Και γιατί ο αυτοέλεγχος ανοίγει το δρόμο για μια ευτυχισμένη προσωπική ζωή.
Μπορεί οι μοιραίοι έρωτες, που μας κάνουν να κυλιόμαστε στα πατώματα και μας κρατούν άγρυπνους τις νύχτες, να έχουν την τιμητική τους στη λογοτεχνική, μουσική και γενικά καλλιτεχνική δημιουργία, αλλά για την προσωπική μας ζωή μπορεί να αποβούν καταστροφικοί. Στην πραγματικότητα, χρειαζόμαστε τον αυτοέλεγχο για να καλλιεργήσουμε μακροχρόνιες ερωτικές σχέσεις διαποτισμένες με αξίες όπως η εγγύτητα, ο αλληλοσεβασμός, η ευγνωμοσύνη, μας διαβεβαιώνει ο ψυχολόγος Aaron Ben-Ze'ev, συγγραφέας του βιβλίου «In the name of love» («Στο όνομα της αγάπης»).
«Ο αυτοέλεγχος συνήθως αντικαθιστά τις αρχικές, αυθόρμητες αντιδράσεις μας με πιο συνειδητές συμπεριφορές που απορρέουν από τη σκέψη και τον σχεδιασμό. Που λαμβάνουν υπόψη τους το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον» όπως προσθέτει ο ειδικός. Μια μόνο από τις επιστημονικές μελέτες (2019) που επιβεβαιώνουν τα οφέλη του αυτοελέγχου καταλήγει στο συμπέρασμα ότι οι έφηβοι που επιδεικνύουν υψηλότερο αυτοέλεγχο, 23 χρόνια αργότερα αναφέρουν υψηλότερη ικανοποίηση από τις προσωπικές τους σχέσεις, λιγότερες εντάσεις και καλύτερη επικοινωνία με το σύντροφό τους.
Είναι σημαντικό λοιπόν να θέτουμε κανόνες στις προσωπικές σχέσεις μας, όπως προσθέτει ο Ben-Ze'ev, καλλιεργώντας καταρχήν θεμελιώδεις αξίες. Ας το φανταστούμε αυτό όπως και τη διατροφή: όταν πιστεύουμε στις αρχές της υγιεινής διατροφής, είναι πιο πιθανό να πούμε «όχι» στο junk food, ακόμα και αν το τελευταίο μας δελεάζει. Ο αυτέλεγχος στο φαγητό καλλιεργείται, πρωτίστως, όταν εμπεδώνουμε τα οφέλη της υγιεινής διατροφής.
Και όπως και στη διατροφή, έτσι και στις σχέσεις, η υπερβολική υπακοή σε κανόνες, ιδιαίτερα όταν αυτοί επιβάλλονται από κάποιον άλλον, μπορεί να γυρίσει μπούμερανγκ. Αν μας απαγορεύσει, π.χ., κάποιος να τρώμε γλυκά, αργά ή γρήγορα θα πέσουμε με τα μούτρα στη ζάχαρη. Κάτι ανάλογο συμβαίνει και στις σχέσεις. Αν, για παράδειγμα, ο σύντροφός μας είναι υπερβολικά ελεγκτικός απέναντί μας, μακροπρόθεσμα θα δηλητηριάσει τη σχέση μας, σύμφωνα με μια μελέτη (1993) που έγινε σε δυσλειτουργικούς γάμους.
Για να καλλιεργήσουμε λοιπόν αυτοέλεγχο ο ψυχολόγος συμβουλεύει να δώσουμε προτεραιότητα στις αξίες που θέλουμε να υπηρετεί η σχέση μας, απομυθοποιώντας στο μυαλό μας τους «καταστροφικούς» έρωτες. Έτσι, οι κανόνες που θα θέσουμε στον εαυτό μας (π.χ., να μην ενδώσουμε στην απιστία) δεν θα δείχνουν περιοριστικοί, αλλά ως επένδυση για μια ουσιαστική και δυνατή σχέση, που μπορεί να μας ακολουθήσει, αν το επιθυμούμε, εφ' όρου ζωής.
Φωτογραφία: Pablo Heimplatz / Unsplash
