Θα γίνει έκρηξη ηφαιστείου στη Σαντορίνη; Υπάρχει κίνδυνος για μεγάλο σεισμό; Η Τεχνητή Νοημοσύνη, το DeepSeek και το ChatGPT ίσως έχουν τις απαντήσεις και μας καθησυχάζουν.
Η πρόσφατη έντονη σεισμική δραστηριότητα στη Σαντορίνη και στα γειτονικά νησιά έχει φέρει μία μικρή ανησυχία στον κόσμο, με μεγάλο μέρος του πληθυσμού του όμορφου νησιού των Κυκλάδων να την εγκαταλείπει.
Με τα βλέμματα των επιστημόνων στη Σαντορίνη, ελπίζουμε ότι τα πάντα θα επιστρέψουν σύντομα στην καθημερινότητα, σε ένα νησί που ζει με τους σεισμούς και την ηφαιστειακή δραστηριότητα.
Βρήκαμε την ευκαιρία να ρωτήσουμε τις εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης DeepSeek και ChatGPT, τους δύο μεγάλους AI chatbots-αντίπαλων των τελευταίων βδομάδων, σχετικά με την σεισμική δραστηριότητα στη Σαντορίνη και αν υπάρχει κίνδυνος για έκρηξη ηφαιστείου. Τι απαντήσεις έδωσε η κινέζικη DeepSeek και το αμερικανικό ChatGPT;
«Για την ώρα, δεν υπάρχει άμεσος κίνδυνος για έκρηξη του ηφαιστείου στη Σαντορίνη. Το ηφαίστειο, που βρίσκεται στο νησί της Σαντορίνης, είναι ανενεργό και η ηφαιστειακή δραστηριότητα παρακολουθείται στενά από τους επιστήμονες.
Το νησί βρίσκεται πάνω στα όρια της τεκτονικής πλάκας του Αιγαίου, κάτι που μπορεί να προκαλέσει ηφαιστειακή αναταραχή, αλλά τα τελευταία δεδομένα του Ελληνικού Γεωδυναμικού Ινστιτούτου και άλλων σταθμών μετρήσεων δεν δείχνουν σημαντικά σημάδια για κάποια επικείμενη έκρηξη.
Σεισμοί, εκπομπές αερίων, και άλλοι παράγοντες αναλύονται συνέχεια για να ανιχνεύσουν πρώιμα προειδοποιητικά σημάδια δραστηριότητας. Αν και οι ειδικοί αναγνωρίζουν ότι η περιοχή παραμένει ηφαιστειακά ενεργή, δεν υπάρχουν σαφείς ενδείξεις που δείχνουν σε μία έκρηξη στο εγγύς μέλλον. Κάθε φόβος για έκρηξη πρέπει να βασίζεται στη γενική παρακολούθηση του φαινομένου, αλλά αυτή τη στιγμή η Σαντορίνη παραμένει ασφαλής για τους κατοίκους και τους τουρίστες» απαντάει το ChatGPT, καθησυχάζοντας τον κόσμο να παραμείνει ψύχραιμος και ότι δεν πρόκειται να σκάσει κάτι σύντομα.
Ρωτήσαμε το DeepSeek το ίδιο και η αλήθεια είναι ότι η απάντηση που μας ήρθε είναι πιο ξεκάθαρη και μας άρεσε περισσότερο από την πιο complex απάντηση του ChatGPT. Να σημειώσουμε ότι οι απαντήσεις ήρθαν στην αγγλική γλώσσα και στη συνέχεια τις μεταφράσαμε στα ελληνικά.
«Δεν υπάρχει άμεσος κίνδυνος για μία ηφαιστειακή έκρηξη στο νησί της Σαντορίνης. Το νησί των Κυκλάδων φιλοξενεί ένα ανενεργό ηφαίστειο, με την τελευταία μεγάλη έκρηξη να συμβαίνει πριν από 3,600 χρόνια. Ενώ το ηφαίστειο παρακολουθείται στενά από τους επιστήμονες λόγω του ενεργού του υδροθερμικού συστήματος, δεν υπάρχουν σημάδια για κάποια επικείμενη έκρηξη. Η σεισμική δραστηριότητα στην περιοχή καταγράφεται και παρακολουθείται συστηματικά και κάθε σημαντικές αλλαγές θα σημάνουν συναγερμό στις αρχές.
Η Σαντορίνη παραμένει ένας πολύ δημοφιλής τουριστικός προορισμός και οι επισκέπτες μπορούν με ασφάλεια να εξερευνήσουν το ηφαιστειακό τοπίο, όπως και την καλντέρα και τις θερμές πηγές. Πάντως, όπως και σε κάθε ηφαιστειακή περιοχή, η κατάσταση θα μπορούσε να αλλάξει και σας συμβουλεύουμε να ενημερώνεστε από τα επίσημα κανάλια. Οι ταξιδιώτες θα πρέπει να ακολουθούν τις οδηγίες των τοπικών αρχών και να είναι ενήμεροι των διαδικασιών σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης, αν και ο κίνδυνος για μία έκρηξη ηφαιστείου στο εγγύς μέλλον είναι σήμερα χαμηλός» γράφει το DeepSeek που εμφανίστηκε πριν από λίγες βδομάδες και άλλαξε το παγκόσμιο τοπίο στα AI chatbots.
Στη συνέχεια κάναμε άλλη μία ερώτηση στο ChatGPT της OpenAI σχετικά με την αλληλουχία σεισμών στη Σαντορίνη και γιατί πιστεύει ότι συμβαίνει.
«Η πρόσφατη αλληλουχία των σεισμών στη Σαντορίνη θα μπορούσε να συνδεθεί με τη σύνθετη ηφαιστειακή και τεκτονική δραστηριότητα του νησιού. Σαντορίνη «κάθεται» πάνω στο Ελληνικό Ηφαιστειακό Τόξο, μία άκρως ενεργή σεισμική ζώνη όπου η αφρικανική τεκτονική πλάκα βυθίζεται κάτω από ευρασιατική πλάκα. Αυτές οι μικρές δονήσεις ίσως υποδεικνύουν πίεση στον φλοιό, λόγω των κινήσεων στα ρήγματα ή σε ηφαιστειακή διεργασία.
Η καλντέρα της Σαντορίνης, που σχηματίστηκε από μεγάλες εκρήξεις του παρελθόντος, συνεχίζει να εμφανίζει υδροθερμική και μαγματική δραστηριότητα κάτω από την επιφάνεια.
Αν και αυτοί οι σεισμοί δεν δείχνουν απαραίτητα κάποια επικείμενη έκρηξη, θα μπορούσαν να συσχετιστούν με κινήσεις υγρών συστατικών μέσα στο ηφαιστειακό σύστημα, εκπομπές αερίων και αλλαγές στην πίεση σε υπόγειους θαλάμους μάγματος. Η παρακολούθηση των δεδομένων από αντισεισμικά δίκτυα, σταθμούς GPS και εκπομπές αερίων βοηθάνε να καθοριστεί αν έχουμε μία συνηθισμένη τεκτονική δραστηριότητα ή κάποιο πρώιμο σημάδι αυξημένης ηφαιστειακής αναταραχής. Οι σεισμοί παραμένουν μία υπενθύμιση του γεωδυναμικού σκηνικού της Σαντορίνης».
Στην ίδια ερώτηση απαντάει και το DeepSeek: «Η πρόσφατη σεισμική αλληλουχία κοντά στη Σαντορίνη πιθανόν να πηγάζει από τη σύνθετη τεκτονική και ηφαιστειακή γεωδυναμική της περιοχής. Η Σαντορίνη βρίσκεται στο Ελληνικό Ηφαιστειακό Τόξο, μία ενεργή σεισμική ζώνη όπου η αφρικανική τεκτονική πλάκα βυθίζεται κάτω από την πλάκα του Αιγαίου. Αυτή η καταβύθιση δημιουργεί συχνή τεκτονική πίεση που συχνά απελευθερώνεται μέσα από σεισμούς…
Επιπλέον, το ηφαιστειακό σύστημα της καλντέρα στη Σαντορίνη παίζει σημαντικό ρόλο. Η τελευταία μεγάλη έκρηξη στο νησί, γύρω στο 1600 π.Χ., διαμόρφωσε το σημερινό της τοπίο, με τους θαλάμους με μάγμα να παραμένουν ενεργοί. Οι σεισμοί εδώ συνήθως συνδέονται με τη ροή του μάγματος κάτω από την επιφάνεια… Το 2011-2012, μία ανάλογη κατάσταση, με φούσκωμα εδάφους και μικρές δονήσεις, κατέδειξε την ανανέωση μάγματος χωρίς να ακολουθήσει έκρηξη… Αν και κάπως ανησυχητικό, τέτοιες αλληλουχίες είναι συνηθισμένες σε ηφαιστειακά ενεργές περιοχές και παρακολουθούνται στενά. Σπάνια προμηνύουν επικείμενη έκρηξη αλλά υπογραμμίζουν την ανάγκη για επαγρύπνηση σε μία τόσο γεωλογικά ζωντανή περιοχή».
Η Τεχνητή Νοημοσύνη μας καθησυχάζει από τον κίνδυνο έκρηξης ηφαιστείου στη Σαντορίνη ή κάποιον μεγάλο σεισμό. Εμείς πρωτίστως ακούμε τους επιστήμονες.
