Η προέλευση των αρχικών WC που βλέπουμε στις πόρτες των τουαλετών μας οδηγεί σε ένα ταξίδι πίσω στο χρόνο.
Για δεκαετίες ολόκληρες, όλοι μας περνάμε μπροστά από τουαλέτες καφέ, εστιατορίων, αεροδρομίων, γηπέδων και άλλων χώρων – δημόσιων και μη - που υποδέχονται κοινό, με τη λέξη WC γραμμένη στις πόρτες. Τη λέξη τη βρίσκουμε και στις τουαλέτες σπιτιών.
Υπάρχει μεγάλη πιθανότητα η συγκεκριμένη λέξη να περνάει μπροστά από τα μάτια μας μία ή και περισσότερες φορές την ημέρα, χωρίς να της δώσουμε μεγάλη σημασία. Ξέρουμε, όμως, πολύ καλά ότι WC – ή W.C. - σημαίνει τουαλέτα και σε αυτόν το χώρο δεν υπάρχει κάποια μπανιέρα ή ντους. Καλύπτει 100% συγκεκριμένες… ανάγκες.
Ποια είναι η προέλευση της λέξης WC;
Για να μάθουμε περισσότερα για την προέλευση της λέξης WC ή βεσέ, όπως την προφέρουμε πολλοί στην Ελλάδα, πρέπει να κάνουμε ένα ταξίδι πίσω στο χρόνο στην Αγγλία – αλλά και την Αμερική - του 19ου αιώνα, ο αιώνας των μεγάλων αλλαγών και ανάπτυξης, αλλά δεν μπορείς να πεις ότι οι συνθήκες υγιεινής ήταν ακόμα σε ικανοποιητικό επίπεδο.
Σύμφωνα με το site Plumbworld, η λέξη άρχισε να χρησιμοποιείται γύρω στο 1870 στην Αγγλία. Αρχικά σήμαινε “wash-down closet”, λίγο αργότερα εξελίχθηκε σε “water closet” και πολύ σύντομα απλά σε WC. Μπορεί οι συνθήκες υγιεινής να μην ήταν οι καλύτερες στην βικτωριανή εποχή, αλλά οι καινοτομίες που έρχονταν και αφορούσαν την κατασκευή τουαλετών, αποχετεύσεων, υδραυλικών συστημάτων, άρχισαν να βελτιώνουν αισθητά τις συνθήκες ζωής. Κάποιοι άλλοι, τοποθετούν τις ρίζες της λέξης νωρίτερα, μεταξύ 1736 και 1755.
Βέβαια, μεγάλος πληθυσμός σε μεγάλες πόλεις της Αγγλίας όπως το Λονδίνο ζούσαν στη φτώχεια και την ανέχεια τον 18ο και 19ο αιώνα. Οι τουαλέτες στα σπίτια ήταν πολυτέλεια για κάποιους. Αν πάμε ακόμα πιο πίσω, οι Άγγλοι – και όχι μόνο αυτοί - πέταγαν τις ακαθαρσίες τους από το παράθυρο στο δρόμο, σε μία ανθυγιεινή ανοιχτή αποχέτευση.
Για κάποιους οι τουαλέτες ήταν πολυτέλεια, κάποιοι άλλοι, της μεσαίας και ανωτέρας τάξης, δεν ήθελαν από ντροπή να πουν καν τη συγκεκριμένη λέξη: τουαλέτα. Έτσι προτίμησαν να την λένε αλλιώς, π.χ. WC. Η ίδια η λέξη τουαλέτα, έχει προέλευση από τη Γαλλία και τη μέση γαλλική γλώσσα όπως ομιλούνταν μεταξύ του 14ου και του 17ου αιώνα. Προέρχεται από τη λέξη toile και το υποκοριστικό toilette που σημαίνει πανί ή ύφασμα. Από εκεί και πέρα, η λέξη τουαλέτα κατείχε πολλές έννοιες, αρχικά από το κομμάτι υφάσματος που έβαζε κάποιος-κάποια γύρω από τους ώμους όταν ξυρίζονταν ή έφτιαχναν τα μαλλιά τους μέχρι το γυναικείο επίσημο φόρεμα και το μπουντουάρ κρεβατοκάμαρας.
Πηγαίνοντας πίσω, τι σημαίνει water closet από το οποίο μας έμεινε το WC;
Αν μεταφράσουμε τις λέξεις, water σημαίνει νερό και closet σημαίνει ντουλάπα. Σύμφωνα και με το επίσημο λεξικό του Cambridge, water closet είναι ένα δωμάτιο που περιέχει μία τουαλέτα με τρεχούμενο νερό (λεκάνη και καζανάκι της εποχής). Είναι ένα ξεχωριστό μικρό δωμάτιο στο σπίτι που έκανες απερίσκεπτος την ανάγκη σου. Με τη συνεχή βελτίωση και ανάπτυξη των υδραυλικών συστημάτων και σωληνώσεων μέσα στα σπίτια, κάποιοι μετέτρεψαν τις ντουλάπες για ρούχα σε τουαλέτες.
Όσο πέρναγαν τα χρόνια, σε αυτό το μικρό δωμάτιο προστέθηκε και ένας νιπτήρας, ενώ τη σημερινή εποχή ένα μπάνιο ή τουαλέτα μπορεί να περιέχει στον ίδιο χώρο μία μπανιέρα, λεκάνη, ντους, νιπτήρα, υδρομασάζ, πλυντήριο ρούχων και ό,τι άλλο ποθείς. Σε πολλά χωριά της Ελλάδας, πολλές τουαλέτες είναι ακόμα εκτός σπιτιού.
Ακόμα θυμάμαι τις «τούρκικες» τουαλέτες στο στρατό. Αυτές σε ποια κατηγορία ανήκαν;