Δεν είναι μόνο ο ατρόμητος ξανθομάλλης δημοσιογράφος με το τσουλούφι. Ο πρωτοπόρος Βέλγος σχεδιαστής κόμικς έχει δημιουργήσει και άλλους ήρωες και ιστορίες που συνεχίζουν να συναρπάζουν μέχρι τις μέρες μας.
Θα χρειαζόμασταν να γράψουμε ένα ολόκληρο βιβλίο για να αποτιμήσουμε τη συνολική προσφορά και την κληρονομιά που άφησε ο Ερζέ στον κόσμο των κόμικς και σαν ένας από τους πρωτοπόρους της γαλλοβελγικής σκηνής (Bande dessinée). Ας αφήσουμε αυτό το δύσκολο έργο σε άλλους.
Γνωστός με το ψευδώνυμο Ερζέ (Hergé), ο Ζωρζ Προσπέρ Ρεμί (Georges Prosper Remi) γεννήθηκε σε μία ήσυχη γειτονιά των Βρυξελλών του Βελγίου το 1907 και όπως κάποιος ίσως μπορεί να καταλάβει, η ζωή και οι παραστάσεις του πέρασαν μέσα από τους δύο αιματηρούς παγκόσμιους πολέμους.
Στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο ήταν ένα μικρό παιδί που ζούσε στις «θλιμμένες και γκρι Βρυξέλλες», όπως ο ίδιος τις είχε αποκαλέσει, βρίσκοντας διέξοδο στους προσκόπους και στον βουβό κινηματογράφο, ενώ ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος τον βρήκε σαν ένα ώριμο 32χρονο σχεδιαστή κόμικς και γραφίστα, έχοντας δημιουργήσει τον μεγαλύτερο ήρωα των ευρωπαϊκών κόμικς: τον ατρόμητο δημοσιογράφο που κυνηγά την περιπέτεια σε όλο τον κόσμο, τον Τεντέν (Tintin).
Ο χάρτινος ήρωας Τεντέν εμφανίστηκε για πρώτη φορά το 1929 μέσα από μικρές ιστορίες στο ένθετο Le Petit Vingtième της βελγικής εφημερίδας Le Vingtième Siècle. Ήταν τόσο μεγάλη επιτυχία του που λίγο αργότερα οι ιστορίες του συνέχισαν στη μεγαλύτερη εφημερίδα Le Soir και στη συνέχεια μέσα από το πρώτο περιοδικό Tintin. Μέχρι που φτάσαμε στα πρώτα μεγάλα άλμπουμ με ολοκληρωμένες περιπέτειες με τον ξανθό ήρωα των κόμικς (“Οι Περιπέτειες του Τεντέν”), 24 συνολικά, με τις πωλήσεις σήμερα, 41 χρόνια από το θάνατο του Ερζέ το 1983, να ξεπερνάνε τις 260 εκατομμύρια κόπιες και να έχουν μεταφραστεί σε δεκάδες γλώσσες.
Μπορεί ο Τεντέν και οι συνοδοιπόροι του στην περιπέτεια, ο καπετάνιος Χάντοκ, ο πιστός σκύλος Μιλού, οι πανομοιότυποι ντετέκτιβ Ντυπόν και Ντιπόν, που άλλοι λένε είναι δίδυμα αδέλφια και άλλοι όχι, ο καθηγητής Τρύφων Τουρνεσόλ, να συνεχίζουν να τραβάνε τα φώτα της δημοσιότητας μέχρι και σήμερα, σαν τα καλύτερα και πιο δημοφιλή ευρωπαϊκά κόμικς του 20ου αιώνα, ο Ερζέ δεν έμεινε μόνο εκεί, δημιούργησε και άλλους ήρωες και ιστορίες. Ανάμεσά τους, οι Ζο, Ζετ και Ζοκό, με τις δικές τους περιπέτειες να συγκινούν παιδιά και ενήλικες.
Οι Περιπέτειες των Ζο, Ζετ και Ζοκό
Αν παρατηρήσετε καλά, σε όλα τα οπισθόφυλλα των “Περιπετειών του Τεντέν”, υπάρχουν οι φιγούρες ενός κοριτσιού και ενός αγοριού που κρατάει μία μικρή μαϊμού. Το κορίτσι είναι η Ζετ Λεγκράντ, το αγόρι είναι ο μεγάλος αδελφός της, ο Ζο Λεγκράντ, και η μικρή μαϊμού είναι ο Ζοκό. Είναι οι ήρωες του Ερζέ μέσα από τα άλμπουμ “Οι Περιπέτειες των Ζο, Ζετ και Ζοκό”.
Οι τρεις αυτοί ήρωες παρουσιάστηκαν για πρώτη φορά το 1936, επτά χρόνια μετά από τον Τεντέν, μέσα από τις σελίδες της εβδομαδιαίας καθολικής εφημερίδας για παιδιά, Cœurs Vaillants. Η ίδια εφημερίδα φιλοξενούσε και ιστορίες με τον Τεντέν. Μην ξεχνάμε ότι βρισκόμαστε σε μία περίοδο που o Χίτλερ ανέβαινε στην εξουσία στη γειτονική Γερμανία, η Ρωμαιοκαθολική εκκλησία έπαιζε πρωταρχικό ρόλο στις ζωές των Βέλγων, ενώ η χώρα συνέχιζε να έχει αποικίες στην Αφρική (όπως στο Κονγκό που εμφανίζεται και στις περιπέτειες του Τεντέν, το οποίο οι Βέλγοι αποικιοκράτες επί Βασιλιά Λεοπόλδου Β’ έπνιξαν στο αίμα).
Ο πατήρ Κουρτουά, ο διευθυντής της εβδομαδιαίας εφημερίδας, πρότεινε στον Ερζέ να σχεδιάσει μία νέα σειρά κόμικς που θα απευθυνόταν σε όλη την οικογένεια (βάζουμε ξανά το συντηρητικό πλαίσιο της εποχής στο προσκήνιο, με τον πατέρα να δουλεύει, τη μητέρα να μένει στο σπίτι για να φροντίζει τα παιδιά), σε αντίθεση με τον πιο ανεξάρτητο Τεντέν (που δεν γνωρίζουμε τίποτα για τη δική του οικογένεια).
Κάπως έτσι γεννήθηκαν οι Ζο, Ζετ και Ζοκό, δύο ατίθασα αδέλφια που μπλέκουν μαζί με τη μαϊμού τους σε διάφορες περιπέτειες σε κάθε γωνιά του πλανήτη – από μακρινά εξωτικά νησιά με ιθαγενείς κανίβαλους μέχρι το Βόρειο Πόλο - και έρχονται αντιμέτωπα με διάφορους επικίνδυνους χαρακτήρες. Τελικά, πατέρα Κουρτουά, πού ήταν οι γονείς όταν τα παιδιά τους έμπλεκαν σε όλα αυτά; Ο πατέρας των παιδιών, κ. Λεγκράντ, δουλεύει μηχανικός σε αεροπορική εταιρεία, ίσως είναι το alter ego του ίδιου του Ερζέ, που πάντα είχε μεγάλο ενδιαφέρον για την αεροπλοΐα (τα αεροπλάνα έχουν κεντρικό ρόλο στις ιστορίες του).
Τα καρέ και οι καθαρές γραμμές που χαρακτηρίζουν τα σχέδια του Ερζέ, υπάρχουν και εδώ, συνεχίζουν να γοητεύουν και μας παρασύρουν σε μία σειρά περιπετειών με νέους ήρωες. Δυστυχώς, κυκλοφόρησαν συνολικά μόλις πέντε άλμπουμ με τις “Περιπέτειες των Ζο, Ζετ και Ζοκό”, από το 1951 μέχρι το 1957.
Νιώθουμε τυχεροί που μετά από δεκαετίες “Οι Περιπέτειες των Ζο, Ζετ και Ζοκό” κυκλοφορούν και στην Ελλάδα για πρώτη φορά, με τα τρία πρώτα άλμπουμ, “Το Στρατόπλοιο H.22”, “Η Μυστηριώδης Ακτίνα”, “Η Κοιλάδα με τις Κόμπρες”, να είναι διαθέσιμα στα βιβλιοπωλεία και κομιξάδικα της χώρας (εκδόσεις Μικρός Ήρως).
Λέτε οι Ζο και Ζετ να είναι ανίψια του Τεντέν; Δεν θα μάθουμε ποτέ.