Ο Γιώργος Τζαβάρας μιλάει στο Platform για το παιχνίδι της επιβίωσης και την μαύρη meta-κωμωδία «Τούνδρα» που σκηνοθετεί στο Rabbithole.
Γνωστός μέσα από τους ρόλους του στις μεγαλύτερες θεατρικές επιτυχίες της τελευταίας δεκαετίας, τον «Τυχαίο Θάνατο ενός Αναρχικού» και στους «Παίχτες», ο Γιώργος Τζαβάρας βλέπει τρεις παραστάσεις που έχει σκηνοθετήσει να συνεχίζονται με εξίσου μεγάλη επιτυχία (οι παιδικές παραστάσεις «Κοντά τις Ράγιες» στο Θέατρο Άλφα και «Ο Ραφτάκος των Λέξεων» στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης, αλλά και η υπέροχη «Τούνδρα» στο Rabbithole). Σίγουρα, μια καλή «δημιουργική σοδειά» για τον ηθοποιό και σκηνοθέτη.
Με αφορμή την «Τούνδρα» - μέσα από ένα κείμενο του Γιώργου Σίμωνα - και το παιχνίδι ενοχών με μπόλικο μαύρο χιούμορ που ξετυλίγεται στην παράσταση-σχόλιο στην meta εποχή των συνθηκών διαβίωσης, διαμονής και επιβίωσης, ο Γιώργος Τζαβάρας μίλησε στο Platform.
Photo © Χρήστος Συμεωνίδης
-Πότε πήρες στα χέρια σου το κείμενο του Γιώργου Σίμωνα και τι διέκρινες μέσα σε αυτό;
Tο κείμενο το πήρα στα χέρια μου στην αρχή περίπου του Νοέμβρη του 2023 και η πρώτη μου εντύπωση είναι ότι διαβάζεται με μιαν ανάσα. Με συγκίνησε ο τρόπος του Σίμωνα, η γλώσσα του και οι αναφορές του. Διέκρινα μια θεματική που μας πονάει και που δεν τη συναντά εύκολα κανείς, το θέμα του τί είναι σπίτι και πώς στεκόμαστε απέναντι σε αυτό στις μέρες μας.
-Ο Γιώργος Σίμωνας πρωταγωνιστεί επίσης. Πώς λειτούργησε αυτό μεταξύ σας;
Λειτούργησε εξαιρετικά. Ο Γιώργος υπήρξε βοηθητικός στην ανάγνωση-ανάλυση του κειμένου και μετά, όταν άρχισε η πρακτική δουλειά της προετοιμασίας της παράστασης, λειτούργησε αμιγώς ως ηθοποιός. Τα πράγματα μεταξύ μας ήταν πολύ εύκολα. Είναι ένας πολύτιμος συνεργάτης σε όλα τα επίπεδα.
-Πώς αποφάσισες να σκηνοθετήσεις αυτό το έργο; Σε γνωρίσαμε τα τελευταία χρόνια να πρωταγωνιστείς σε δύο τεράστιες θεατρικές επιτυχίες, τον «Τυχαίο Θάνατο ενός Αναρχικούς» και στους «Παίχτες».
Υπήρξε μια συζήτηση σε πολύ αρχικό στάδιο για να συμμετέχω στην παράσταση ως ηθοποιός. Αλλά νομίζω ο Σίμωνας πήρε την σωστή απόφαση να πάρει μια απόσταση από το συγγραφικό του παιδί και ορθώς κατά την άποψή μου. Έτσι αποφασίστηκε να σκηνοθετήσω το έργο. Άλλωστε δεν είναι η πρώτη μου σκηνοθεσία. Απολαμβάνω πάντως και τα δύο πόστα εξίσου, και του ηθοποιού, και του σκηνοθέτη.
-Τι κρατάς από το ταξίδι με τον «Τυχαίο Θάνατο ενός Αναρχικού» και τους «Παίχτες»;
Όμορφες εμπειρίες και οι δύο, ο «Αναρχικός» άλλωστε συνεχίζεται μέχρι και το Πάσχα, εξαιρετικές συνεργασίες με πολύ ταλαντούχους ανθρώπους και φυσικά και οι δύο πολύ επιτυχημένες παραστάσεις. Αυτό φυσικά δεν είναι ποτέ δεδομένο και είμαι εξαιρετικά ευγνώμων που είχα την τύχη να βρεθώ στους θιάσους αυτούς.
-Πίσω στην “Τούνδρα”, φοβάστε ότι μία μέρα θα ξυπνήσετε και τα πάντα γύρω από το Rabbithole ή μάλλον όλη η Αθήνα θα έχει μετατραπεί σε καταλύματα για βραχυπρόθεσμη παραμονή; Πώς αντιστεκόμαστε σε αυτό;
Νομίζω το σκηνικό που περιγράφεις έχει ήδη αρχίσει και στήνεται γύρω μας. Η έννοια του σπιτιού, όπως και πολλές άλλες, έχει αποκτήσει μια νοσηρή προσωρινότητα που γιγαντώνεται συνεχώς. Πραγματικά δεν έχω ιδέα για το πώς αντιστεκόμαστε σε αυτό. Με παρασέρνει κι εμένα η ορμητική αυτή απαλλοτρίωση μερικές φορές. Πραγματικά δεν ξέρω τι μπορεί να γίνει σε ατομικό επίπεδο. Η απάντηση δίνεται μόνο πολιτειακά σε τέτοια μεγάλα θέματα και η πολιτική ηγεσία μόνο να κωφεύει ξέρει, απ’ όσο τουλάχιστον φαίνεται.
-Είναι η «Τούνδρα» ένα όριο που βάζει ή αναγκάζεται να βάλει κάποιος άνθρωπος; Ότι δεν μπορεί να «ψηλώσει» άλλο;
Είναι ένα όριο σίγουρα. Δεν μπορούμε να το περάσουμε συλλογικά για πολλούς λόγους. Μας είπαν ότι δεν πάει παραπέρα και επίσης αντιμετωπίζουμε και την μήνι των πολλών αν τύχει και σηκώσουμε κεφάλι πέρα απ’ αυτό. Για να δουλεύει το οποιοδήποτε σύστημα πρέπει τα γρανάζια του να κάνουν αυτό που πρέπει και όχι οτιδήποτε άλλο. Απογοητευτική κάπως σκέψη. Την βλέπω και πιστεύω τη βλέπουμε ολούθε τριγύρω ενσαρκωμένη όμως.
-Κάπου διάβασα ότι αυτή τη στιγμή παίζονται 400 θεατρικές παραστάσεις στην Αθήνα. Ποιες ανάγκες καλύπτουν όλες αυτές οι παραστάσεις;
Δεν είμαι σίγουρα αρμόδιος για να απαντήσω σε αυτό το ερώτημα. Σίγουρα καλύπτουν κάποιες ανάγκες και εύχομαι να απευθύνονται σε κόσμο που έχει την ανάγκη να τις δει ώστε να μακροημερεύσουν. Είναι δύσκολες οι συνθήκες στο ελεύθερο θέατρο πολύ.
-Με την πορεία του «Τυχαίου Θάνατου ενός Αναρχικού» να συνεχίζεται, υπάρχουν νέα σχέδια για εσένα για το προσεχές διάστημα;
Βεβαίως και υπάρχουν. Μέχρι την Κυριακή των Βαΐων θα τρέχει στο Θέατρο Άλφα η παράσταση για παιδιά που σκηνοθέτησα, διασκευάζοντας το αγαπημένο βιβλίο της Άλκης Ζέη «Κοντά στις Ράγιες». Παράλληλα ετοιμάζονται νέες συνεργασίες και στο υποκριτικό αλλά και το σκηνοθετικό κομμάτι που όμως ακόμα δεν μπορώ να σας τις ανακοινώσω. Ευχαριστώ πολύ για τη φιλοξενία.
H “Τούνδρα” σε σκηνοθεσία Γιώργου Τζαβάρα, με πρωταγωνιστές τον Γιώργο Σίμωνα, Ματίνα Περγιουδάκη και Αναστασία Στυλιανίδη, κάθε Δευτέρα και Τρίτη στο Rabbithole (Γερμανικού 20, Αθήνα). Εισιτήρια ΕΔΩ.
