Ιδέες για μια Πράσινη Πόλη: Ένα περιβαλλοντικό διήμερο στο Πάρκο Σταύρος Νιάρχος

Το SNFCC Green Weekend 2024 έρχεται στο Πάρκο Σταύρος Νιάρχος το διήμερο Σάββατο 21 και Κυριακή 22 Σεπτεμβρίου, με συζητήσεις, ομιλίες, ψυχαγωγικές και εκπαιδευτικές δράσεις για μικρούς και μεγάλους.

Το Σάββατο 21 και την Κυριακή 22 Σεπτεμβρίου το Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΚΠΙΣΝ) διοργανώνει, για τρίτη συνεχή χρονιά, το SNFCC Green Weekend 2024, ένα συναρπαστικό διήμερο αφιερωμένο στο περιβάλλον, που μας προσκαλεί να αλλάξουμε τον τρόπο που σκεφτόμαστε για την καθημερινότητα και τις επιλογές μας για ένα πιο βιώσιμο μέλλον. 

Δημιουργώντας μια πλατφόρμα συζήτησης, ανταλλαγής ιδεών, ενημέρωσης και ψυχαγωγίας, το SNFCC Green Weekend 2024 μεταμορφώνει το Πάρκο Σταύρος Νιάρχος σε ένα ζωντανό εργαστήριο με σκοπό τη συλλογική ενεργοποίηση για την αρμονική και βιώσιμη συνύπαρξη ανθρώπου και βιοποικιλότητας στο πλαίσιο του αστικού κέντρου.

Με πυρήνα τον Θόλο του Πάρκου Σταύρος Νιάρχος, το ΚΠΙΣΝ -για δύο ολόκληρες μέρες- γεμίζει με δράσεις σε όλους τους ανοιχτούς του χώρους και δίνει βήμα σε σημαντικούς πομπούς ιδεών που πυροδοτούν τον διάλογο για τη σύγχρονη πόλη: επιστήμονες, ακαδημαϊκοί, φορείς της τοπικής αυτοδιοίκησης, εκπρόσωποι της κοινωνίας των πολιτών, αστικά «πειράματα», καλλιτέχνες και ενεργοί, δημιουργικοί, ρομαντικοί ή και πραγματιστές, κάτοικοι της πόλης σε μια δυναμική αλληλεπίδραση.

Ανάμεσά τους, ο διεθνούς κύρους Πολεοδόμος-Αρχιτέκτων, Maurizio Carta, ο Γιώργος Αποστολόπουλος (Αντιδήμαρχος Περιβάλλοντος και Πρασίνου, Δήμος Αθηναίων), η Αλεξία Σπυριδωνίδου (Ομάδα Εμπειρογνωμόνων Αστικής Κινητικότητας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής), ο Αρχιτέκτων Ζήσης Κοτιώνης και ο Ψυχίατρος- Ψυχαναλυτής Νίκος Σιδέρης.

Όσες και όσοι επισκεφθούν το SNFCC Green Weekend, θα έχουν την ευκαιρία να συμμετάσχουν, με ελεύθερη είσοδο, σε ένα πράσινο φεστιβάλ για όλες τις ηλικίες που περιλαμβάνει ομιλίες και συζητήσεις για καίρια θέματα σε σχέση με το μέλλον της αστικής ζωής, εκθέσεις, προβολή ταινίας, μουσική, καθώς και πλήθος εκπαιδευτικών και wellness δραστηριοτήτων (ποδηλατικές δράσεις, περίπατους στο Πάρκο, διαλογισμό την ώρα της δύσης, εκπαιδευτικά και εικαστικά εργαστήρια, δραστηριότητες αφιερωμένες σε άτομα 65+ και πολλά άλλα).

To πρόγραμμα του SNFCC Green Weekend 2024, που πραγματοποιείται χάρη στη δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ), ενδεικτικά περιλαμβάνει:

Ομιλίες και Συζητήσεις στον Θόλο
Όλες οι δράσεις του Θόλου προσφέρονται με ταυτόχρονη διερμηνεία από και προς την Αγγλική γλώσσα καθώς και με διερμηνεία στην Ελληνική Νοηματική Γλώσσα.

Maurizio Carta, «Ιδέες για μια Πράσινη Πόλη» | Κεντρική ομιλία 
Κυριακή 22/09 | 20.30-21.30 
Θόλος
Κεντρικός ομιλητής του διημέρου είναι ο Ιταλός Πολεοδόμος και Αρχιτέκτονας, Maurizio Carta, Καθηγητής αστικού και περιφερειακού σχεδιασμού στο Τμήμα Αρχιτεκτονικής του Πανεπιστημίου του Παλέρμο. 
Ο Carta θα μιλήσει για τις προκλήσεις των δυτικών πόλεων και τον τρόπο διαχείρισής τους με το βλέμμα στραμμένο στον ορίζοντα της προστασίας του περιβάλλοντος και τη διαμόρφωση μιας «συμμαχίας» μεταξύ πόλεων, φύσης και κατοίκων.

Προκλήσεις της πόλης σήμερα | Πάνελ συζήτησης 
Σάββατο 21/09 | 18.30-19.30 
Θόλος
Τρεις διακεκριμένοι ομιλητές παρουσιάζουν τις προκλήσεις των πόλεων σήμερα και προτείνουν λύσεις. Συζητούν για την άνοδο της θερμοκρασίας στον αστικό ιστό και γιατί η ακραία ζέστη αποτελεί σοβαρό κίνδυνο για τη δημόσια υγεία, για τους εναλλακτικούς τρόπους μετακίνησης μέσα στις πόλεις και τις εξελίξεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο, αλλά και για το πώς μπορούν τα σπίτια να γίνουν πιο «πράσινα».

Ομιλητές:
Ελισσάβετ Μπαργιάννη, Αρχιτέκτων τοπίου
Αλεξία Σπυριδωνίδου, Ομάδα Εμπειρογνωμόνων Αστικής Κινητικότητας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
Άρης Τσαγκρασούλης, Καθηγητής, Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας 
Συντονίζει η δημοσιογράφος Νατάσα Μαστοράκου.

Αστικό τοπίο και ψυχική υγεία | Συζήτηση
Σάββατο 21/09 | 20.00-21.00 
Θόλος
Δύο επιδραστικές προσωπικότητες της σύγχρονης αρχιτεκτονικής σκέψης εξετάζουν πώς το αστικό τοπίο επηρεάζει την ψυχική υγεία των κατοίκων των πόλεων.

Συνομιλητές:
Ζήσης Κοτιώνης, Αρχιτέκτων 
Νίκος Σιδέρης, Ψυχίατρος-Ψυχαναλυτής
Συντονίζει η συγγραφέας Βίβιαν Στεργίου.

Πράσινες όψεις του αστικού τοπίου | Πάνελ συζήτησης
Κυριακή 22/09| 18.00-19.00 
Θόλος
Μια συζήτηση για τις πρωτοβουλίες που αφορούν στην αστική ανάπλαση, για τις οικοσυστηματικές υπηρεσίες που προσφέρουν οι περιοχές Natura 2000 στην Αττική, την αρχιτεκτονική τοπίου, αλλά και το φυσικό περιβάλλον ως κεφάλαιο. 

Ομιλητές:
Γιώργος Αποστολόπουλος, Αντιδήμαρχος Περιβάλλοντος και Πρασίνου, Δήμος Αθηναίων 
Αντιγόνη Γκούφα, Γενική Διεύθυνση Βιώσιμης Ανάπτυξης & Κλιματικής Αλλαγής, Περιφέρεια Αττικής
Έλλη Παγκάλου, Αρχιτέκτων τοπίου 
Συντονίζει η δημοσιογράφος Σοφία Χρήστου.

Green Slam | Σύντομες τοποθετήσεις 
Κυριακή 22/09 | 19.00-20.30 
Θόλος
Μια νέα ενότητα του φεστιβάλ, με σύντομες τοποθετήσεις από πρόσωπα που ασχολούνται με την πόλη και το περιβάλλον -ομιλητές από ένα ευρύ φάσμα ιδιοτήτων που έχουν να μοιραστούν με το κοινό πρωτοβουλίες και ιστορίες που εμπνέουν και, ίσως, κάνουν τη διαφορά.  

Γιάννης Ζουμάκης, Αστικός ποδηλάτης
Ελένη Μουγιάκου, Υποψήφια Διδάκτωρ του Τμήματος Επιστήμης Φυτικής Παραγωγής του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών και Κύρια Ερευνήτρια του έργου “URBAN HEAT WATCH”
Τάσης Παπαϊωάννου, Αρχιτέκτων, Ομότιμος Καθηγητής της Σχολής Αρχιτεκτόνων, ΕΜΠ
Νίκος Πατσαβός, Αρχιτέκτων, Πρόεδρος του Τμήματος Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων
Μαρία Πετεινάκη, Αρχιτέκτων
Γιώργος Ρυμενίδης, Επίκουρος Καθηγητής, Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων
Βασίλης Σταμογιάννης, Οργάνωση ΓΗ 
Βασίλης Σφακιανόπουλος, Save Your Hood  
Εβελίνα Φαλιάγκα, Urbana

Συντονίζει η Ελίνα Συρρή, Ηλεκτρολόγος Μηχανικός & Μηχανικός Υπολογιστών, μέλος του πρώτου SNFCC Youth Council.

Εκθέσεις

Lightbattle X των Venividimultiplex (Light Art Collection, Ολλανδία)
Διαδραστική φωτιστική εγκατάσταση
18/09 - 08/10
Αγορά
Η φωτιστική εγκατάσταση Lightbattle X προσκαλεί το κοινό να ζήσει την ολλανδική παράδοση της ποδηλασίας με έναν πρωτότυπο και διαδραστικό τρόπο. Δύο φωτεινές αψίδες φιλοξενούν τέσσερα ποδήλατα, που βρίσκονται το ένα απέναντι από το άλλο.
Οι επισκέπτες καλούνται να ανέβουν στα ποδήλατα και να διαγωνιστούν μεταξύ τους. Όσο πιο γρήγορα ποδηλατούν, τόσο πιο έντονα φωτίζονται τα χρώματα της αψίδας. Όσοι νικήσουν, θα ανταμειφθούν… με μια φαντασμαγορική έκρηξη φωτός! 
Οι Joost van Bergen, Dirk Schlebusch και Onne Walsmit συνεργάζονται από το 2012 ως Venividimultiplex με μότο τη φράση «ας δώσουμε στα πάντα επικές διαστάσεις». Το 2022, η φωτιστική τους εγκατάσταση HALO φιλοξενήθηκε στο ΚΠΙΣΝ, στο πλαίσιο του Χριστουγεννιάτικου Κόσμου.

Όλγα Δέικου | Ακάλυπτοι
Έκθεση φωτογραφίας

21/09-20/10
Μεσογειακός Κήπος

Από τις 21 Σεπτεμβρίου, στον Μεσογειακό Κήπο του Πάρκου Σταύρος Νιάρχος παρουσιάζεται η έκθεση «Ακάλυπτοι» της φωτογράφου, Όλγας Δέικου, σε αρχιτεκτονικό σχεδιασμό του Γιώργου Ρυμενίδη (Επίκουρος Καθηγητής, Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων). Στην έκθεση παρουσιάζονται 21 φωτογραφίες, οι οποίες τραβήχτηκαν τις χρονιές 2018 - 2022. 

Σπύρος Μπακάλης | RIDE AΘENS
Έκθεση φωτογραφίας
21/09-10/11
Περίμετρος Πάρκου Σταύρος Νιάρχος

Μέσα από μια σειρά 49 φωτογραφιών, η έκθεση “RIDE AΘENS” του Σπύρου Μπακάλη παρουσιάζει πορτραίτα αστικών ποδηλατών στους δρόμους της Αθήνας. Το έργο του Μπακάλη αποτελεί ένα ποδηλατικό «οδοιπορικό» στο κέντρο της πόλης και, την ίδια στιγμή, μια δυναμική φωτογραφική πρόταση για ένα ανθρωποκεντρικό, βιώσιμο μέλλον. 
Το RIDE AΘENS είναι μια φωτογραφική έρευνα, που έχει ως στόχο να καταγράψει τους ποδηλάτες και τις ποδηλάτισσες της Αθήνας. Το project επιχειρεί να δώσει απάντηση στο απλό ερώτημα «ποιοι και ποιες χρησιμοποιούν το ποδήλατο στην Αθήνα;»  -και ταυτόχρονα συνιστά μια περιήγηση στο αστικό τοπίο, εκ των έσω. 

«Ανθρώπινοι Οικισμοί - Βιώσιμες Κοινότητες»
Έκθεση μελετών νέων αρχιτεκτόνων
Σάββατο 21 και Κυριακή 22/09
Μεσογειακός Κήπος

Αντλώντας έμπνευση από τη θεματική του διημέρου και τους Ανθρώπινους Οικισμούς του Κωνσταντίνου Δοξιάδη, το ΚΠΙΣΝ απηύθυνε ανοιχτό κάλεσμα σε νέους/ες αρχιτέκτονες και φοιτητές/τριες αρχιτεκτονικής να καταθέσουν τις προτάσεις τους για μια νέα «εντοπία», προκειμένου αυτές να παρουσιαστούν στο πλαίσιο έκθεσης με τίτλο «Ανθρώπινοι Οικισμοί — Βιώσιμες Κοινότητες». 

Το κάλεσμα βρήκε μεγάλη ανταπόκριση, με συμμετοχή νέων αρχιτεκτόνων και φοιτητών/τριών από όλες τις Σχολές που άπτονται του σπουδαστικού αντικειμένου. Συνολικά κατατέθηκαν 81 προτάσεις, μακέτες εργασίας σε ποικιλία format και υλικοτήτων που σε μεγάλο μέρος τους αποτελούν αποτέλεσμα εργασίας διατμηματικών ομάδων. 

Πυρήνα της επιλογής των μελετών που θα εκτεθούν αποτελεί η ανάδειξη καινοτόμων προτάσεων, αποτύπωμα δημιουργικής σκέψης, που προσεγγίζουν το ζήτημα με εμβρίθεια, δυναμικά και καινοτόμα. 

Προβολή ταινίας
Σάββατο 21/09 │21.00
Ξέφωτο

Tο αλάτι της γης / Le sel de la terre (2014)
Ένα συγκινητικό ντοκιμαντέρ, υποψήφιο για Όσκαρ Καλύτερου Ντοκιμαντέρ 2015, που μεταμορφώνεται σε σπουδή για τον άνθρωπο και το περιβάλλον. 
Ένα ταξίδι με τον κορυφαίο φωτογράφο Σεμπαστιάο Σαλγκάδο στο ανθρώπινο τοπίο και την ψυχή της φύσης. Για 50 χρόνια, ο φωτογράφος Σεμπαστιάο Σαλγκάδο ταξίδεψε σε όλες τις ηπείρους καταγράφοντας τις αλλαγές της ανθρωπότητας. Έχει υπάρξει αυτόπτης μάρτυρας μεγάλων γεγονότων της πρόσφατης ιστορίας. Παρών σε πολέμους, λιμούς, κύματα προσφύγων και συνοδοιπόρος με ανθρώπους από διαφορετικές φυλές και εθνικότητες, συνεχίζει να ταξιδεύει στον πλανήτη αναζητώντας παρθένα σημεία του, άγρια χλωρίδα και πανίδα και μεγαλοπρεπή μοναδικά τοπία, σε ένα τεράστιο έργο καταγραφής της ομορφιάς του πλανήτη Γη. Ο Σεμπαστιάο Σαλγκάδο, οι εικόνες του, οι ιστορίες του και η σοφία που έχει αποκτήσει μέσα από τις μοναδικές εμπειρίες του, παρουσιάζονται  μέσα από τα μάτια του γιου του, Τζουλιάνο Σαλγκάδο, και του σπουδαίου Γερμανού σκηνοθέτη Βιμ Βέντερς. 

Συναυλία

Ergon Ensemble | Terry Riley, “In C”
Σάββατο 21/09 | 19.30 

Φυτεμένα Δώματα
Την ώρα της δύσης του ήλιου, μια μοναδική συναυλία/εμπειρία στα Φυτεμένα Δώματα του ΚΠΙΣΝ, από το διεθνώς καταξιωμένο Ergon Ensemble, του έργου του μινιμαλιστή Αμερικανού συνθέτη Terry Riley, “In C”.
Μόνο μία σελίδα. Χωρίς καθορισμένα όργανα, χωρίς ξεχωριστές πάρτες. Πενήντα τρία μουσικά μοτίβα, ως επί το πλείστον μικροσκοπικά. Χωρίς αντίστιξη. Χωρίς εμφανή μορφή. Σκόρπιες οδηγίες, με πολλές πτυχές να αφήνονται εσκεμμένα ασαφείς. Χωρίς σημάδι ρυθμού. Και ένας τίτλος λακωνικός στο έπακρο: In C.

Στο “In C” o Riley προτείνει μια λεπτή ισορροπία μεταξύ του ατόμου και της ομάδας, η οποία είναι βαθιά ριζωμένη στις αμερικανικές παραδόσεις και πρωτοφανής στη μορφή της.
Ποδηλατικές δράσεις
Το ποδήλατο είναι το πιο «πράσινο» μέσο μετακίνησης, ιδανικό για όλες τις ηλικίες, και, με αφορμή το SNFCC Green Weekend 2024, το ΚΠΙΣΝ προσκαλεί όλους και όλες (ποδηλάτες και μη) να το βάλουν στην καθημερινότητά τους μέσα από μία σειρά δράσεων.

Green Ride & After Ride Party με τον A.SQUARE
Κυριακή 22/09 

Έναρξη διαδρομής στις 19.00 στο Θησείο (νέο Αμαξοστάσιο ΟΣΥ) / Τερματισμός στο ΚΠΙΣΝ
Απόσταση: ~7km
After Ride Party στις 20.00 στο Canal, με DJ set από τον A.SQUARE 

Στο πρώτο Green Ride, μπορεί κανείς να συναντήσει ποδηλάτες και ποδηλάτισσες -έμπειρους και μη - και να ακολουθήσει με ασφάλεια τον μητροπολιτικό ποδηλατόδρομο της Αθήνας και του Δήμου Καλλιθέας για μια βόλτα μέχρι το ΚΠΙΣΝ. Mετά τον τερματισμό, όλοι μαζί θα γιορτάσουν παρέα, σε ένα μοναδικό After Ride Party. 

Ποδηλατική Ξενάγηση στο ΚΠΙΣΝ
Σάββατο 21/09 │11.00
Με σειρά προτεραιότητας

Οι συμμετέχοντες/ουσες θα απολαύσουν μια ποδηλατική εμπειρία με τα Ποδήλατα του ΚΠΙΣΝ, σε μια περιήγηση που αναδεικνύει τη δέσμευση του Κέντρου Πολιτισμού για βιώσιμη κινητικότητα, αλλά και την καλλιέργεια της ποδηλατικής κουλτούρας. Η διαδρομή θα ακολουθήσει τον ποδηλατόδρομο περιμετρικά του ΚΠΙΣΝ, και, διασχίζοντας την Εσπλανάδα, θα καταλήξει στην Πλατεία Νερού και την ακτογραμμή του Φαλήρου.

Εργαστήριο επιδιόρθωσης ποδηλάτων
Σάββατο 21 & Κυριακή 22/09 │17.00-19.00
Canal, σταθμός επιδιόρθωσης ποδηλάτων
Με σειρά προτεραιότητας

Σε αυτό το διαδραστικό εργαστήριο επιδιόρθωσης ποδηλάτων από την ομάδα του Hive Mobile Bike Mechanic και του Crankhead Bikeshop οι ενδιαφερόμενοι/ες θα μάθουν πώς να συντηρούν σωστά το ποδήλατό τους, αλλά και πώς να κάνουν βασικές επισκευές, ώστε την επόμενη... άτυχη στιγμή που θα φύγει η αλυσίδα, ή θα χρειαστεί να αλλάξουν σαμπρέλα να είναι προετοιμασμένοι/ες.

3ο Open Agora: Περιβάλλον
Σάββατο 21 και Κυριακή 22/09 | 12.00-21.00
Πευκώνας

Με στόχο την ενεργοποίηση του δημόσιου χώρου ως κοινού τόπου συνάντησης, προσβασιμότητας και δημιουργίας, το ΚΠΙΣΝ προσκάλεσε και πάλι μη κερδοσκοπικές, ανεξάρτητες, εθελοντικές και ακτιβιστικές οργανώσεις να συμμετέχουν στη διήμερη ανοιχτή αγορά που θα πραγματοποιηθεί στις 21 και 22 Σεπτεμβρίου στο πλαίσιο του SNFCC Green Weekend 2024. Το 3ο Open Agora επιδιώκει να ενισχύσει τις συμμετέχουσες οργανώσεις, δίνοντάς τους ένα βήμα για εξωστρέφεια, ανταλλαγή ιδεών και εμπειριών, αλλά και προωθώντας τη διάδραση και τη συνεργασία.

Flower Market
Σάββατο 21 και Κυριακή 22/09 | 12.00-21.00
Πευκώνας

Για πρώτη φορά, στήνεται μια υπαίθρια αγορά λουλουδιών μέσα στον μεγαλύτερο δημόσιο αστικό Μεσογειακό Κήπο!

Διαδραστικό Περίπτερο της L'Oréal Hellas
Σάββατο 21 και Κυριακή 22/09 | 12.00-21.00
Πευκώνας

Στο SNFCC Green Weekend 2024, η L'Oréal Hellas θα στήσει ένα ειδικά διαμορφωμένο περίπτερο, αφιερωμένο στη βιωσιμότητα. Εκεί, οι επισκέπτες θα έχουν την ευκαιρία να γνωρίσουν από κοντά τις πρωτοβουλίες της εταιρίας για την προστασία του περιβάλλοντος, να ενημερωθούν για τις βιώσιμες πρακτικές, καθώς και να συμμετάσχουν σε διαδραστικές δραστηριότητες. Το περίπτερο θα αποτελέσει σημείο αναφοράς για την ευαισθητοποίηση γύρω από τη σημασία της οικολογικής συνείδησης και των πράσινων λύσεων. Μέσα από το παγκόσμιο πρόγραμμα, “L’Oréal for the Future”, η εταιρία δεσμεύεται για έναν κοινωνικό και περιβαλλοντικό αντίκτυπο, συμβάλλοντας στη διαμόρφωση ενός μέλλοντος πιο πράσινου για όλους. Στην Ελλάδα, αυτή η δέσμευση εκφράζεται μέσα από τοπικές δράσεις και ενεργοποιήσεις, που προάγουν τη βιωσιμότητα και την περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση, σε συνεργασία με την τοπική κοινότητα.

Το πρόγραμμα του διημέρου συμπληρώνουν οι δράσεις του SNFCC Youth Council στο Ξέφωτο (εργαστήριο κολλάζ από τον Kelloggs Pool, κυανοτυπίας από τους Bleach Kollektiv, αλλά και μια μεγάλων διαστάσεων εικαστική εγκατάσταση σε επιμέλεια του  Αύγουστου Βεϊνόγλου), μία διαδραστική performative δράση για παιδιά με τον Γιάννη Σαρακατσάνη στον Θόλο, αλλά και πλήθος εργαστηρίων για όλες τις ηλικίες, θεματικό Game Zone με επιτραπέζια παιχνίδια, καθώς και διαλογισμός την ώρα της δύσης, περίπατοι στο Πάρκο αλλά και φυτολόγιο για άτομα 65+.