Sorry, αλλά το πώς λες «συγνώμη» είναι το κλειδί για μια καλύτερη σχέση
Έχουν γραφτεί άπειρα posts και δακρύβρεχτα άρθρα για τις πληγωμένες καρδιές, τα παράπονα, τις παρεξηγήσεις. Ωστόσο τα λάθη είναι χαρακτηριστικό της ανθρώπινης ύπαρξης και οι ασυνεννοησίες είναι μέσα στο παιχνίδι των σχέσεων και των αλληλοεπιδράσεων. Ενώ όμως ψάχνεις να μάθεις γιατί σε πλήγωσε και τι να κάνεις αντίστοιχα κι εσύ –όπως όλοι μας– μπορεί να έχεις πληγώσει κάποιον: φίλο, σύντροφο, κολλητή, σχέση, συνάδελφο, συγγενή. Όλοι μας λίγο πολύ, άθελά μας ή και συνειδητά κάποιες φορές έχουμε βρεθεί στη θέση και του θύτη κι όχι μόνο του θύματος. Ειδικά σε μια εποχή που λόγω της πίεσης της πανδημίας έχουμε όλοι γίνει λιγάκι πιο εύθικτοι κι ευερέθιστοι είναι εύκολο να ξεφύγει μια συζήτηση και να οδηγηθεί σε έκρυθμη κατάσταση. Η επίλυση των συγκρούσεων αλλά και γενικότερα η συνεννόηση και η διάδραση σε μια σχέση γίνεται πιο εύκολη και πιο αποτελεσματική όταν ξέρεις να λες και να ζητάς «συγνώμη».
Παρόμοια στην έννοια με μια γλώσσα αγάπης, μια «γλώσσα συγνώμης» ή αλλιώς «γλώσσα απολογίας» είναι ο τρόπος με τον οποίο δίνεις και λαμβάνεις ένα «Λυπάμαι», ένα «συγνώμη». Και ενώ πιθανότατα δεν έχεις σκεφτεί ποτέ πώς μοιάζει κάτι τέτοιο ή γιατί είναι σημαντικό, ο τρόπος με τον οποίο ζητάς συγνώμη από τον σύντροφό σου είναι πραγματικά εξαιρετικής ζωτικής αξίας - ειδικά επειδή όλοι απαιτούν και έχουν ανάγκη κάτι διαφορετικό για να ξεπεράσουν μια διαφωνία.
Αυτό συμβαίνει επειδή όλοι οι άνθρωποι αντιδρούν από τη φύση τους με διαφορετικό τρόπο. Για σένα, μπορεί να αρκεί να ακούσεις τις λέξεις «Λυπάμαι, έχεις δίκιο» μετά από έναν καβγά. Αλλά για κάποιον άλλο, οι λέξεις «λυπάμαι» θα μπορούσαν να ακούγονται άδειες και να του δίνουν την αίσθηση ότι προσπαθείς να το βάλεις κάτω από το χαλί για να πάτε παρακάτω.
Ας αναλύσουμε λοιπόν ό,τι πρέπει να γνωρίζεις για τις γλώσσες συγνώμης γιατί, όσο πρέπει να γνωρίζεις και να αξιοποιείς μια καλή γλώσσα αγάπης, οι γλώσσες απολογιών είναι εξίσου σημαντικές.
Ποιες είναι οι γλώσσες συγνώμης;
Οι γλώσσες συγνώμης ήρθαν στο προσκήνιο όταν ο Gary Chapman, PhD, έγραψε για αυτό στο βιβλίο του «The Five Languages of Apology» με την Jennifer Thomas. (Έγραψε επίσης και τις πέντε γλώσσες αγάπης). Ο Chapman λέει βασικά γλώσσες αγάπης = πώς λες ή δείχνεις σε ένα άτομο ότι το αγαπάς, και γλώσσες συγνώμης = πώς λες ή δείχνεις σε ένα άτομο ότι λυπάσαι.
Συνολικά, υπάρχουν πέντε γλώσσες συγνώμης:
Έκφραση της λύπης μου(«Ντρέπομαι για το πώς σε έβλαψα».)
Αποδοχή ευθύνης («Ήταν λάθος μου να το κάνω αυτό σε εσένα».)
Ειλικρινή μετάνοια («Μπορώ να φανταστώ ειλικρινά τον πόνο που σου προκάλεσα, λυπάμαι πολύ. Δεν θα το ξανακάνω. Την επόμενη φορά, θα κάνω _____ διαφορετικά».)
Κάνοντας αποκατάσταση («Έτσι θα το κάνω _____».)
Ζητώντας συγχώρεση («Θα με συγχωρήσεις που σε απογοήτευσα;»)
Γιατί είναι σημαντικό να γνωρίζεις τη γλώσσα συγνώμης σου;
Με δεδομένο ότι θέλεις η σχέση σου να είναι λειτουργική στην πράξη, το να εξασκηθείς και να μάθεις πώς να χρησιμοποιείς και να αξιοποιείς τις γλώσσες απολογιών είναι το παν.
Σου επιτρέπουν να ενισχύσεις τη σχέση σου βελτιώνοντας την ικανότητά σου να διευκολύνεις τη συγχώρεση. Η σωστή κατανόηση της γλώσσας συγνώμης του συντρόφου σου επίσης θα σε βοηθήσει να επικοινωνήσεις/επικοινωνήσετε με τρόπο που και οι δύο να ακούτε και να λέτε «συγνώμη» με το πιο ικανοποιητικό αποτέλεσμα για τον καθένα σας.
Εάν ο στόχος είναι να ξεπεράσεις μια διαφωνία με τον σύντροφό σου, δεν θα έχει νόημα να εκφράσεις τη λύπη και να αποδεχτείς την ευθύνη εάν ο σύντροφός σου χρειάζεται να του προσφέρεις μια αποκατάσταση της ισορροπίας για να νιώσει καλύτερα για την κατάσταση.
Οι άνθρωποι μιλούν διαφορετικές γλώσσες συγνώμης και είναι σημαντικό να τις κατανοήσεις όχι μόνο για να μάθεις βαθύτερα τον σύντροφό σου αλλά και για γνωρίσεις καλύτερα τον εαυτό σου. Οι παρεξηγήσεις μπορεί να κουφωθούν και να γίνουν επώδυνο αγκάθι στη σχέση σας εάν εσύ και ο σύντροφός σου έχετε διαφορετικές γλώσσες συγνώμης. Ο μόνος τρόπος για να αποφευχθούν είναι να γνωρίζει κανείς τον τύπο του άλλου και να ενεργεί αναλόγως του όποτε υπάρχει ανάγκη.
Τι να κάνεις αν έχεις διαφορετική γλώσσα συγνώμης από το σύντροφό σου;
Συμβιβασμός είναι η λέξη κλειδί. Αν γνωρίζεις ότι η γλώσσα αγάπης του συντρόφου σου είναι η φυσική αφή (παρά τη δική σου λέξη επιβεβαίωσης), καλό είναι να συνεχίσεις να τον αγκαλιάζεις για να τον κάνεις να αισθάνεται ότι τον εκτιμάς μετά από μια δύσκολη μέρα. Και το κάνεις αυτό ακόμα κι αν τα λόγια επιβεβαίωσης είναι η δική σου γλώσσα αγάπης.
Το ίδιο ισχύει για τις γλώσσες συγνώμης. Προσπαθήστε να κατανοήσετε και να εξασκήσετε μαζί αλλά και ξεχωριστά ο ένας για τον άλλον τις γλώσσες συγνώμης σας ως μέσο για να είστε ουσιαστικά πιο κοντά και να ξεπερνάτε μαζί -από κοινού- τις διάφορες διαφωνίες. Αυτό είναι εξαιρετικά κρίσιμο εάν θέλετε να είστε σε θέση να κάνετε διορθώσεις, να εξομαλύνετε καταστάσεις αλλά και να αποτρέπετε την επανάληψη παρόμοιων δυσάρεστων καταστάσεων. Σκοπός είναι να μάθετε να επικοινωνείτε αποτελεσματικά, με ειλικρίνεια και ενσυναίσθηση κι όχι να προσποιείστε ή να καταπιέζεστε προκειμένου να ξεπεράσετε μια διαφωνία, ενώ στην πραγματικότητα απλώς καταχωνιάζετε κάτι που συνεχίζει να σας απασχολεί ή να σιγοκαίει μέσα σας – και στους δυο σας, ή στον έναν από τους δύο.
Ακόμα κι αν μπορεί να αισθάνεσαι άβολα με το να ζητήσεις συγχώρεση ή να αποδεχτείς την ευθύνη για κάτι, οι ανάγκες του συντρόφου σου θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη (όπως και οι δικές σου) όταν βγαίνει στην επιφάνεια μια διαφωνία. Και αυτό μπορεί να γίνει μόνο μέσω μιας λειτουργικής επικοινωνίας.
Πώς μπορείς να καταλάβειςποια είναι η γλώσσα συγνώμης σου και ποια του συντρόφου σου;
Ο Chapman έχει ένα εύκολο κουίζ που μπορείς να κάνεις (ή να κάνετε μαζί) στον ιστότοπό του 5lovelanguages.com/apology-quiz. Θα σου πάρει λιγότερο από 10 λεπτά και θα αν το κάνεις μαζί με τον σύντροφό σου, θα είναι μια ευκαιρία για να έρθετε πιο κοντά και να μην αφήσετε άλλο χαμένο χρόνο για παλιά «τραύματα» από προηγούμενες διαφωνίες ή παρεξηγήσεις.
Το να ζητάς και να σου ζητάνε συγνώμη με τον τρόπο που σε ικανοποιεί και σε γεμίζει είναι ένα πολύ λυτρωτικό αίσθημα, απαλλάσσει τη σχέση από απωθημένα και άλλα βάρη που μόνο τοξικό φορτίο μπορεί να σας προσφέρει – και ναι είναι ένα από τα μυστικά για μακροχρόνιες κι ευτυχισμένες σχέσεις.