσεων όπως «νοιάζομαι» «λυπάμαι» «έλεος» ή «χαχα» ειδικά όταν χρησιμοποιούνται για να σε πικάρουν/προσβάλουν φτάνουν στο σημείο να σε ενοχλούν και να σε στεναχωρούν παρά να σου δίνουν χαρά.
Αυτό όμως που πραγματικά τείνει να βγαίνει όλο και περισσότερο εκτός ελέγχου είναι ο χρόνος που δαπανάς/αφιερώνεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Από το να απαντήσεις στο ίνμποξ, να δεις τις δικές σου «ειδοποιήσεις», να σκεφτείς τι θα ποστάρεις, και να ανατροφοδοτήσεις το ενδιαφέρον μεταξύ των επαφών σου ανταλλάσσοντας likes και καρδούλες ένα δυωράκι μες στο νερό φεύγει χωρίς να το καταλάβεις – αν και συνήθως είναι πολύ περισσότερο.
Όταν έχεις τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης στο κινητό σου ανοιχτά με τις ειδοποιήσεις να εμφανίζονται ανά πάσα στιγμή, είτε είσαι μέσα είτε όχι, ο χρόνος που αφιερώνεις πολλαπλασιάζεται και παράλληλα δημιουργείται ένα έντονο φαινόμενο διάσπασης προσοχής, με απώτερο στόχο όλη σου η προσοχή να στρέφεται σε αυτά και να δημιουργείται μια σχέση εμμονής και εξάρτησης. Δεν είναι καθόλου δύσκολο να βρεθείς να χάνεις ακόμα και τον ύπνο σου, ενώ εσύ μπήκες απλώς για δέκα λεπτάκια, λίγο πριν κοιμηθείς…
Back to basics ή less is more
Λοιπόν, τα πράγματα είναι εξαιρετικά απλά. Δεν χρειάζεσαι 5.000 φίλους. Το ανώτερο όριο κοινωνικών επαφών (στην πραγματική ζωή) λένε οι επιστήμονες είναι τα 150 άτομα. Τα μεγάλα προφίλ είναι κυρίως για επαγγελματική χρήση. Αν δεν είσαι προϊόν προς πώληση ή διαφήμιση, δεν χρειάζεσαι τόσο λαό…
Μείωσε τον χρόνο αλληλεπίδρασης και ασχολίας σου, βάζοντας σαφή όρια που θα φροντίζεις να μην ξεπερνάς. Ναι όπως κάνουμε στα παιδιά! Κλείσε τις ειδοποιήσεις. Επίλεξε μία συγκεκριμένη χρονική στιγμή για να μπαίνεις (και να βγαίνεις στο καθορισμένο όριο). Όταν είσαι με τους κανονικούς σου φίλους, μην έχεις το κινητό στα χέρια… (μην το έχεις στο οπτικό σου πεδίο καν για λίγο, αλλά χρησιμοποίησέ το σαν απλό τηλέφωνο). Δώσε ρεπό, κάνε μερικές μέρες αποτοξίνωσης – μια δυο (ή και παραπάνω) μέρες χωρίς καθόλου μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Ας θυμηθούμε 10 πράγματα που κάνει μια αληθινή φίλη
1. Σε κάνει να νιώσεις καλύτερα όταν είσαι πεσμένη ή στεναχωρημένη. Σε στηρίζει, σε ενθαρρύνει, σε παρηγορεί, ενισχύει την αυτοπεποίθησή σου.
2. Όταν κάνεις λάθος, σου το λέει. Δεν εκθειάζει μόνο τα καλά σου αλλά και επισημαίνει και τα αρνητικά σου.
3. Είναι εκεί κάθε φορά που τη χρειάζεσαι πραγματικά.
4. Σε ακούει. Ακόμα κι όταν χρειάζεται να μην μιλήσει καν.
5. Είναι δίπλα σου και στα καλά και στα άσχημα. Στις ευχάριστες στιγμές σου και στις πλέον δύσκολες. Νομίζω όμως ότι μια αληθινή φίλη φαίνεται από το πώς αντιμετωπίζει την ευτυχία σου.
6. Περνάς όμορφα μαζί της και σε χαλαρώνει. Με τόσο άγχος στη ζωή μας,οι φίλοι είναι το δυνατό μας αντικαταθλιπτικό.
7. Σε καλύπτει, σε υποστηρίζει, σε υπερασπίζεται αν χρειαστεί μπροστά σε άλλους.
8. Δεν αφήνει σχέσεις, γάμο, παιδιά να μπουν τροχοπέδη στη φιλία σας. Τα ωράρια και οι υποχρεώσεις αλλάζουν, η ουσία της σχέσης μας όμως ποτέ.
9. Ζητάει συγνώμη και ξέρει να συγχωρεί.
10. Σε κάνει να προχωράς παραπέρα και να γίνεσαι ολοένα και καλύτερη.
Κι αν ακόμα αναρωτιέσαι για τον ορισμό της φιλίας, ας έχεις στο νου σου το εξής. Φίλη είναι αυτή που το τηλέφωνό της βρίσκεται στα νούμερα αυτόματης ανάκλησης του κινητού σου, εκείνη που θα την πάρεις τηλέφωνο ανά πάσα στιγμή (και θα το σηκώσει). Που θα καταλάβει πώς είσαι χωρίς να δει το στάτους σου. Που θα δώσει αίμα για τους δικούς σου πριν το κάνεις ανάρτηση. Πού θα της στείλεις φωτό τα δύο ζευγάρια παπούτσια που έχεις βάλει στο μάτι και δεν ξέρεις ποιο να διαλέξεις. Που πρώτα θα σε ακούσει κι ύστερα θα πει τη γνώμη της. Που θα αντέξει να σε αφήσει να φας το κεφάλι σου (αφού το θες), αλλά θα είναι σε εγρήγορση για να τσακιστεί να έρθει να σε βοηθήσει να μαζέψεις τα κομμάτια σου. Κι όλα αυτά μόνο αν είσαι κι εσύ σε θέση να τα κάνεις το ίδιο για εκείνη – να κλάψεις, να γελάσεις, να σταθείς δίπλα της.
Η φιλία δεν έχει αρχή και τέλος, δεν έχει επετείους, εμφανίζεται και εξαφανίζεται, μπορεί να έχει μικρή διάρκεια, μπορεί να είναι και για πάντα, αλλά θέλει προσπάθεια, εμπλοκή, ειλικρίνεια, αγάπη, σεβασμό και αποδοχή. Να αγαπάς και να δέχεσαι τον άλλον όπως είναι. Δεν χρειάζεται να είστε ίδιοι, δεν χρειάζεται να είστε αυτοκόλλητοι, δεν χρειάζεται να μιλάτε κάθε μέρα ή να είστε συνέχεια μαζί. Αρκεί να είσαι και να είναι εκεί όταν η μία έχει ανάγκη την άλλη!
Stand by me!