Παρακάτω θα βρεις μερικά από τα βασικότερα χαρακτηριστικά που αξίζει να καλλιεργήσεις.
Εάν σπουδάζεις (ή σκέφτεσαι να σπουδάσεις) ψυχολογία, γνωρίζεις ήδη ότι απαιτείται ένας συνδυασμός τεχνικών γνώσεων, κοινωνικών δεξιοτήτων και προσωπικής ανάπτυξης για να εξερευνήσεις τη σύνδεση μεταξύ επιστήμης και ανθρώπινης φύσης, Ώστε να γίνεις πιο αποτελεσματικός/ή τόσο ως επαγγελματίας όσο και ως άνθρωπος και να διαπρέψεις στον τομέα αυτόν.
1. Δια βίου μάθηση
Το να μην επαναπαύεσαι σε ό,τι έμαθες στο σχολή πριν μια δεκαετία είναι ίσως το πιο σημαντικό πράγμα. Ο τομέας της ψυχολογίας εξελίσσεται συνεχώς κι αν θέλεις να προσφέρεις πραγματική βοήθεια στους θεραπευόμενούς σου, πρέπει να εξελίσσεσαι μαζί του. Είναι σημαντικό να ενημερώνεσαι διαρκώς μέσα από σεμινάρια, νέες έρευνες, ειδικεύσεις ακόμα και μεταπτυχιακά. Ένα μεταπτυχιακό στη δραματοθεραπεία, τη σχολική ψυχολογία ή τη συνθετική συμβουλευτική μπορεί να προσφέρει μια νέα οπτική γωνία για την ανθρώπινη εμπειρία και τη δυναμική των σχέσεων, εμπλουτίζοντας το έργο σου στον χώρο της ψυχολογίας, γι’ αυτό μη σταματάς να μαθαίνεις.
2. Ευελιξία
Οι άνθρωποι είναι διαφορετικοί και η ικανότητά σου να προσαρμόζεσαι στις ανάγκες του καθενός είναι καθοριστική για την επιτυχία σου ως ψυχολόγος. Αυτή η ευελιξία αφορά όχι μόνο την κατανόηση των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών του κάθε ατόμου, αλλά και την προσαρμογή των μεθόδων και της επικοινωνίας σου, καθώς θα πρέπει να είσαι ανοιχτός/ή σε διαφορετικούς τρόπους σκέψης, πεποιθήσεις και αξίες. Η ευελιξία, άλλωστε, δεν είναι μόνο θέμα γνώσης αλλά και στάσης - μια διάθεση σεβασμού και αποδοχής της μοναδικότητας κάθε ανθρώπου.
3. Ενεργητική ακρόαση
Στον πυρήνα της ψυχολογικής πρακτικής βρίσκεται η ικανότητα να ακούς ουσιαστικά. Αυτό σημαίνει ότι δεν περιορίζεσαι στα λόγια που λέγονται, αλλά αντιλαμβάνεσαι και τα συναισθηματικά μηνύματα, τις παύσεις, ακόμα και τη γλώσσα του σώματος. Η εξάσκηση στην ενεργητική ακρόαση (active listening) μπορεί να ξεκινήσει από την καθημερινότητά σου: άκου με προσοχή τους φίλους και τους συναδέλφους σου χωρίς να διακόπτεις ή να βιάζεσαι να δώσεις συμβουλές.
4. Κριτική σκέψη και επίλυση προβλημάτων
Ψυχολογία δεν είναι η στείρα εφαρμογή θεωριών, αλλά η ανάλυση σύνθετων ανθρώπινων καταστάσεων. Η κριτική σκέψη σε βοηθά να αξιολογείς δεδομένα, να διακρίνεις μοτίβα και να επιλέγεις τις κατάλληλες παρεμβάσεις, καθώς καλείσαι να "διαβάζεις" τις ιστορίες των ατόμων που συμβουλεύεις.
5. Ενσυναίσθηση
Η ενσυναίσθηση είναι μια δεξιότητα-κλειδί. Η ικανότητά σου να κατανοείς τα συναισθήματα του άλλου χωρίς να ταυτίζεσαι υπερβολικά σε προστατεύει από το επαγγελματικό "burnout". Αντιμετώπισε αυτήν την πρόκληση δουλεύοντας πάνω στην αυτογνωσία και την προσωπική σου ενδυνάμωση.
6. Αυτοφροντίδα και διαχείριση άγχους
Η ψυχολογία μπορεί να είναι απαιτητική, καθώς σε καλεί να διαχειρίζεσαι συναισθήματα και προβλήματα άλλων ανθρώπων, πολλές φορές υπό έντονη πίεση. Γι’ αυτό, η φροντίδα της δικής σου ψυχικής και σωματικής υγείας δεν είναι πολυτέλεια, αλλά ανάγκη. Αν νιώθεις ότι η συναισθηματική ένταση της δουλειάς σου γίνεται υπερβολική, μην διστάσεις να απευθυνθείς και εσύ σε έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας. Θυμήσου: ένας/μία ψυχολόγος που φροντίζει τον εαυτό του/της έχει περισσότερη ενέργεια και διάθεση να προσφέρει πραγματική βοήθεια στους άλλους.
7. Ηθική και επαγγελματισμός
Τέλος, η ηθική συνείδηση και ο επαγγελματισμός είναι βασικά συστατικά κάθε επιτυχημένου/ης ψυχολόγου. Γνώρισε και εφάρμοσε τους δεοντολογικούς κανόνες του επαγγέλματος, διατηρώντας πάντα μια στάση σεβασμού προς τον θεραπευόμενό σου.
Ο δρόμος της ψυχολογίας είναι γεμάτος προκλήσεις αλλά και ευκαιρίες για προσωπική και επαγγελματική ανάπτυξη. Αν καλλιεργήσεις αυτές τις δεξιότητες, όχι μόνο θα μπορέσεις να βοηθήσεις τους άλλους, αλλά και να εξελιχθείς ως άνθρωπος.
