Μην υπονομεύεις τα αισθήματά σου, να τα ακούς συνειδητά...


«Η διατήρηση της τρυφερότητας είναι η αληθινή επανάσταση» έγραφε ο Χρόνης Μίσσιος. «Σημασία έχει να παραμένεις άνθρωπος» έλεγε η Κατερίνα Γώγου. «There is a crack, a crack in everything, that's how the light gets in» τραγουδάει ο Λέοναρντ Κοέν, σε έναν ύμνο για την ανθρώπινη ευαλωτότητα. Μια ιδιότητα που στις μέρες που ζούμε οφείλουμε να επαναπροσδιορίσουμε, να ενστερνιστούμε, να αγκαλιάσουμε, αγκαλιάζοντας εκ νέου και την ανθρώπινή μας διάσταση.

«Το να είσαι καλός άνθρωπος είναι να έχεις ένα είδος ανοίγματος στον κόσμο, μια ικανότητα να εμπιστεύεσαι αβέβαια πράγματα πέρα ​​από τον δικό σου έλεγχο», γράφει η σύγχρονη φιλόσοφος Μάρθα Νούσμπαμ, στο βιβλίο της «Η ευθραυστότητα της καλοσύνης: τύχη και ηθική στην ελληνική τραγωδία και φιλοσοφία». Στο βιβλίο της διαβάζεις για μια ηθική που έχει αντίκρισμα στην τέχνη αλλά και στην καθημερινότητα. «Η προϋπόθεση του να είσαι καλός είναι ότι πρέπει πάντα να μπορείς να καταστραφείς ηθικά από κάτι που δεν θα μπορούσες να αποτρέψεις. Το να είσαι καλός άνθρωπος είναι να έχεις ένα είδος διαφάνειας στον κόσμο, μια ικανότητα να εμπιστεύεσαι αβέβαια πράγματα πέρα ​​από τον δικό σου έλεγχο, που μπορεί να σε οδηγήσει να γκρεμιστείς σε πολύ ακραίες συνθήκες για τις οποίες ωστόσο δεν φταις. Αυτό λέει κάτι πολύ σημαντικό για την ανθρώπινη κατάσταση της ηθικής ζωής: ότι βασίζεται σε μια εμπιστοσύνη στο αβέβαιο και στην προθυμία να εκτεθείς. Βασίζεται στο να είσαι περισσότερο σαν λουλούδι παρά σαν κόσμημα, κάτι μάλλον εύθραυστο, αλλά του οποίου η ιδιαίτερη ομορφιά είναι αδιαχώριστη από την ευθραυστότητά του».

Το παράδοξο της ανθρώπινης κατάστασης, σου υπενθυμίζει η Nussbaum, είναι ότι ενώ η ικανότητά σου για ευπάθεια - και, κατ 'επέκταση, η ικανότητά σου να εμπιστεύεσαι άλλους - μπορεί να είναι αυτό που επιτρέπει σε σένα την τραγωδία, η μεγαλύτερη ωστόσο τραγωδία είναι η προσπάθεια που κάνεις προκειμένου να παραμείνεις αλώβητη, φτάνοντας στο σημείο να γίνεις απαθής,σε μια προσπάθεια να απαρνηθείς την απαραίτητη απαλότητα της ψυχής, με το να αρνείσαι τη βασική σου ανθρώπινη διάσταση: «Το να είσαι άνθρωπος σημαίνει να δέχεσαι υποσχέσεις από άλλους ανθρώπους και να εμπιστεύεσαι ότι άλλοι άνθρωποι θα είναι καλοί σε σένα. Όταν αυτό διαψεύδεται, είναι πάντα δυνατό να υποχωρήσεις στη σκέψη: “Θα ζήσω για τη δική μου άνεση, για τη δική μου εκδίκηση, για τον θυμό μου, και απλά δεν θα είμαι εγώ». Ωστόσο, τις περισσότερες φορές, όπως το θέτει η Nussbaum, οι δύο «εμπλουτίζουν ο ένας τον άλλον και κάνουν τη ζωή του καθενός καλύτερη».

Με αφορμή τις σκέψεις της Nussbaum θυμηθήκαμε μια ομιλία της Brené Brown στο Ted με τίτλο «Η δύναμη της ευαλώτητας». Ο αγγλικός τίτλος είναι «The power of vulnerability» όπου η λέξη vulnerability μεταφράζεται ως εξής στα ελληνικά: εκτός από ευαλωτότητα και ως ευαισθησία ή ευπάθεια. Οπότε θα μπορούσαμε να πούμε ότι το θέμα της ομιλίας είναι το πώς ενισχύεις τη δύναμή σου διατηρώντας την εύθραυστη, ευάλωτη και τρυφερή πλευρά της ανθρώπινης ύπαρξής σου! Ακολουθούν τα 5 βασικά σημεία της ομιλίας της.

Η δύναμη της ευπάθειας:

Μην υπονομεύεις τα αισθήματά σου, να τα ακούς συνειδητά

Μπορεί να έχεις μάθει να κρύβεις τα συναισθήματά σου ή το πώς να ξεφεύγεις από αυτά. Ωστόσο, αυτό δεν σε διευκολύνει αλλά προκαλεί συνεχή πόνο και άγχος. Οι συνέπειες είναι εκτεταμένες και όσο περισσότερο διατηρείς τα συναισθήματα εμφιαλωμένα και καταπιεσμένα, τόσο χειρότερη γίνεται η κατάσταση.

Αντί για αυτό, η Brown λέει ότι πρέπει να αποκτήσεις μεγαλύτερη αυτογνωσία και να μη φοβάσαι να εξερευνήσεις τα συναισθήματά σου, θέτοντας ερωτήσεις για να κατανοήσεις το πώς αισθάνεσαι ή σκέφτεσαι σε μια δεδομένη στιγμή.

Βρες μια μέθοδο για να συνδυάσεις αυτά τα συναισθήματα που να λειτουργεί καλύτερα σε σένα, όπως η γραφή, ο διαλογισμός ή η συνομιλία με έναν φίλο.

Η ευπάθεια απαιτεί θάρρος

Οι περισσότεροι σύγχρονοι πολιτισμοί κινούνται στο πλευρό των καταπιεσμένων συναισθημάτων σε μια προσπάθεια να αναδείξουν δύναμη. Ωστόσο, όπως δείχνει η Brown στην κεντρική ομιλία της, η ευπάθεια δεν είναι αδυναμία. Στην πραγματικότητα, χρειάζεται πραγματική δύναμη και θάρρος για να επιτρέψεις στον εαυτό σου να είναι ευάλωτος.

Το πιο πολύτιμο όφελος είναι τα δώρα που θα ξεκλειδώσεις, επειδή είσαι πρόθυμη να αφεθείς να είσαι ευάλωτη, το αποτέλεσμα υπερτερεί κατά πολύ της δυσκολίας να το κάνεις. Έχοντας το θάρρος να είσαι ευάλωτος/η και να ανοίξεις τον εαυτό σου και τον κόσμο γύρω σου, έρχεσαι άμεσα σε επαφή με τον πιο αυθεντικό σου εαυτό. Και, με αυτόν τον τρόπο, μπορείς να ζήσεις μια πολύ πιο ικανοποιητική και πιο ευτυχισμένη ζωή.

Εμφάνισε, αντιμετώπισε τον φόβο και προχώρησε προς τα εμπρός

Σε ό,τι κάνεις, ο φόβος και η κριτική θα είναι πάντα εκεί για να σε περιορίζουν. Ο φόβος είναι η μεγάλη περιοριστική δύναμη, καθώς εμποδίζει τους περισσότερους ανθρώπους να σηκώσουν τα πόδια τους και να βγουν από τη ζώνη άνεσής τους για να πραγματοποιήσουν τις πραγματικές τους επιθυμίες.

Επειδή ο φόβος και η κριτική θα είναι πάντα σε κάποια μορφή, η καλύτερη πορεία δράσης είναι να τον κοιτάξεις κατάματα, να τον αντιμετωπίσεις και να προχωρήσεις. Ανεξάρτητα από το τι κάνεις, να προχωράς με αποφασιστικότητα κάθε μέρα για να κάνεις ό,τι πρέπει να κάνεις και να μην αφήνεις αυτά τα εμπόδια να σε σταματήσουν.

Όσο περισσότερο αντέχεις σε αυτές τις αρνητικές δυνάμεις, τόσο περισσότερο θα ενισχύσεις το θάρρος και την ανθεκτικότητά σου και θα βγεις πιο δυνατή απ’ αυτό.

Να στοχεύεις στη βελτίωση, όχι στην τελειότητα

Η Brown λέει ότι η τελειομανία είναι, «η πεποίθηση ότι αν ζούμε τέλεια, φαινόμαστε τέλεια και ενεργούμε τέλεια, μπορούμε να αποφύγουμε τον πόνο της ευθύνης, της κρίσης και της ντροπής».

Η τελειομανία δεν αφορά την ανάπτυξη, τη βελτίωση ή το προσωπικό επίτευγμα, αφορά τον φόβο και την αποφυγή. Επομένως, αυτό στο οποίο πρέπει πραγματικά να εστιάσεις είναι να συνειδητοποιήσεις την προσπάθεια και να στοχεύσεις στην καλύτερη εκδοχή του εαυτού σου παρά των ελαττώματων σου. Αυτή η προοπτική είναι υγιής και χωρίς αποκλεισμούς και οδηγεί σε πραγματική προσωπική ανάπτυξη σε αντίθεση με την τελειομανία.

Τόλμησε να είσαι ο εαυτός σου

Το τελευταίο και ίσως το πιο σημαντικό μάθημα από όλα είναι ότι πρέπει να τολμήσεις να είσαι ο εαυτός σου - ανεξάρτητα από το κόστος.

Οι δυνάμεις του φόβου, της ανασφάλειας και της αμφιβολίας δεν θα φύγουν ποτέ, ανεξάρτητα από το πόσο σκληρά προσπαθείς να τις αποφύγεις, να τις κρύψεις ή να τις θάψεις. Αν, όμως, τις αντιμετωπίσεις με θάρρος και αυτοπεποίθηση και αναδείξεις τον αυθεντικό σου εαυτό, θα δεις ότι σου έχουν δοθεί τα απαραίτητα δώρα για να ξεπεράσεις όποια δυσκολία βρεθεί μπροστά σου.

Τόλμησε να είσαι ο εαυτός σου σε όλο του το μεγαλείο - τις δυνάμεις, τις ικανότητες και την ομορφιά, καθώς και με τα ελαττώματα και τις ανασφάλειές σου. Με αυτόν τον τρόπο, μπορείς να συνειδητοποιήσεις την πραγματική δύναμή σου και να αγκαλιάσεις ολόκληρη με τρυφερότητα την ανθρώπινή σου ύπαρξη αλλά και τους άλλους γύρω σου.

Cover photo credits: Louis Vuitton Fall Campaign