Δεν το λέμε εμείς, η «Κατάταξη της Σαγκάης»
Στο 1,4% των καλύτερων πανεπιστημίων παγκοσμίως το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών σύμφωνα με τα αποτελέσματα της Παγκόσμιας Ακαδημαϊκής Αξιολόγησης των Πανεπιστημίων (ARWU – «Κατάταξη της Σαγκάης» ).
http://www.shanghairanking.com/ARWU2020.html
Ανακοινώθηκε από τον ανεξάρτητο μη κερδοσκοπικό οργανισμό ShanghaiRanking Consultancy, η Παγκόσμια Ακαδημαϊκή Αξιολόγηση των Πανεπιστημίων (AcademicRanking of World Universities -ARWU), γνωστή και ως «Κατάταξη της Σαγκάης». Η εν λόγω κατάταξη θεωρείται ως μία από τις τρεις σημαντικότερες παγκόσμιες κατατάξεις. Μεθοδολογικά αξιολογείται κάθε Πανεπιστήμιο που διαθέτει αποφοίτους και καθηγητές βραβευμένους με Νόμπελ ή άλλα σημαντικά βραβεία, ερευνητές των οποίων τα άρθρα έχουν υψηλή επιστημονική απήχηση και επίδραση, και άρθρα και δημοσιεύσεις στα σημαντικά περιοδικά Natureκαι Science. Επιπλέον, στον πίνακα βρίσκονται Πανεπιστήμια με σημαντικό αριθμό δημοσιεύσεων που έχουν συμπεριληφθεί στη βάση Science-Citation Index-Expanded (SCIE) και στη βάση Social Science Index Citation Index (SSCI).
Από το 2003 που ξεκίνησε η δημοσίευση της κατάταξης περισσότερα από 1800 πανεπιστήμια αξιολογούνται κατατάσσονται και από αυτά δημιουργείται ο πίνακας με τα καλύτερα 500. Από την κατάταξη του 2019 και πέρα, δημοσιεύεται πίνακας με τα 1000 καλύτερα Πανεπιστήμια παγκοσμίως.
Με βάση τα αποτελέσματα της Κατάταξης, ένα ελληνικό Πανεπιστήμιο βρίσκεται στα πεντακόσια κορυφαία πανεπιστήμια παγκοσμίως και συνολικά έξι ελληνικά πανεπιστήμια βρίσκονται μεταξύ των 1000 καλύτερων του κόσμου. Κορυφαίο Ελληνικό Πανεπιστήμιο αναδεικνύεται για άλλη μια χρονιά το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (θέσεις 301-400). Στις θέσεις 501 έως 1000 βρίσκονται πέντε Ελληνικά Πανεπιστήμια και πιο συγκεκριμένα στις θέσεις 501-600 το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο στις θέσεις 601-700, το Πανεπιστήμιο Κρήτης στις θέσεις 801-900, το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων στις θέσεις 801-900, και τo Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας στις θέσεις 901-1000 (Βλέπε Πίνακα 1).
Τα Πανεπιστήμια κατατάσσονται με βάση έξι (6) δείκτες ακαδημαϊκής και ερευνητικής επίδοσης. Για κάθε δείκτη το “καλύτερο” ίδρυμα βαθμολογείται με 100, οπότε κάθε άλλο ίδρυμα βαθμολογείται με το ποσοστό που υπολείπεται της βαθμολογίας του πρώτου. Οι δείκτες αυτοί είναι οι εξής:
1. Δείκτης ALUMNI: Ο αριθμός αποφοίτων που έχουν λάβει βραβεία (Nobel, Field) με βάρος 10%,
2. Δείκτης AWARD: Ο αριθμός μελών ΔΕΠ που έχουν λάβει βραβεία (Nobel, Field ) με βάρος 20%,
3. Δείκτης HiCi: Ο αριθμός μελών ΔΕΠ που συμπεριλαμβάνονται σε λίστες ερευνητών με πολύ μεγάλο αριθμό ετερο-αναφορών με βάρος 20%,
4. Δείκτης Ν&S: Ο αριθμός δημοσιεύσεων στα περιοδικά Nature και Science από το 2014 έως το 2018με βάρος 20%,
5. Δείκτης PUB: Ο αριθμός δημοσιεύσεων που συμπεριλαμβάνονται στις βάσεις δεδομένων Science Citation Index and Social Sciences Citation Index με βάρος 20%,
6. Δείκτης PCP: Η Κανονικοποιημένη κατά κεφαλή ακαδημαϊκή επίδοση, η οποία προκύπτει από το σταθμισμένο άθροισμα των παραπάνω δεικτών διά του αριθμού των μελών ΔΕΠ, με βάρος 10%.
Μία ακόμα σημαντική διάκριση που προκύπτει από την ανάλυση είναι ότι το ΕΚΠΑ είναι πρώτο μεταξύ των 20 Βαλκανικών Πανεπιστημίων που βρίσκονται στην Κατάταξη της ARWU.
θα πρέπει να τονιστεί ότι αποτελεί ιδιαίτερα μεγάλη επιτυχία τόσο για το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών όσο και για τα υπόλοιπα πέντε ελληνικά Πανεπιστήμια η συμπερίληψη τους στον πίνακα κατάταξης της Σανγκάης (ARWU). Στη συγκεκριμένη κατάταξη το 30% της συνολικής βαθμολογίας προκύπτει από απόφοιτους και καθηγητές που έχουν κερδίσει βραβείο Νόμπελ ή και FIELD METAL στο πεδίο των μαθηματικών, ενώ δεν λαμβάνονται υπόψη άλλα σημαντικά βραβεία, μετάλλια και προσωπικές τιμές. Συνεπώς τα ελληνικά Πανεπιστήμια στα συγκεκριμένα κριτήρια κάθε χρόνο παίρνουν μηδέν.
Η θετική εκτίμηση για τη θέση των ελληνικών πανεπιστημίων και ειδικότερα του ΕΚΠΑ στη συγκεκριμένη κατάταξη, ενισχύεται από τα εξής δεδομένα: Σύμφωνα με τον Δρ. Isidro Aguillo, o οποίος είναι επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας της Webometrics, δραστηριοποιούνται παγκοσμίως 28.000 Πανεπιστήμια. Οι περισσότερες κατατάξεις συγκεντρώνουν και επεξεργάζονται στοιχεία για αυτό τον αριθμό Πανεπιστημίων. Με βάση συγκεκριμένα και προκαθορισμένα κριτήρια υπολογίζουν δείκτες και τη συνολική βαθμολογία κάθε Πανεπιστημίου. Εν συνεχεία θα επιλέξουν τα 500 ή τα 1000 πρώτα Πανεπιστήμια και δημιουργήσουν τον πίνακα της κατάταξης. Με βάση τα ανωτέρω αδιαμφισβήτητα δεδομένα, το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών που βρίσκεται στα top400 με απλή αναγωγή σε ποσοστό βρίσκεται στο 1,4% των καλύτερων Πανεπιστημίων Παγκοσμίως. Υπολογίζοντας αντίστοιχα τη θέση των υπόλοιπων ελληνικών πανεπιστημίων το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης βρίσκεται στο 2,1% , το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο στο 2,5%, τα Πανεπιστήμια Κρήτης και Ιωαννίνων στο 3,2% και το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας στο 3,5% των καλύτερων πανεπιστημίων παγκοσμίως. Ο μέσος αναγνώστης λοιπόν μπορεί να αναρωτηθεί αν είναι «επιτυχία» ή «αποτυχία» μια τέτοια θέση.
Πίνακας 1: Παγκόσμια Κατάταξη Ελληνικών Πανεπιστημίων και Επιμέρους Δείκτες στον πίνακα ARWUγια το 2020 (ShanghaiRanking)
Η πρώτη πεντάδα των κορυφαίων πανεπιστημίων είναι ακριβώς ίδια με την περσινή. Πρώτο βρίσκεται το Χάρβαρντ, για 18η συνεχόμενη χρονιά, και ακολουθεί το Στάνφορντ. Την πρώτη τριάδα συμπληρώνει το Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ –το πρώτο μη Αμερικανικό και Ευρωπαϊκό , ενώ ακολουθεί το Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Μασαχουσέτης (ΜΙΤ). Στην πέμπτη θέση βρίσκεται το Μπέρκλεϊ της Καλιφόρνιας. Την πρώτη δεκάδα συμπληρώνουν το Πρίνστον, το Κολούμπια, το Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Καλιφόρνιας, το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, και στη 10η θέση το Πανεπιστήμιο του Σικάγο.
Το πρώτο Ευρωπαϊκό και μη βρετανικό πανεπιστήμιο της πρώτης εικοσάδας είναι το νεοσύστατο Γαλλικό Πανεπιστήμιο Paris -Saclay στην 14η θέση και ακολουθεί το Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Ζυρίχης, στη 20η θέση. Τα Πανεπιστήμια του Τόκιο (Ιαπωνία – 26η θέση παγκοσμίως) και Tsinghua (Κίνα – 29η θέση), ηγούνται των Πανεπιστημίων της Ασίας. Από την Ωκεανία το Πανεπιστήμιο της Μελβούρνης βρίσκεται στην υψηλότερη θέση μεταξύ των Πανεπιστημίων Αυστραλίας και Νέας Ζηλανδίας (35η θέση παγκοσμίως). Από την Αφρικανική Ήπειρο στην καλύτερη θέση ισοβαθμούν δύο Πανεπιστήμια από τη Νότια Αφρική, το Πανεπιστήμιο του Κέιπ Τάουν και το Πανεπιστήμιο Witwatersrand, (θέση 201-300 παγκοσμίως).
